Chính trị - Kinh tế

Niềm vui nhân đôi

Đến thăm vườn cà phê đang chín rộ của anh Lường Văn Thoan, bản Na Luông, xã Ẳng Nưa, không khó để nhận ra sự phấn khởi của anh cùng những thành viên trong gia đình. Với diện tích hơn 2ha, năm nay, anh Thoan dự tính sẽ thu về khoảng 20 tấn quả tươi. Anh Thoan hồ hởi: “Năm nào cũng được như năm nay thì tốt biết mấy. Giá quả tươi đã tăng gần gấp đôi năm ngoái và chưa có dấu hiệu dừng. Cứ như thế này, nông dân chúng tôi chả mấy mà khấm khá”.

Giá cà phê tăng cao đã tạo thêm cả nguồn lực và hi vọng cho nhiều gia đình ở Mường Ảng, trong đó có gia đình ông Nguyễn Văn Du, thị trấn Mường Ảng. Ông Du cho biết, vườn cà phê của gia đình ông đến nay đã gần 20 năm tuổi. Dù cây có phần già đi nhưng nhờ được chăm bón đúng quy trình, kỹ thuật, cây luôn phát triển tốt. Hàng năm, sản lượng luôn đạt khoảng 100 tấn quả tươi, trừ chi phí cho thu nhập trên 700 triệu đồng. Với giá cà phê đang tăng cao như thời điểm hiện tại, ông Du dự kiến, hơn 7ha cà phê của gia đình sẽ cho thu nhập trên 1 tỷ đồng.

“Những năm trước giá cà phê bấp bênh, trong khi đầu tư chi phí chăm sóc cao nên nhiều người dân cảm thấy xót, thậm chí ít quan tâm, đầu tư. Nhưng giờ thì khác, giá cả tăng cao, nông dân chúng tôi cũng phấn khởi hơn hẳn...” - ông Du hồ hởi chia sẻ.

Giá cà phê tăng cao không chỉ ông Du, anh Thoan và nhiều hộ dân trồng cà phê trên địa bàn huyện Mường Ảng vui mừng mà còn giúp các đơn vị thu mua, chế biến cà phê trên địa bàn huyện cũng phấn khởi không kém.

Chị Bùi Thị Việt Hà, chủ cơ sở chế biến cà phê Hà Chung cho biết, giá cà phê năm nay tăng cao ngoài dấu hiệu khởi sắc của thị trường cà phê thế giới, thì một điều đáng mừng là cà phê Mường Ảng đã tìm được chỗ đứng về chất lượng và thương hiệu trên thị trường. Đặc biệt, những năm gần đây, nhờ làm tốt công tác quảng bá nên các sản phẩm cà phê Mường Ảng đã được nhiều người biết đến, thậm chí cả những du khách quốc tế cũng biết đến cà phê Mường Ảng.

Hiện nay, cơ sở chế biến cà phê của gia đình chị Hà có 4 sản phẩm: Cà phê bột nguyên chất pha phin (OCOP 4 sao); cà phê đắp mặt; cà phê túi thơm khử mùi xe ô tô; rượu cà phê. Qua các đợt triển lãm, hội chợ, lễ hội về cà phê, nhiều du khách trong nước và quốc tế đã biết đến các dòng sản phẩm cà phê Arabica Mường Ảng. Nhờ đó, số lượng sản phẩm cà phê của cơ sở cũng bán chạy hơn.

“Chúng tôi mong muốn giá cà phê tiếp tục tăng trong những năm tới để bà con chú tâm hơn trong khâu chăm sóc, nâng cao chất lượng sản phẩm. Riêng đối với cơ sở chế biến của gia đình, chúng tôi cũng xác định tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, nâng cấp kho xưởng, đầu tư thiết bị máy móc hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường” - chị Bùi Thị Việt Hà, chủ cơ sở chế biến cà phê Hà Chung cho biết.

Tái canh nhưng không ồ ạt

Cây cà phê có mặt trên đất Mường Ảng từ những năm 1970, nhưng phải đến năm 1995 - 1996, loại cây công nghiệp lâu năm này mới chính thức được đầu tư canh tác theo mô hình mới hiệu quả hơn, giống cây tốt hơn. Tuy nhiên, qua từng giai đoạn, có những thời điểm giá cà phê giảm sâu theo thị trường khiến người trồng cà phê ở Mường Ảng không mấy mặn mà. Thậm chí, nhiều hộ còn chặt bỏ một phần diện tích hoặc không quan tâm, chăm sóc. Đơn cử, năm 2016 - 2017, tổng diện tích cà phê tại Mường Ảng gần 3.500ha. Đến giai đoạn 2019 - 2020, do thị trường đầu ra không ổn định nên một số chủ vườn đã chuyển sang trồng cây nông nghiệp khác, diện tích thời điểm ấy chỉ còn khoảng hơn 2.000ha. 

“Sau một số năm sóng gió, đến nay đầu ra cho thị trường cà phê Mường Ảng đã ổn định hơn, chính vì vậy, cấp ủy, chính quyền huyện Mường Ảng tiếp tục xem đây vẫn là cây trồng chủ lực của địa phương; từ đó tận dụng các nguồn lực, tập trung hỗ trợ, phát triển cây cà phê theo hướng hàng hoá, nâng tầm thương hiệu không chỉ tại Việt Nam mà cả ra nước ngoài” - ông Trần Quang Trung, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường Ảng cho biết.

Nhờ những chủ trương đúng đắn, đến nay, tổng diện tích cà phê trên địa bàn huyện Mường Ảng đã đạt gần 3.000ha, năng suất bình quân hàng năm gần 10 tấn quả tươi/ha, sản lượng đạt gần 5.000 tấn cà phê trấu. Theo kế hoạch phát triển cây cà phê của huyện đến năm 2025, tổng diện tích cà phê duy trì trên 3.000ha và trên 80% diện tích trồng tập trung. Hiện nay, huyện cũng đã hình thành một số khu vực sản xuất cây cà phê có hiệu quả kinh tế cao tại các xã Ẳng Nưa, Ẳng Tở, Ẳng Cang, Búng Lao và thị trấn Mường Ảng.

Ông Tạ Mạnh Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Ảng cho biết: Giá trị kinh tế mà cây cà phê mang lại cho nhân dân Mường Ảng là không thể phủ nhận, song chủ trương của huyện là không tái canh ồ ạt, phát triển diện tích đến đâu phải chắc chắn đến đó. Đặc biệt, trong quá trình mở rộng diện tích cây cà phê, nhất là để cây cà phê đạt năng suất, chất lượng, phát triển thành sản phẩm chủ lực, ngoài quảng bá, giới thiệu sản phẩm, huyện đang phối hợp với cơ quan chức năng xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cà phê của huyện Mường Ảng. Việc đăng ký chỉ dẫn địa lý nhằm bảo hộ quyền, lợi ích chính đáng cho người tiêu dùng; nâng cao giá trị, phát huy danh tiếng của sản phẩm cà phê Mường Ảng; giúp người trồng, người kinh doanh sản phẩm đạt hiệu quả kinh tế cao, nâng cao nhận thức của người dân theo quy trình chặt chẽ, tạo ra những sản phẩm giá trị; góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội địa phương.

Những niềm vui mới…

Có mặt lúc bình minh vừa ló rạng, chúng tôi khá bất ngờ vì chợ phiên Pu Nhi họp khá sớm. Dạo một vòng chợ, dù quy mô khá nhỏ, áng chừng chỉ có khoảng 30 - 40 gian nhưng mặt hàng tương đối đầy đủ. Nhiều nhất vẫn là nông sản và sản phẩm thủ công của địa phương. Ngay từ cổng chợ, hai bên lối đi đã có nhiều người bày bán nông sản, chủ yếu là các loại rau được bà con Pu Nhi trồng tại vườn nhà, đến ngày phiên chợ mới thu hoạch, như: Cải các loại, ngọn su su, bông bí, quả bí, măng, các loại rau rừng… Ngoài ra, cũng có một số gian bày bán sản phẩm thủ công, đặc sản của người Mông, như: Giấy, hương, đồ thêu, bánh giầy…

Có vị trí bán hàng ngay trung tâm chợ Pu Nhi, chị Lò Thị Chiến, bản Nậm Ngám A, xã Pu Nhi - chủ một gian hàng nhỏ bày bán các loại rau củ xởi lởi mời khách. Rẽ vào xem thử, chúng tôi thấy các loại rau từ cải, bí xanh, đỗ… tất cả đều rất tươi, dường như vừa hái lúc sáng sớm để kịp phiên chợ. Chị Chiến cho biết: Trước đây trồng rau phải mang xuống TP. Điện Biên Phủ bán. Có chợ của xã rồi, việc mua bán thuận lợi hơn, bà con trong xã ai cũng vui, phấn khởi lắm. Trưởng bản cứ lên loa “a lô” bảo là trồng thêm rau, trồng bí, trồng các loại cây quả khác nhiều lên mà mang ra chợ bán. Giờ thì ngồi đây thôi, người thành phố cũng lên mua.

Không xa gian hàng của chị Chiến, gian hàng của chị Giàng Thị Chừ, bản Nậm Ló thu hút chúng tôi bởi món óc đậu đặc trưng của đồng bào dân tộc Mông. Tuy nhiên, chị Chừ không để trong nồi đun trên bếp như ở các nơi khác mà đã chia sẵn thành từng túi nhỏ, tiện cho khách mang đi. Vừa thoăn thoắt lấy hàng cho khách, chị Chừ vừa tâm sự: “Nhờ có chợ này mà mình bán được nông sản chứ trước đây toàn để ở nhà dùng. Khách lên đây có cả người ở xã khác nữa. Bà con thấy thế cũng phấn khởi! Mình mới mua thêm giống rau về trồng để bán trong các phiên chợ tới đây…”.

Chị Đặng Thị Huyền Trang, phường Thanh Bình, TP. Điện Biên Phủ là một trong số những người có mặt ở từ khá sớm. Chị và bạn đồng hành dường như đã khám phá hết các gian hàng ở phiên chợ nhỏ vùng cao. Điều đặc biệt là sau mỗi lần dừng chân khám phá, hành trang của chị lại nặng thêm túi thịt, bó rau. Chị Trang chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên mình lên chợ phiên này. Còn chị bạn đồng hành với mình thì lên đây nhiều lần rồi! Mình thấy chợ này không quá xa thành phố mà lại đúng nghĩa là chợ phiên vùng cao. Các sản phẩm ở đây thì cảm quan ban đầu đều thấy là tươi, ngon. Mình đã mua được nhiều loại thịt, như: Bò, dê, lợn; mua được cả các loại rau tươi… Hôm nay mình còn được xem văn nghệ do xã tổ chức, được thưởng thức món thắng cố do người bản địa nấu. Nói chung mình thấy chợ phiên này rất hay. Nếu có thời gian mình sẽ trở lại cùng với gia đình để mua sắm sản vật địa phương và trải nghiệm văn hóa vùng cao được nhiều hơn…”.

Tiềm năng còn bỏ ngỏ

Chợ phiên Pu Nhi cách TP. Điện Biên Phủ không xa. Hệ thống giao thông mới được nâng cấp êm thuận, chỉ mất khoảng 30 phút di chuyển từ trung tâm tỉnh. Không chỉ vậy, lộ trình lên chợ phiên Pu Nhi còn đi qua điểm săn mây, ngắm toàn cảnh TP. Điện Biên Phủ tại điểm du lịch Kê Nênh trên “cung đường du lịch” Tà Lèng - Mường Phăng. Với địa thế khá thuận lợi như vậy, nhưng sau 2 tháng hoạt động, chợ phiên vẫn chưa thu hút được nhiều du khách tới tham quan, trải nghiệm như kỳ vọng.

Nghỉ chân tại một quán nhỏ trong chợ, chúng tôi mới có cái nhìn tổng quan hơn về phiên chợ vùng cao này. Thực tế hiện nay, dù diện tích mặt bằng lớn, đất trống còn nhiều nhưng số lượng gian hàng bày bán vẫn còn khá khiêm tốn. Các mặt hàng cũng không quá phong phú mà chỉ tập trung vào các sản phẩm địa phương. Hơn thế nữa, lại quá ít các gian hàng ẩm thực, ít các hoạt động trải nghiệm. Bởi ngoài việc mua sắm, du khách tìm đến đây để được chơi, được hòa mình vào văn hóa vùng cao. Đó là điều mà chợ phiên Pu Nhi vẫn chưa làm được.

Đồng tình với quan điểm này, chị Đặng Thị Huyền Trang chia sẻ thêm: “Mình cũng thấy quy mô chợ còn khá nhỏ, ít gian hàng quá. Mình dậy sớm đi chợ nên chưa kịp ăn sáng mà các gian ẩm thực ở đây còn khá ít, các món không phong phú như các chợ phiên khác. Cá nhân mình nghĩ nếu mở rộng thêm các gian hàng, đa dạng sản phẩm thì sẽ thu hút được nhiều khách hơn. Mình thấy nhiều người ở thành phố lên đây mua đồ. Nếu mà vui hơn nữa thì chắc chắn họ sẽ quay lại và giới thiệu cho nhiều người khác cùng đến”.

Là ngày họp chợ cuối cùng của tháng 10, UBND xã Pu Nhi tổ chức chương trình văn nghệ phục vụ người dân và du khách với sự tham gia của các đội văn nghệ bản Nậm Ngám C và bản Háng Trợ khiến chợ phiên có phần sôi động hơn. Điều khiến chúng tôi bất ngờ là đích thân Phó Chủ tịch UBND xã Pu Nhi Lầu A Của vừa là người dẫn chương trình vừa là ca sĩ góp vui cho chương trình văn nghệ. Nghe những chia sẻ của chúng tôi, ông Lầu A Của trầm tư: “Chợ phiên Pu Nhi được khai trương dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm nay, với mục đích chính là để người dân trong xã tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp do họ tự sản xuất. Thời gian qua cấp ủy, chính quyền xã cũng tiến hành công tác quảng bá về chợ phiên, bước đầu được người dân ở TP. Điện Biên Phủ biết đến, lên tham quan và mua nông sản tại chợ. Không chỉ vậy, nhờ tuyến tỉnh lộ 143 Noong Bua - Pu Nhi - Na Son mới được đầu tư sửa chữa nên vào chiều thứ 6 hàng tuần, cán bộ, người dân thuộc các xã phía Nam huyện Điện Biên Đông đi qua đây và vào mua sắm tại chợ. Qua 2 tháng thì chợ vẫn duy trì hoạt động ở mức trung bình. Mặt bằng của chợ rộng nhưng số lượng người bán hàng vẫn ở mức khiêm tốn, khoảng 50 - 60 gian hàng một phiên. Các mặt hàng hiện nay cũng chưa thực sự đa dạng, nhất là các gian hàng ẩm thực chưa có nhiều…”.

“Pu Nhi cũng có lợi thế về phát triển du lịch với hệ sinh thái tự nhiên phong phú, khí hậu trong lành, mát mẻ quanh năm. Xã có di tích Vừ Pả Chay, hiện địa phương mong muốn Nhà nước đầu tư mở đường vào khu di tích này, có thêm điểm đến ngoài chợ phiên để du khách tham quan, góp phần phát triển kinh tế du lịch, tăng thu nhập cho bà con. Hiện nay xã đang cố gắng phát triển chợ phiên Pu Nhi trở thành một phần quan trọng của chuỗi thông thương hàng hóa từ tỉnh vào trung tâm huyện Điện Biên Đông theo tuyến tỉnh lộ... Ngoài ra, cần sự chung tay của truyền thông, báo chí và cộng đồng, đẩy mạnh giới thiệu quảng bá để nhiều người dân và du khách biết đến chợ phiên độc đáo này hơn” - ông Lầu A Của chia sẻ.

Tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn

4 giờ 30 phút sáng, chúng tôi có mặt tại khu vực vòng xuyến Chợ Trung tâm 1, TP. Điện Biên Phủ. Đây là thời điểm các xe khách giường nằm ngoại tỉnh lần lượt trở về Bến xe khách TP. Điện Biên Phủ và bãi đỗ xe tĩnh để trả khách. Tại đây, dễ dàng quan sát có gần 20 chiếc taxi “dù” không mào, không phù hiệu, không phản quang và không đồng hồ, bảng niêm yết giá chờ sẵn để đón khách. Mỗi khi có người xuống điểm dừng, đỗ của xe khách giường nằm, các tài xế xe taxi “dù” mạnh ai nấy chạy đến để tranh nhau khách rồi thỏa thuận giá cước.

 Chợ trung tâm 1, TP. Điện Biên Phủ

Đứng đã lâu mà chưa đón được khách, một tài xế lái chiếc xe ô tô mang biển kiểm soát 27A xxxxx đỗ xe tại khu vực Chợ Trung tâm 1 đến hỏi chúng tôi: “Về đâu để anh chở?” Thấy có người chụp ảnh khu vực xung quanh và chiếc xe của mình, tài xế nhanh chóng cho xe di chuyển đến khu vực khác. Quan sát, dễ dàng thấy chiếc xe ô tô này có biển số nền màu trắng (thay vì biển nền vàng theo quy định với xe kinh doanh vận tải), không dán phù hiệu, logo của đơn vị kinh doanh vận tải khách nào. Cũng như nhiều xe taxi “dù” khác, chiếc xe này không đủ điều kiện kinh doanh vận chuyển hành khách theo quy định của pháp luật. Do không phải chịu sự quản lý nên taxi “dù” hoạt động tự do, dẫn đến những hệ lụy phát sinh như: Khách hàng khi sử dụng dịch vụ rất khó kiểm soát về giá, dễ bị nâng giá, ép giá. Đặc biệt là việc taxi “dù” tranh giành đón khách cũng gây nên tình trạng lộn xộn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.

Hiện nay, dọc tuyến đường khu vực Cảng hàng không Điện Biên cũng xuất hiện điểm đỗ taxi “dù” với trên dưới 10 chiếc xe mỗi ngày. Hỏi chuyện anh N.T.T cư trú tại TP. Điện Biên Phủ khi đang đỗ chờ khách xuống chuyến bay Hà Nội - Điện Biên, anh cho biết: “Tôi mua lại chiếc xe này và thường xuyên đợi chuyến bay đáp xuống để đón khách. Do không đăng ký hoạt động dịch vụ vận tải nên chỉ có thể đỗ đón khách ở ngoài lề đường; biển xe vẫn là màu trắng, chưa chuyển sang biển màu vàng. Giá cả thì tùy quãng đường và nhìn khách mà… lấy tiền.”

Tại các khu vực sân bay, bến xe, khách sạn, trung tâm thương mại, nhà hàng, bệnh viện là nơi hoạt động nhộn nhịp của taxi “dù”. Có xe gắn mào taxi nhưng biển kiểm soát có nền màu trắng, không dán phù hiệu, logo của đơn vị kinh doanh vận tải. Theo các tài xế taxi “dù”, họ mua xe ô tô chủ yếu để phục vụ gia đình, còn những lúc không có công việc lại ra các khu vực trên để đón chở khách.

Anh Trần Thanh Quân, Giám đốc Công ty TNHH Phan Hải 89 (địa chỉ ở bản Pom Loi, phường Nam Thanh, TP. Điện Biên Phủ) cho biết: Lái xe của hãng chúng tôi không chỉ cạnh tranh với các hãng taxi đang được phép hoạt động mà còn phải cạnh tranh với taxi “dù”. Tình trạng taxi “dù” ngang nhiên hoạt động đã nhiều năm nay tranh giành khách công khai khiến chúng tôi rất bức xúc.

Cần xử lý nghiêm

Hiện nay, toàn tỉnh có 5 đơn vị kinh doanh vận tải bằng taxi, gồm: Công ty Cổ phần du lịch Xuân Long, Công ty Cổ phần taxi công nghệ Thông Lan, Công ty TNHH Phan Hải 89, Chi nhánh HTX Hòa Bình Xanh tại Điện Biên, Công ty TNHH Vận tải công nghệ Mai Linh tại Điện Biên với tổng số gần 400 xe.

Theo thống kê chưa đầy đủ, trên địa bàn tỉnh có hơn 100 taxi “dù” hoạt động, trong đó chủ yếu tại khu vực TP. Điện Biên Phủ và huyện Tuần Giáo... Con số thực tế có thể nhiều hơn vì ở tất cả các huyện, thành phố đều thấy có taxi “dù” hoạt động và cạnh tranh quyết liệt với các hãng taxi được cấp phép; có lúc có nơi gây mất an ninh trật tự, an toàn giao thông, ảnh hưởng đến quyền lợi của khách hàng và thất thu thuế Nhà nước.

Ông Tống Duy Khoa, Chánh thanh tra Sở Giao thông vận tải cho biết: Hàng năm, Thanh tra Sở ban hành kế hoạch đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong hoạt động kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, trong đó có xe taxi. Sở cũng phối hợp với Công an tỉnh để ngăn chặn vấn nạn taxi “dù” song việc xử lý rất khó khăn. Khi thấy lực lượng chức năng xuất hiện, các lái xe lập tức tháo bỏ mào, điều khiển xe đi nơi khác. Hơn nữa, để chứng minh việc họ sử dụng xe gia đình vận chuyển khách trá hình theo hình thức taxi “dù” không dễ dàng. Có trường hợp lái xe nói đón người quen, họ hàng, không thu cước. Trong khi lực lượng chức năng không có hình ảnh, dữ liệu quay, chụp lái xe thỏa thuận tiền với khách hàng hay khách hàng trả tiền cho lái xe để có bằng chứng xử lý vi phạm.

Taxi “dù” không chỉ gây thất thu thuế của Nhà nước mà còn ảnh hưởng xấu đến môi trường kinh doanh dịch vụ, du lịch. Cơ quan chức năng một mặt đẩy mạnh tuyên truyền các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi đến các doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện, lái xe và người dân. Mặt khác tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm vi phạm đối với taxi “dù” nhằm đưa hoạt động vận tải hành khách bằng xe taxi vào nền nếp, bảo đảm trật tự an toàn giao thông, phục vụ tốt hơn nhu cầu đi lại của Nhân dân.

Dạo qua một số đại lý bán lẻ gạo trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ, chúng tôi ghi nhận giá gạo đang ở mức cao. Theo các tiểu thương kinh doanh gạo, khoảng 2 tháng qua, giá gạo trên thị trường liên tục tăng. Đến nay, giá gạo đã tăng trung bình từ 3.000 - 5.000 đồng/kg so với đầu năm. Trong đó, một số loại gạo địa phương tăng cao như: Tám thơm 20.000 đồng/kg (tăng 3.000 đồng/kg); séng cù 35.000 đồng/kg (tăng 5.000 đồng/kg); nếp nương 40.000 đồng/kg (tăng 5.000 đồng/kg)… Không chỉ gạo, giá lúa đầu vào cũng tăng từ 2 - 3 nghìn đồng/kg so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, giá lúa Bắc thơm số 7 dao động từ 15 - 18 nghìn đồng/kg, séng cù từ 18 - 21.000 đồng/kg, nếp nương từ 16 - 20.000 đồng/kg...

Theo bà Đinh Thị Lượng, đại lý gạo tại chợ Nam Thanh, hơn một tháng qua, giá gạo bán lẻ trên địa bàn tỉnh tăng liên tục, nhất là đối với các loại gạo đặc sản như tám thơm, séng cù, ST25, nếp nương… Nguyên nhân do năm nay giá gạo xuất khẩu cả nước tăng cao đã tác động đến thị trường gạo Điện Biên. Trong khi đây là loại lương thực thiết yếu, nhu cầu sử dùng hàng ngày lớn. Bên cạnh đó, mưa lũ đã gây thiệt hại nhiều diện tích lúa, ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng lúa, gạo của tỉnh.

Giá lúa gạo tăng cao mang lại niềm phấn khởi lớn cho người trồng lúa. Anh Quàng Văn Lả, nông dân xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên chia sẻ: “Vụ mùa năm nay, gia đình tôi gieo cấy gần 5.000m2 giống lúa đài thơm và tám thơm, năng suất đạt khoảng 55 tạ/ha. Do ảnh hưởng của mưa lũ, năng suất, sản lượng bị ảnh hưởng, nhưng bù lại giá gạo tăng cao nhất trong nhiều năm gần đây. Chỉ mong giá lúa, gạo giữ được cao như vậy, đời sống người trồng lúa khấm khá hơn”.

Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, giá gạo trên địa bàn tỉnh thời gian qua tăng do nguồn cung cả nước bị giảm mạnh. Đặc biệt sau đợt mưa lũ vừa qua khiến nhiều diện tích lúa mùa ở miền Bắc bị thiệt hại nặng nề, tác động chung đến giá gạo cả nước nói chung và tỉnh Điện Biên nói riêng.

Tại Điện Biên, mưa lũ đã làm hàng trăm héc ta lúa vụ mùa đang trong giai đoạn trổ bông, chín bị ngã rạp và hư hỏng; hàng chục héc ta bị mất trắng không thể khôi phục. Vì vậy, năng suất, sản lượng giảm so với vụ mùa năm trước. Cụ thể, diện tích gieo cấy lúa vụ mùa 2024 đạt 21.298ha, năng suất chỉ đạt hơn 54 tạ/ha (vụ mùa năm 2023 năng suất đạt gần 60 tạ/ha).

Huyện Điện Biên là vựa lúa của tỉnh với tổng diện tích gieo cấy vụ mùa hơn 5.400ha, chủ yếu ở vùng lòng chảo (hơn 4.000ha). Tuy nhiên, mưa lũ đã làm hơn 135ha lúa bị thiệt hại trên 70% và mất trắng. Riêng ảnh hưởng cơn bão số 3 cũng đã làm gần 360ha lúa mùa bị thiệt hại từ 30 - 70%.

Cùng với đó, giai đoạn lúa trổ bông gặp mưa nhiều, tạo điều kiện cho sâu bệnh bùng phát trên diện rộng, như bệnh khô vằn, cháy lá, đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông… cũng đã ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng chung toàn huyện. Vì vậy, vụ mùa năm nay năng suất lúa huyện Điện Biên ước đạt 60 tạ/ha, sản lượng dự kiến 32.686 tấn, thấp hơn kế hoạch 640 tấn. Từ đó, đã phần nào ảnh hưởng đến giá lúa, gạo trên địa bàn tỉnh.

Nếu như người nông dân trồng lúa phấn khởi và có lãi sau thu hoạch, thì gạo tăng giá đã ảnh hưởng trực tiếp đến những hộ nghèo, gia đình khó khăn, công nhân lao động.

Bà Nguyễn Thị Ngân, phường Mường Thanh, TP. Điện Biên Phủ chia sẻ: “Gia đình tôi có 3 người, mỗi tháng tiêu thụ khoảng 10kg gạo. Trước đây, gia đình tôi hay sử dụng gạo tám thơm với giá dao động trên dưới 17.000 đồng/kg, nhưng khoảng hơn 1 tháng trở lại đây, giá gạo tám thơm đã tăng cao, ảnh hưởng đến chi phí sinh hoạt. Để khắc phục tôi đã đi mua thóc về xát, giá thành rẻ hơn”.

Đối với các đơn vị tiêu thụ lượng gạo lớn, các bếp ăn tập thể, nhà hàng, quán ăn... thì tác động của việc tăng giá gạo là khá rõ.

Anh Nguyễn Văn Tiến, chủ một quán cơm trên địa bàn TP. Điện Biên Phủ cho biết: “Quán ăn của tôi thường dùng gạo tám thơm để nấu cơm. Cách đây ít tháng, giá gạo ổn định ở mức từ 16.000 - 18.000 đồng/kg, nhưng gần đây đã tăng lên hơn 20.000 đồng/kg. Giá gạo tăng, nhưng giá bán các suất cơm vẫn giữ nguyên, nếu tăng giá khách hàng sẽ có ý kiến, thậm chí không quay lại. Vì vậy, chúng tôi vẫn phải duy trì, nếu thời gian tới giá gạo tăng cao quá, thì chúng tôi cũng phải tính toán lại cho phù hợp”.

Hiện nay, kinh doanh lúa, gạo trên địa bàn tỉnh tập trung chủ yếu ở các siêu thị, một số doanh nghiệp và cửa hàng bán lẻ. Nhờ chủ động được nguồn cung nên việc giá gạo tăng không tác động nghiêm trọng đến việc buôn bán, kinh doanh.

Nhằm bình ổn giá gạo, đảm bảo cung ứng ra thị trường, các cơ quan chức năng phối hợp với các địa phương đang theo dõi sát tình hình giá gạo; tăng cường kiểm tra, kiểm soát các cơ sở kinh doanh, đầu mối bán buôn, bán lẻ, các chợ, siêu thị. Kiểm soát nguồn cung, giá bán, ngăn chặn các hành vi vi phạm về niêm yết giá, đầu cơ, găm hàng, định giá bất hợp lý đối với mặt hàng gạo. Đồng thời, đẩy mạnh giám sát hoạt động sản xuất, lưu thông, tiêu thụ lúa, gạo để ngăn chặn kịp thời việc vận chuyển, kinh doanh gạo không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Thăm cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Mường Nhé, Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường đã nghe Ban Chỉ huy Đồn báo cáo khái quát tình hình và kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác biên phòng năm 2024. Từ đầu năm đến nay, Đồn Biên phòng Mường Nhé đã chủ động nắm chắc tình hình ngoại biên, biên giới; kịp thời phát hiện, báo cáo, tham mưu, giải quyết dứt điểm các sự kiện, vụ việc xảy ra trên tuyến biên giới. Duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ an toàn các ngày lễ, tết, sự kiện quan trọng của đất nước, của tỉnh. Đồng thời, phát huy vai trò chủ trì trong bảo đảm an ninh trật tự, xử lý dứt điểm các vụ việc đảm bảo đúng quy định, không để xảy ra điểm nóng, phức tạp trên khu vực biên giới. Từ đầu năm đến nay, Đồn đã chủ trì, phối hợp bắt giữ 7 vụ, 7 đối tượng buôn bán trái phép ma túy.

Cũng tại Đồn Biên phòng Mường Nhé, lãnh đạo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã báo cáo nhanh với đoàn công tác về tiến độ thực hiện Dự án xây dựng Cột cờ A Pa Chải (xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé).

Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường ghi nhận, đánh giá cao kết quả các mặt công tác biên phòng của Đồn Biên phòng Mường Nhé trong thời gian qua. Đồng chí nhấn mạnh, trong thời gian tới cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Mường Nhé cần phát huy kết quả đạt được tiếp tục xây dựng tuyến biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển. Trong đó, chú trọng gần dân, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng từ đó hỗ trợ, giải quyết các nhu cầu chính đáng của người dân; xử lý dứt điểm các sự vụ phát sinh tại khu vực biên giới. Tăng cường công tác đấu tranh phòng chống tội phạm, nhất là tội phạm ma túy.

Đối với Dự án xây dựng Cột cờ A Pa Chải, Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường đề nghị các cấp, ngành, đơn vị liên quan tăng cường công tác phối hợp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Tại Trường PTDTNT THPT huyện Mường Nhé, Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường ân cần thăm hỏi, động viên giáo viên, học sinh, đồng thời biểu dương những kết quả của nhà trường đạt được trong thực hiện nhiệm vụ năm học 2023- 2024. Bí thư Tỉnh ủy chúc mừng học sinh của trường đạt thành tích cao trong các kỳ thi, nhiều em đỗ vào các trường đại học lớn. Đồng thời, mong muốn thầy và trò nhà trường nỗ lực, cố gắng hơn nữa hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học 2024-2025. Bí thư Tỉnh ủy đề nghị các sở, ngành tỉnh, nhất là sở Giáo dục - Đào tạo và huyện Mường Nhé tiếp tục quan tâm đầu tư, hỗ trợ nhà trường về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, đảm bảo điều kiện ăn ở, sinh hoạt cho đội ngũ giáo viên và học sinh.

Ngày mai (24/10), Bí thư Tỉnh ủy Trần Quốc Cường và đoàn công tác có buổi làm việc với Ban Thường vụ Huyện ủy Mường Nhé về tình hình thực hiện nhiệm vụ chính trị từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025 đến nay và phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.

Từ sáng sớm, trên khắp cánh đồng các xã: Thanh Nưa, Thanh An, Pom Lót… người dân đang khẩn trương làm đất, gieo trồng, tạo không khí lao động nhộn nhịp, khẩn trương. Với lợi thế địa hình bằng phẳng, nguồn nước sẵn có, đất đai màu mỡ, nhiều năm nay, phong trào trồng cây vụ đông phát triển rộng khắp. Nhận thấy cây khoai lang đem lại hiệu quả kinh tế, thị trường tiêu thụ ổn định, những năm gần đây, gia đình bà Bùi Thị Tấn, thôn Đông Biên 1, xã Thanh An duy trì diện tích trồng khoai lang. Ngay sau khi thu hoạch xong hơn 2.000m2 lúa mùa, gia đình bà Tấn thuê thêm người làm đất để xuống giống khoai cho kịp thời vụ. Nhờ được chăm sóc đúng kỹ thuật nên hàng năm vườn khoai của gia đình phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao. 1.000m2 ruộng trồng khoai, gia đình thu được khoảng 12 - 13 triệu đồng. Nếu tính so với trồng lúa cùng diện tích chỉ thu được 8 - 10 triệu đồng/vụ. “Hàng năm, ngoài 2 vụ lúa chính, gia đình vẫn tiếp tục tăng diện tích trồng cây vụ đông, đặc biệt trồng khoai lang, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống” - bà Tấn chia sẻ thêm.

Cũng giống như xã Thanh An, thời điểm này, sau khi đã hoàn tất thu hoạch ngô, trên cánh đồng xã Pom Lót bà con nông dân bắt tay vào việc cày vỡ, làm đất, xuống giống lứa rau mới. Vụ đông này, xã triển khai trồng 38ha rau màu trong đó tập trung các loại rau như: Bắp cải; su hào; súp lơ; ớt... và ngô. Nhận định về hướng phát triển vùng rau chuyên canh. Ông Nguyễn Văn Luyển, Phó Chủ tịch UBND xã Pom Lót cho rằng: "Để việc trồng rau của bà con mang lại hiệu quả hơn nữa, thời gian tới xã tiếp tục các biện pháp đầu tư đồng bộ về khoa học kỹ thuật, liên kết với doanh nghiệp để đảm bảo nguồn ra". Đồng thời, cấp ủy, chính quyền xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tận dụng diện tích trồng ngô kém hiệu quả chuyển sang trồng rau; chỉ đạo cán bộ hướng dẫn bà con lựa chọn giống cây trồng phù hợp, thực hiện các biện pháp chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại. Điểm nổi bật của vụ đông 2024, cơ cấu cây trồng tiếp tục được chuyển dịch tích cực theo hướng mở rộng diện tích cây có giá trị kinh tế cao, dễ tiêu thụ sản phẩm và sản xuất hàng hóa theo nhu cầu thị trường. Đến nay, một số diện tích gieo trồng trà sớm đã cho thu hoạch như: Cây ớt có giá dao động 40 nghìn đồng/kg, súp lơ 40 - 45 nghìn đồng/kg...

Vụ đông năm nay, huyện Điện Biên triển khai gieo trồng trên 860ha rau màu (rau trên 720ha, khoai lang 140ha), trong đó tập trung chủ yếu các xã: Thanh Nưa, Thanh Luông, Sam Mứn, Pom Lót và Thanh An… Để sản xuất vụ đông đạt kết quả cao, ngay từ đầu vụ, chính quyền địa phương đã tích cực vận động nhân dân gieo trồng những loại cây là thế mạnh của từng xã. Mặc dù còn gặp một số khó khăn về thời tiết, nhưng với kinh nghiệm tích lũy, sự nỗ lực của người dân và chỉ đạo kịp thời của chính quyền trong sản xuất nên vụ đông đến nay cơ bản hoàn thành 80% diện tích.

Ông Nguyễn Hồng Thắng, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên chia sẻ: Vụ lúa mùa 2024, huyện Điện Biên chịu nhiều ảnh hưởng do thời tiết, mưa lớn kèm gió lốc, lũ quét, sạt lở đất đã khiến nhiều diện tích lúa mất trắng, năng suất giảm. Việc sản xuất cây vụ đông là rất cần thiết đối với người dân trên địa bàn huyện, góp phần đảm bảo sinh kế, tăng thu nhập, ổn định cuộc sống. Để đạt mục tiêu, kế hoạch đề ra, sau khi vụ lúa mùa kết thúc, cơ quan chuyên môn của huyện đã phối hợp các xã vận động người dân chú trọng phát triển sản xuất vụ đông theo hướng hàng hóa, tổ chức sản xuất gieo trồng vụ đông theo hướng gọn vùng, theo quy hoạch để đảm bảo thuận lợi trong việc thu mua và tiêu thụ sản phẩm, từng bước hình thành vùng sản xuất cây vụ đông hàng hóa tập trung, vùng cánh đồng Mường Thanh 3 vụ.