Theo khảo sát tại một số cửa hàng sửa chữa xe máy, nhất là tại vùng cao, vùng sâu, có những loại phụ tùng không có nhãn mác, thông tin sản xuất nhưng vẫn được thợ sửa chữa dùng để thay thế cho xe máy của khách hàng. Ðiều đáng nói, những phụ tùng không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn được tiêu thụ mạnh. Nguyên nhân do nhiều người khi sửa chữa, thay thế phụ kiện xe máy chưa quan tâm đến hàng chính hãng, mà chỉ biết báo với thợ là hỏng phụ tùng gì thì thợ thay cho cái đó, chứ bản thân không biết phụ tùng được thay là loại gì và sản xuất ở đâu, có đảm bảo chất lượng hay không. Bên cạnh đó, các phụ tùng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ có giá thành rẻ hơn các sản phẩm chính hãng, phù hợp với túi tiền nhiều người dân.

Ngay tại TP. Ðiện Biên Phủ, lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý nhiều cơ sở kinh doanh, buôn bán phụ tùng không rõ nguồn gốc, xuất xứ và phụ tùng giả mạo nhãn hiệu chính hãng. Ðiển hình là đầu tháng 6/2023, Ðội Quản lý thị trường số 5 (Cục Quản lý thị trường tỉnh) đã chủ trì, phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Công an tỉnh) tổ chức kiểm tra đột xuất 3 cửa hàng kinh doanh phụ tùng xe máy trên địa bàn phường Tân Thanh và Nam Thanh. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện cả 3 cửa hàng đang buôn bán nhiều phụ tùng xe máy có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu Honda, Yamaha; các chủ cửa hàng đều không cung cấp được giấy tờ chứng minh nguồn gốc sản phẩm.

Lực lượng chức năng đã tiến hành lập biên bản, tịch thu tang vật và gửi đi giám định. Kết quả giám định cho thấy: Toàn bộ số hàng hóa này đều giả mạo nhãn hiệu Yamaha và Honda đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam. Lực lượng chức năng đã tiến hành xử phạt hành chính 3 cơ sở vi phạm 18 triệu đồng và buộc phải tiêu hủy toàn bộ số hàng hóa giả nhãn hiệu Yamaha và Honda, gồm 186 đơn vị sản phẩm phụ tùng xe máy như: Má phanh, mặt nạ đồng hồ, vòng bi, vỏ yên, phớt vít, nắp sụn… Trước đó, giữa năm 2022, Ðội Quản lý thị trường số 5 đã phối hợp với phòng An ninh kinh tế (Công an tỉnh) kiểm tra các cơ sở kinh doanh phụ tùng xe máy trên địa bàn TP. Ðiện Biên Phủ, phát hiện 3 cửa hàng có dấu hiệu kinh doanh các mặt hàng giả mạo nhãn hiệu. Ðoàn kiểm tra đã tạm giữ gần 500 sản phẩm hàng hóa phụ tùng xe máy giả nhãn hiệu Honda và Yamaha, gồm: 40 bộ ổ khoá điện xe máy, 375 bộ má phanh xe máy mang nhãn hiệu Honda và 50 bộ má phanh xe máy mang nhãn hiệu Yamaha. Quá trình giám định xác định toàn bộ số hàng hóa trên đều không phải Công ty Honda và Yamaha sản xuất. Lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm hành chính đối với các chủ cửa hàng và buộc tiêu hủy số linh kiện, phụ tùng giả.

Các loại phụ tùng giả mạo, không rõ nguồn gốc hầu hết được các chủ cửa hàng trộn lẫn vào phụ tùng có nguồn gốc, xuất xứ để bán ra thị trường gây không ít khó khăn cho cơ quan chức năng trong quá trình kiểm tra, xử lý. Bên cạnh đó, những cửa hàng sửa chữa xe máy ở vùng cao, vùng sâu, lực lượng chức năng khó tiếp cận thường xuyên nên công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. 

Các loại phụ tùng xe máy giả, chất lượng kém, không rõ nguồn gốc, xuất xứ đang là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn cho người sử dụng xe máy và mất an toàn giao thông. Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng cần vào cuộc quyết liệt hơn trong việc kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhằm bảo vệ quyền lợi và sự an toàn cho người tiêu dùng. Bên cạnh đó, người dân cần lựa chọn những cơ sở sửa chữa uy tín để tránh bị thay thế bằng các loại phụ tùng là hàng giả, hàng nhái, không rõ nguồn gốc.