Trong tuần 47 (năm 2024), qua theo dõi, giám sát tình hình phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi trên hệ thống 5656/156, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) – Cục An toàn thông tin vẫn ghi nhận các phản ánh về tin nhắn và cuộc gọi từ các số điện thoại lạ. Hãy cùng điểm lại những phản ánh nổi bật trong tuần 47:

1. Yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân để làm định danh điện tử

Các đối tượng gọi điện thoại tự xưng là công an yêu cầu công dân chụp ảnh, cung cấp thông tin cá nhân như căn cước cá nhân,…hoặc các giấy tờ khác… Lấy lí do để kích hoạt giúp tài khoản định danh điện tử, không cần đến cơ quan công an, các đối tượng xấu yêu cầu người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng VneID (thực tế là ứng dụng độc hại do kẻ xấu tạo ra).

Do không nắm được thông tin, một số người đã cung cấp các thông tin cá nhân quan trọng liên quan đến số điện thoại, số tài khoản và bị các đối tượng lợi dụng, chiếm quyền sử dụng điện thoại, sau đó chiếm đoạt tiền trong tài khoản.

Trung tâm VNCERT/CC khuyến cáo cơ quan công an chỉ vận động công dân đến trụ sở Công an xã, phường, thị trấn nơi thường trú hoặc nơi gần nhất để làm định danh điện tử mức 2; chỉ có 1 ứng dụng duy nhất là ứng dụng VneID để kích hoạt định danh điện tử mức 2; việc định danh điện tử mức 2 phải do công dân trực tiếp đi làm do phải chụp ảnh, quét vân tay nên không thể làm thay. Vì vậy khi nhận được các cuộc gọi tự xưng là công an yêu cầu công dân tải, cài đặt ứng dụng khác với ứng dụng VneID, hay cung cấp thông tin cá nhân như CCCD, giấy tờ khác,… để kích hoạt đó là các đối tượng giả danh Công an để nhằm mục đích thu thập thông tin để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

2. Cảnh báo lừa đảo Công ty điện lực

Hiện nay, các đối tượng lừa đảo ngày càng gia tăng hoạt động với nhiều chiêu trò tinh vi nhằm lừa gạt người dân, đặc biệt là thủ đoạn giả danh nhân viên Công ty Điện lực để chiếm đoạt tài sản. Một trong những mánh khóe phổ biến là gọi điện tự xưng là cán bộ điện lực, thông báo rằng người dân chưa thanh toán tiền điện và đe dọa sẽ cắt điện nếu không thực hiện ngay lập tức.

Lợi dụng tính cấp bách của thông báo và tâm lý lo sợ, hoang mang của người dân, những kẻ lừa đảo yêu cầu chuyển khoản qua một mã QR lạ hoặc cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng để thanh toán tiền điện. Khi người dân làm theo, không chỉ tiền trong tài khoản bị chiếm đoạt, mà các thông tin nhạy cảm khác cũng có nguy cơ bị lộ lọt. Thậm chí, việc truy cập vào đường link hoặc mã QR lạ có thể khiến thiết bị của người dân bị kiểm soát từ xa, mở đường cho những hành vi xâm phạm nghiêm trọng hơn.

Thủ đoạn này không chỉ gây thiệt hại trực tiếp tới tài chính mà còn tạo ra tâm lý bất an, mất niềm tin vào các thông báo từ các cơ quan chính thống. Điều này làm gia tăng mức độ phức tạp và nguy hiểm của các hành vi lừa đảo, đòi hỏi người dân phải luôn cảnh giác.

Trung tâm VNCERT/CC khuyến cáo: Nếu người dân có nhu cầu thanh toán tiền điện trực tuyến, vui lòng tra cứu thông tin, trang web chính thống của Công ty Điện lực: https://www.evn.com.vn/ . Người dân cần cẩn trọng trước mọi thông tin khi chưa được xác thực để tránh những rủi ro không đáng có.

Trước thực trạng các tin nhắn rác, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo diễn ra, người dân cần lưu lại các bằng chứng (tin nhắn hoặc ghi âm cuộc gọi) thực hiện phản ánh tới Doanh nghiệp viễn thông quản lý thuê bao để yêu cầu xử lý nếu có hiện tượng trên. Ngoài ra, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an để xử lý hoặc thông báo đến số điện thoại trực ban hình sự 0692348560 của Cục Cảnh sát hình sự để được hướng dẫn kịp thời.

Nguồn: VNCERT/CC