Còn nhớ năm 2022 xoài mất mùa. Nhiều diện tích xoài Đài Loan tại Tuần Giáo bị che kín bởi ngô, sắn. Không ít hộ dân không quan tâm phát triển vườn cây, chưa thực sự coi vườn cây là của mình, có nguy cơ bỏ không chăm sóc. Tình trạng người dân lấy phân bón được cấp theo dự án liên kết phát triển xoài để sử dụng vào mục đích khác diễn ra phổ biến. Trước thực tế đó, đầu năm nay, cả hệ thống chính trị huyện Tuần Giáo cùng vào cuộc ra quân chăm sóc cây ăn quả, làm điểm từng xã, bản, làm mẫu một góc vườn... để tuyên truyền, vận động, lan tỏa, thúc đẩy người dân quan tâm chăm sóc các vườn xoài, đón mùa quả mới.

Không phụ công sức, những ngày này, huyện Tuần Giáo đang khẩn trương thu hoạch xoài cuối vụ cung ứng cho công ty thu mua. Niềm vui nhân đôi khi năm nay xoài được mùa, không mất giá. Đây cũng là năm đầu tiên, sản phẩm xoài Đài Loan trên địa bàn huyện được công ty thu mua toàn bộ sản lượng.

Rạng Đông một trong những xã có diện tích xoài lớn nhất của huyện Tuần Giáo. Năm nay xã có 10ha xoài cho thu hoạch, sản lượng ước đạt hơn 20 tấn. Tại các vườn xoài, nông dân xã Rạng Đông hối hả thu hoạch để kịp xuất bán. Cả gia đình ông Bùi Hữu Văn ở bản Rạng Đông, xã Rạng Đông đang thu hoạch và đóng xoài thành từng sọt chờ công ty đến thu mua. Ông Văn cho biết: “Nhà tôi hiện có 400 gốc xoài với diện tích hơn 1ha, trồng từ tháng 9/2019. Sau 4 năm thì đây là năm đầu tiên xoài đạt năng suất, sản lượng cao nhất”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lầu A Sính, Chủ tịch UBND xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo cho biết: “Khi quả xoài gần đến độ thu hoạch, xã đã chỉ đạo cán bộ khuyến nông phối hợp cùng doanh nghiệp hướng dẫn bà con thu hái đúng quy cách, đảm bảo chất lượng quả, đáp ứng yêu cầu của đơn vị thu mua. Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục chỉ đạo cán bộ khuyến nông hướng dẫn bà con cách chăm sóc làm sao để nâng cao năng suất, chất lượng quả xoài, đảm bảo đúng tiêu chí, tiêu chuẩn của công ty thu mua”.

Xã Quài Nưa có 12ha xoài trồng từ năm 2018, 2019 theo dự án liên kết sản xuất, tiêu thụ cây ăn quả, chủ yếu tại khu vực 2 bản Pha Nàng và Chan. Gia đình anh Lường Văn Thoại có vườn xoài với hơn 80 cây. Anh Thoại chia sẻ: “Khi toàn huyện vận động, tuyên truyền chăm sóc vườn cây, gia đình tôi cũng quan tâm làm cỏ, chăm bón các gốc xoài hơn. Năm nay vườn nhà tôi thu được khoảng 3 tạ xoài. Đầu mùa thấy xoài các nơi có vẻ được mùa, giá cũng không cao nên gia đình hơi lo ngại, nhưng công ty đã đến thu mua hết, vừa thuận lợi và ổn định giá cả, chúng tôi rất yên tâm”.

Được biết, Công ty cổ phần Giống rau hoa quả Trung ương là đơn vị liên kết bao tiêu sản phẩm xoài tại Tuần Giáo. Năm nay, Công ty thu mua xoài với 2 mức giá, quả loại 1 từ 7 lạng trở lên/quả có giá 10.000 đồng/kg; xoài loại 2 dưới 7 lạng/quả có giá 7.000 đồng/kg. 

Hiện toàn huyện Tuần Giáo có trên 30ha xoài Đài Loan cho thu hoạch, sản lượng ước đạt 62 tấn; tập trung ở các xã: Quài Cang, Quài Nưa, Pú Nhung, Rạng Đông, Nà Tòng và Mường Mùn. Từ giữa tháng 6, nhiều vườn xoài ở các xã đã bắt đầu cho thu hoạch. Ông Nguyễn Huy Đức, đại diện Công ty Cổ phần Giống rau hoa quả Trung ương, cho biết: “Thực hiện dự án liên kết phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm tại huyện Tuần Giáo, Công ty thực hiện đúng cam kết, đến địa bàn bao tiêu sản phẩm cho người dân. Mùa xoài năm nay quả đều và chất lượng hơn những vụ trước. Nhưng bà con chưa đầu tư nhiều vào bọc quả nên mẫu mã và kích cỡ vẫn chưa như kỳ vọng. Phần lớn là xoài lại 2. Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp để nâng cao nhận thức, kỹ thuật canh tác của người dân, nâng cao chất lượng quả”.

Từ năm 2017 đến nay, Tuần Giáo phát triển hơn 435ha cây ăn quả các loại, trong đó một nửa diện tích là xoài Đài Loan, gắn với tái cơ cấu nông nghiệp huyện. Qua mùa xoài này, người dân thấy được lợi ích kinh tế của vườn cây ăn quả và thực sự coi đây là tài sản của gia đình mình; cùng sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, kỳ vọng các vườn xoài tại Tuần Giáo sẽ phục hồi tốt, cho thu hoạch nhiều hơn, chất lượng hơn trong những năm tới…