Văn hóa - Xã Hội

Đây là tuyến đường huyết mạch từ TP. Điện Biên Phủ đi huyện Mường Chà, thị xã Mường Lay, Lai Châu và ngược lại nên hàng ngày có rất nhiều phương tiện lưu thông qua đây.

Lực lượng Cảnh sát giao thông đã được huy động, bố trí 2 đầu để điều tiết giao thông, hướng dẫn cho các xe lưu thông đi theo tuyến đường cũ gần ngay tuyến đường mới bị sạt lở.  

Theo thông tin từ Công ty Cổ phần Đường bộ 226 (đơn vị được giao quản lý tuyến đường trên), đến 11 giờ cùng ngày, công tác khắc phục vẫn chưa thể tiến hành do thời tiết vẫn đang tiếp tục có mưa, lượng đất đá vẫn đang tiếp tục sạt lở xuống đường. Dự kiến khi thời tiết thuận lợi hơn và phải đợi địa chất ổn định, công tác khắc phục mới được triển khai.  

Cùng với sự phát triển về mọi mặt của đời sống xã hội, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh từ các hộ gia đình cũng ngày càng tăng theo. Chính vì vậy, việc triển khai thực hiện các mô hình xử lý rác thải sinh hoạt ngay tại nguồn, trong từng hộ gia đình sẽ giảm tải rất nhiều cho các công đoạn xử lý, phân loại rác về sau. Tại xã biên giới Chà Nưa (huyện Nậm Pồ), từ năm 2017 xã đã triển khai thí điểm mô hình lò đốt rác theo hộ, nhóm hộ gia đình. Sau hơn 7 năm triển khai mô hình đã đem lại những kết quả tích cực, góp phần bảo vệ môi trường “sáng - xanh - sạch - đẹp”.

Ông Thùng Văn Ánh, Chủ tịch UBND xã Chà Nưa cho biết: Ðể mô hình lan tỏa sâu rộng trong mọi tầng lớp nhân dân, cấp ủy, chính quyền xã đã phát huy vai trò tiên phong của đội ngũ cán bộ, đảng viên, già làng, trưởng bản, người có uy tín tích cực triển khai xây dựng lò đốt rác cho chính gia đình mình, cộng đồng dân cư nơi sinh sống… Từ đó tuyên truyền, vận động, tham gia hỗ trợ các hộ, nhóm hộ xây dựng lò đốt rác đảm bảo kỹ thuật, khoa học, giảm thiểu tác hại do khói, bụi gây ra”.

Hiện nay, trên địa bàn xã Chà Nưa đã xây dựng được 160 lò đốt rác, góp phần xử lý khoảng 85% lượng rác thải sinh hoạt. Mỗi lò đốt rác rộng và dài khoảng 1m, thân lò cao 1,5m, kết cấu và vị trí đảm bảo thuận tiện, khoa học, phía trên có mái lợp prôximăng hoặc tôn để tránh mưa. Kinh phí xây dựng từ 1 - 2 triệu đồng/lò (tùy vào số hộ sử dụng), do nhân dân tự đóng góp tiền, nguyên vật liệu và ngày công lao động. Một lò đốt rác sau khi đã hoàn thành đảm bảo cho 3 - 10 hộ sử dụng, chủ yếu đốt rác thải hàng ngày. Cũng theo ông Thùng Văn Ánh, việc xây dựng lò đốt rác đã giải quyết được bài toán về môi trường, đào hố chôn rác hoặc đốt rác theo truyền thống, vì đốt rác tại hố thì cháy lâu và không hết, thậm chí cách làm này không an toàn và có nguy cơ gây ra hỏa hoạn.

Chiều muộn, có mặt tại bản Nà Ín, chúng tôi được Trưởng bản Thùng Văn Thánh dẫn đi xem lò đốt rác của gia đình. Nói là lò nhưng thật ra đó chỉ là một hộp cỡ 1,5m3, xây bằng gạch ba banh, sát đáy có vỉ song sắt đan lưới ô vuông để giữ rác. Vừa chỉ dẫn cách đốt rác, vừa trò chuyện, anh Thánh chia sẻ: Trước đây, rác thải sinh hoạt của bà con đều đổ hết xuống suối hoặc tiện đâu vứt đó. Vào mùa mưa rác trôi nổi, trời nắng sẽ bốc mùi hôi thối. Từ khi xây dựng các lò đốt rác, người dân đã tự giác phân loại rác thải; các loại rác hữu cơ sẽ được chôn lấp để làm phân cho cây trồng. Rác thải rắn sẽ tiếp tục phân loại, những thứ bán phế liệu được thì cất giữ; còn lại được phơi khô mới đem vào lò đốt. Hiện nay, bản Nà Ín đã xây dựng được 60 lò đốt rác.

Tại huyện biên giới Mường Nhé, hưởng ứng cuộc vận động “Nói không với rác thải nhựa”, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện đã triển khai mô hình thu gom phế liệu “biến rác thải thành tiền”. Mô hình này không chỉ làm giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà còn tạo thêm quỹ để hỗ trợ, động viên phụ nữ, trẻ em nghèo là người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn, vươn lên trong cuộc sống. Bà Phạm Thị Hà, Chủ tịch Hội LHPN huyện Mường Nhé chia sẻ: “Ðể lan tỏa mô hình, thu hút đông đảo hội viên phụ nữ tham gia, Hội LHPN các cấp đã triển khai sâu rộng mô hình tới từng chi hội thôn bản, tổ dân cư. Các cấp hội cũng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động phụ nữ nông thôn hình thành thói quen thu gom, xử lý rác thải, giữ gìn vệ sinh môi trường. Cùng với các hoạt động thu gom rác thải nhựa, các chi hội, tổ, hội thường xuyên phối hợp với đoàn thanh niên, cơ quan, đoàn thể tổ chức dọn dẹp vệ sinh đường bản, ngõ xóm, khu dân cư”.

Theo ghi nhận, tại các gia đình ở vùng cao, người dân đã có thói quen phân loại rác, tập kết tại những nơi quy định. Sau khi phân loại, rác thải tái chế, các loại rác như: Vỏ, hộp, vỏ lon bia, chai, hộp nhựa sẽ được giữ lại để bán lấy tiền gây quỹ. Chị Mào Thị Viện, hội viên phụ nữ bản Mường Nhé Mới, xã Mường Nhé chia sẻ: “Việc thu gom rác thải để bán vừa ý nghĩa, vừa tốt cho môi trường, nên chị em trong bản rất ủng hộ. Nhà tôi cũng đã thực hiện phân loại rác thải tại nguồn; đặc biệt từ khi tham gia mô hình tôi đã để thêm một thùng đựng vỏ lon bia, chai nhựa, bìa... Hàng tháng mang ra nhà văn hóa để ủng hộ, góp cùng chị em”.

Việc thu gom, phân loại rác thải tái chế đã góp phần giảm lượng rác thải phát sinh ra môi trường, đồng thời giảm chi phí vận chuyển, chi phí xử lý… biến rác thải thành các sản phẩm hữu ích để tái sử dụng hoặc bán gây quỹ từ thiện. Sau hơn 1 năm triển khai mô hình đã cho thấy sự hiệu quả, thiết thực, đến nay Hội LHPN huyện Mường Nhé đã thành lập được 22 mô hình “biến rác thải thành tiền” tại 9/11 xã. Với số tiền thu được, các chi hội phụ nữ tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho hội viên, phụ nữ, học sinh nghèo, có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, đẩy mạnh các phong trào phụ nữ tại thôn, bản.

Có thể thấy rằng, những mô hình “lò đốt rác thải theo hộ, nhóm hộ gia đình”, “biến rác thải thành tiền” tại các huyện biên giới của tỉnh đã và đang góp phần hạn chế lượng rác thải, tạo cảnh quan sạch, đẹp; đặc biệt làm thay đổi thói quen, nhận thức của nhân dân trong bảo vệ môi trường. Ðây là những mô hình tiên phong cần được phổ biến, nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh, góp phần hoàn thành tiêu chí môi trường trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới của mỗi địa phương.

“Tai mắt” trong Nhân dân

Ngày 20/6/2024, UBND TX. Mường Lay nhận được thông tin PAHT từ IOC Điện Biên gửi đến với nội dung: “Nhà xe Lưu Anh thường xuyên đỗ 2 xe khách giường nằm ngược chiều tại đường 12/12, thuộc tổ 6, phường Na Lay, tuy không có biển cấm đỗ nhưng do đường nhỏ, nhiều phương tiện qua lại, ra vào bệnh viện, gây cản trở giao thông”.

Sau khi tiếp nhận thông tin, UBND TX. Mường Lay đã chỉ đạo cơ quan chức năng xác minh, tuy nhiên, qua kiểm tra không có tình trạng như phản ánh của người dân. Nhưng tại một số thời điểm có xảy ra tình trạng nhà xe Lưu Anh dừng đỗ xe khách ở trước cửa nhà của gia đình để sửa chữa nhỏ và lấy đồ đạc, làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

Sau khi xác minh sự viêc, ngày 24/6, UBND phường Na Lay đã phối hợp với cơ quan chức năng và ông Phạm Thành Lưu (chủ nhà xe Lưu Anh) tổ chức họp và yêu cầu ông Lưu nghiêm túc thực hiện các quy định của Nhà nước về đảm bảo trật tự an toàn giao thông; không dừng đỗ, sửa chữa xe ở dưới lòng đường gây ảnh hưởng đến việc tham gia giao thông. Ông Lưu đã ký cam kết dừng đỗ, sửa chữa xe, đón trả khách đúng nơi quy định, không làm ảnh hưởng đến các phương tiện tham gia giao thông khác. Ngay sau khi giải quyết, UBND TX. Mường Lay đã thông báo, trả lời nội dung phản ánh đến người dân.

Theo ông Hoàng Văn Quyền, Chủ tịch UBND TX. Mường Lay, thì PAHT là một kênh thông tin quan trọng, tạo sự kết nối người dân với chính quyền địa phương, qua đó giúp chính quyền nắm bắt thông tin kịp thời, đa chiều hơn. Dù mới đi vào hoạt động nhưng hệ thống thông tin PAHT đã góp phần nâng cao chất lượng chỉ số cải cách hành chính, chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính của địa phương.

Đầu tháng 8/2024, UBND huyện Điện Biên nhận được thông tin PAHT của người dân trên nền tảng Ðiện Biên Smart về nội dung: “Thôn Sam Phương, xã Noong Hẹt đạt chuẩn nông thôn mới, nhưng gần đây mới được đổ trục đường bê tông từ quộc lộ 279 vào tới trục đường chính của thôn, còn các trục đường phía trước, phía sau thôn, đường xương cá vẫn là đường đất, mùa mưa ngập rất bẩn, khó khăn cho việc đi lại”. Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, UBND huyện Điện Biên đã giao UBND xã Noong Hẹt kiểm tra và trả lời phản ánh của người dân.

Theo ông Vũ Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND xã Noong Hẹt, thì qua kiểm tra, một số tuyến đường nhánh trong thôn đã được cấp phối cứng hoá, cơ bản đảm bảo đi lại của người dân. Một số tuyến nhánh khác đã được xã tổng hợp đề xuất với cấp có thẩm quyền. Vừa qua UBND huyện Điện Biên tổng hợp, trình kỳ họp HĐND huyện giữa năm 2024 và đã được thông qua tại Nghị quyết số 28/NQ-HĐND ngày 19/7/2024. Theo đó, có 2 danh mục dự kiến được đầu tư xây dựng năm 2025 có tuyến đường thuộc thôn Sam Phương. 

Nếu như trước đây người dân, doanh nghiệp ngại phản ánh các vấn đề bất cập gặp phải trong đời sống hàng ngày, thì nay khi gặp vấn đề cần phản ánh, giải quyết, người dân chỉ cần gửi thông tin đến hệ thống thông tin PAHT thuộc IOC Ðiện Biên thông qua ứng dụng trên thiết bị di động thông minh: Ðiện Biên Smart hoặc cổng thông tin tương tác: https://phananh.dienbien.gov.vn. Ngay lập tức toàn bộ thông tin hình ảnh, nội dung, địa điểm ghi hình cùng số điện thoại người gửi sẽ được IOC Ðiện Biên tiếp nhận, phân loại nội dung và chuyển đến cơ quan có thẩm quyền xử lý. Việc triển khai hệ thống thông tin PAHT bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, được người dân, doanh nghiệp và du khách ủng hộ cao. Có nhiều vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường, nâng ép giá du khách… được cơ quan chức năng tiếp nhận, xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Để ứng dụng lan tỏa

Tính đến ngày 10/6/2024, toàn tỉnh có gần 29.500 tài khoản đăng ký sử dụng ứng dụng Ðiện Biên Smart. Qua đó, nhiều ý kiến phản ánh của người dân, doanh nghiệp được gửi đến IOC Ðiện Biên đã được cơ quan chức năng, chính quyền địa phương kịp thời giải quyết. Nội dung phản ánh chủ yếu liên quan đến trật tự xây dựng, vệ sinh môi trường, hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, trật tự xã hội, chất lượng dịch vụ tại khu dân cư.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, hệ thống PAHT vẫn còn những hạn chế như: Một số tình huống phản ánh cấp bách hoặc nguy cơ rủi ro cao cần có cơ chế xử lý tức thời, nhưng chưa có trong quy định xử lý; nhiều phản ánh thời gian xử lý quá hạn, kéo dài; một số đơn vị chậm tương tác với người dân; tỷ lệ cài đặt, sử dụng ứng dụng Ðiện Biên Smart còn thấp so với kế hoạch đề ra đến hết năm 2024 là toàn tỉnh có 100.000 tài khoản.

Để phát huy hiệu quả ứng dụng này cũng như để mỗi người dân thực sự là một kênh thông tin quan trọng giúp chính quyền địa phương nắm bắt, xử lý kịp thời các vụ việc, cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân cài đặt, sử dụng các dịch vụ đô thị thông minh trên ứng dụng trực tuyến. Triển khai đến 100% cán bộ, công chức, viên chức, người lao động có điện thoại thông minh cài đặt, đăng ký tài khoản ứng dụng Ðiện Biên Smart hoặc website: https://phananh.dienbien.gov.vn; lan tỏa, cài đặt cho người thân, bạn bè. Cùng đó, 100% người kinh doanh, khách hàng sử dụng bưu chính viễn thông được tuyên truyền, hướng dẫn cài đặt sử dụng. Về phía cơ quan giải quyết các phản ánh của người dân, doanh nghiệp cần xử lý, trả lời kịp thời; không để thông tin PAHT tồn đọng, quá hạn xử lý.

Sau nhiều giờ khó khăn di chuyển trên cung đường trơn trượt, đất đá tràn lấp mặt đường, chúng tôi cùng đoàn công tác của Huyện ủy Mường Nhé đến bản Trạm Púng, xã Quảng Lâm - điểm dự kiến tái định cư thứ nhất cho 23 hộ dân, với 117 nhân khẩu của bản Huổi Lắp.

Anh Trần Văn Hoàn, Kiểm lâm phụ trách địa bàn xã Quảng Lâm nhanh chóng điều khiển chiếc flycam bay tại vị trí khu vực dự kiến bố trí sắp xếp tái định cư. Điểm dự kiến tái định cư có diện tích khoảng 4ha, cách nơi ở cũ (bản Huổi Lắp) 8km. Sau khi khảo sát thực tế và nghiên cứu hình ảnh tổng thể từ flycam, Bí thư Huyện ủy Bùi Minh Hải không khỏi băn khoăn bởi dù đây là điểm nằm ở vị trí có sự ổn định về lâu dài; việc đầu tư hạ tầng với suất đầu tư thấp, tiết kiệm chi phí đầu tư, không phải xây dựng nhà lớp học, nhà văn hóa nhưng lại có khó khăn lớn đối với người dân là phải di chuyển xa để đến nơi sản xuất nông nghiệp (tại nơi ở cũ). Ngoài ra, mặt bằng dự kiến bố trí có độ cao lớn, sẽ khó khăn trong việc đưa nước sinh hoạt đến bản.

Tại vị trí thứ hai - dự kiến bố trí sắp xếp tại bản Quảng Lâm, xã Quảng Lâm có diện tích khoảng 1,8ha, cách nơi ở cũ 0,5km. Khu vực này là bãi bồi ven suối, gần nơi ở cũ, thuận lợi trong việc sản xuất. Dù vậy, diện tích nhỏ, không có khả năng mở rộng do tiếp giáp với suối và diện tích rừng tự nhiên; mặt bằng có vị trí thấp, ven suối có nguy cơ ảnh hưởng do lũ, cần phải đầu tư công trình kè chắn lũ.

Đối với khu vực dự kiến quy hoạch điểm tái định cư thứ ba cách vị trí bản cũ khoảng 2km, diện tích dự kiến 4,5ha, hiện trạng là đất nương trồng cây hàng năm của nhân dân. Vị trí này có nhiều nhuận lợi hơn cả bởi khu vực đồi tương đối bằng phẳng, độ ổn định cao, có nguồn cung cấp nước sinh hoạt lâu dài, có khả năng bố trí đủ diện tích đất ở cho các hộ dân và quỹ đất để xây dựng các công trình giao thông, nhà lớp học, nhà văn hóa và các công trình khác. Ngoài ra, nơi đây gần nơi ở cũ, thuận lợi trong việc sản xuất. Đây là vị trí nhận được sự ủng hộ lớn của các hộ dân trong diện phải di chuyển. Tuy nhiên, huyện Mường Nhé phải thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ như: Cầu qua suối, điện lưới, nước sinh hoạt.

Đánh giá tính khả thi, so sánh những điểm khó khăn, thuận lợi của cả 3 vị trí vừa khảo sát, ông Bùi Minh Hải, Bí thư Huyện ủy Mường Nhé cho biết: Đoàn công tác nhất quán lựa chọn điểm thứ ba là điểm tái định cư cho người dân Huổi Lắp. Đây cũng là điểm mà người dân Huổi Lắp có nguyện vọng được tái định cư. Việc xây dựng cầu qua suối cũng như hệ thống điện lưới, nước sinh hoạt sẽ được huyện Mường Nhé khẩn trương khảo sát cụ thể, lập dự toán và triển khai các bước tiếp theo đảm bảo nhanh chóng, đúng quy định.

Tham gia cùng đoàn công tác của huyện, anh Lý A Páo, Trưởng bản Huổi Lắp, xã Quảng Lâm thở phào như trút được gánh nặng bấy lâu nay. Gia đình anh Páo là 1 trong 23 hộ dân Huổi Lắp có nhà ở bám theo đường quốc lộ bên dưới cung trượt. Từ khi biết gia đình nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở cao, ai nấy đều rất lo lắng. Ngay sau khi phát hiện cung trượt, chính quyền xã Quảng Lâm đã huy động lực lượng giúp các hộ dân di chuyển đồ đạc đến ở tạm tại nhà người thân, họ hàng ở vị trí an toàn. Tuy nhiên, nhiều gia đình có đông người, rất khó khăn, bất tiện trong sinh hoạt. Do vậy, người dân Huổi Lắp mong cấp ủy, chính quyền huyện, xã tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân Huổi Lắp sớm an cư.

Anh Lý A Páo cho biết: Các hộ dân trong vùng có nguy cơ cao sạt lở ở đều đồng thuận được bố trí tái định cư tại vị trí thứ ba như huyện đã khảo sát. Hiện nay việc ở ghép khiến sinh hoạt của các hộ dân gặp nhiều khó khăn, bất tiện do đông nhân khẩu. Bởi vậy, những ngày gần đây đã có trường hợp quay về nhà cũ, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro và nguy cơ sạt lở bất cứ lúc nào.  

Để nhanh chóng ổn định cuộc sống cho người dân Huổi Lắp, sau khi khảo sát, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân, ngay tại thực địa, Bí thư Huyện ủy Bùi Minh Hải đề nghị các phòng, ban chuyên môn của huyện chủ động bố trí kinh phí dự phòng kịp thời hỗ trợ lương thực cho các hộ có nguy cơ thiếu đói trong thời gian chưa sắp xếp được dân cư. Trước mắt, huyện Mường Nhé hỗ trợ gạo cứu đói 30kg/khẩu cho người dân trong vùng nguy cơ cao sạt lở ở Huổi Lắp. Đồng thời, Mường Nhé cũng xây dựng dự án, kinh phí để thực hiện sắp xếp dân cư; xây dựng phương án tạm thời di dời các hộ dân trong thời gian chờ được tái định cư đến nơi ở tạm và hỗ trợ người dân di chuyển nhà ở. Đặc biệt chính quyền xã kiên quyết không để người dân còn sinh hoạt, ngủ tại các ngôi nhà bám theo đường quốc lộ bên dưới cung trượt.

Thông tin từ Ban Quản lý Di tích tỉnh, năm 1962, Di tích Chiến trường Ðiện Biên Phủ được xếp hạng là Di tích cấp Quốc gia, đến năm 2009, được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng là Di tích cấp Quốc gia đặc biệt, trong đó có di tích Sở Chỉ huy chiến dịch Ðiện Biên Phủ tại Mường Phăng. Ðược sự quan tâm của Ðảng và Nhà nước, Sở Chỉ huy chiến dịch Ðiện Biên Phủ được đầu tư kinh phí phục vụ công tác trùng tu, tôn tạo phát huy giá trị di tích với nhiều hạng mục chính như: Ðường vào tham quan di tích dài 1.300m, gồm 12 ngôi lán ở và làm việc của Bộ chỉ huy chiến dịch, 3 đường hầm trong đó có đường hầm xuyên núi dài 69m, các biển, bảng bia chỉ dẫn, nhà đón tiếp khách tham quan rộng 135m2... và các hạng mục phụ trợ khác. Ngoài di tích trên, tại xã Mường Phăng còn một số điểm di tích khác, như: Ðài quan sát trên đỉnh Pú Tó Cọ, Khu bia Tổng cục Hậu cần, Ủy ban Kháng chiến tỉnh Lai Châu, Bãi duyệt binh mừng chiến thắng; Khu Tòa soạn Báo Quân đội Nhân dân Việt Nam vẫn đang được bảo vệ gần như nguyên vẹn.

Hiện nay, di tích Sở Chỉ huy Chiến dịch Ðiện Biên Phủ do Ban Quản lý Di tích tỉnh quản lý luôn là địa điểm hấp dẫn du khách tới tham quan, tìm hiểu lịch sử về giai đoạn kháng chiến chống Pháp cách đây 70 năm. Ðể phát huy giá trị di tích, đơn vị đã tăng cường công tác nghiên cứu, sưu tầm các tài liệu, hiện vật, bố trí lực lượng bảo vệ, quản lý, thuyết minh viên túc trực sẵn sàng phục vụ du khách. Ðặc biệt, với di tích có ý nghĩa gắn bó quan trọng với Mường Phăng, tất cả cán bộ, viên chức, người lao động đang làm việc tại đây đều là người gốc Mường Phăng. Ông Lò Văn Hoàng, Tổ trưởng Tổ quản lý di tích Sở Chỉ huy Chiến dịch Ðiện Biên Phủ cho biết: “Thời gian qua, di tích đón rất nhiều đoàn về thăm, đặc biệt trong dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Ðiện Biên Phủ. Các đoàn đến Ðiện Biên hầu như đều đến dâng hương Khu tưởng niệm Ðại tướng Võ Nguyên Giáp và tham quan di tích. Như các năm trước thì thời điểm đông khách nhất vào dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5; ngày không phải lễ thì tập trung vào cuối tuần. Các tháng 6, 7, 8 thì vắng khách hơn do là mùa mưa, khách ít lên du lịch Tây Bắc. Dịp đông nhất có khi chúng tôi tiếp đón, phục vụ gần 2.000 lượt khách/ngày”.

Nắm giữ tài nguyên du lịch đầy tiềm năng, người dân Mường Phăng cũng đã biết khai thác lợi thế đó để mở các loại hình dịch vụ, thương mại thay thế cho canh tác nông nghiệp truyền thống. Nhờ hệ thống giao thông được nâng cấp, đồng bộ, nối khu di tích với các tuyến quốc lộ 12, trung tâm TP. Ðiện Biên Phủ mà lượng khách du lịch đến với Mường Phăng cũng đông hơn nhiều lần. Bám vào các tuyến đường mới mở, nhiều hộ dân tại bản Phăng 2 đã mở các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, quà lưu niệm… phục vụ du khách tham quan. Nhờ đó, cuộc sống người dân, diện mạo nông thôn mới xã Mường Phăng đã có đổi thay đáng kể so với trước đây. Theo thống kê của UBND xã Mường Phăng, hiện trên địa bàn đang có 37 cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống.

Gia đình chị Cà Thị Xuân, bản Phăng 2 mở nhà hàng Xuân Tiến phục vụ các món ăn dân tộc ở ngay gần cổng Khu di tích. Ngoài ra, chị Xuân còn mở thêm một gian hàng ngay trong khuôn viên Khu di tích kinh doanh các mặt hàng quà lưu niệm, đặc sản địa phương.

Các di tích trên địa bàn xã Mường Phăng là nguồn tài nguyên du lịch vô cùng quý giá của tỉnh Ðiện Biên. Ngoài giá trị văn hóa lịch sử, Mường Phăng còn là một trong những khu bảo tồn tự nhiên đa dạng với nhiều loài động thực vật quý hiếm. Ngay cạnh khu di tích là các bản văn hóa truyền thống người Thái với những nếp nhà sàn đơn sơ, độc đáo, nét văn hóa truyền thống, ẩm thực đặc sắc. Tất cả góp phần tạo nên sức hấp dẫn riêng có, một chuyến tham quan đầy ý nghĩa, trải nghiệm cho du khách khi đến với Mường Phăng.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, ngoài di tích Sở Chỉ huy chiến dịch Ðiện Biên Phủ đang được khai thác phục vụ khách tham quan, còn các di tích khác vẫn ở mức độ bảo tồn chứ chưa được phát huy. Ðơn cử như di tích Ðài quan sát trên đỉnh Pú Tó Cọ đầy tiềm năng để phát triển loại hình du lịch khám phá, trải nghiệm leo núi. Dù đã có nhiều đoàn tới khảo sát để xây dựng các tour du lịch nhưng đến thời điểm này, di tích dường như vẫn “ngủ quên”. Thêm vào đó, tại Mường Phăng hiện nay vẫn chưa có dịch vụ lưu trú mà chỉ có 2 - 3 homestay phục vụ nghỉ trưa hoặc cho các nhóm khách lẻ. Nhiều người dân Mường Phăng nêu lý do là ở đây quá gần trung tâm TP. Ðiện Biên Phủ nên du khách thường không chọn nghỉ lại tại đây. Ðó cũng là một nguyên nhân, nhưng không chỉ Mường Phăng mà ngay cả trung tâm TP. Ðiện Biên Phủ cũng đang phải tìm lời giải đáp cho câu hỏi: “Nghỉ lại thì chơi gì?” khi không có các dịch vụ vui chơi, giải trí hay hoạt động thương mại về đêm đi kèm. Thiết nghĩ, đến khi giải quyết được các vấn đề đó, du lịch tại Mường Phăng sẽ ngày càng phát triển, đóng góp thêm những sản phẩm chủ lực cho du lịch lịch sử của tỉnh.

Hang động Thẳm Quái, gồm 5 hang động nằm ở độ cao 600m so với mực nước biển; được hình thành do quá trình kiến tạo địa chất của trái đất, quá trình karst hòa tan (là hiện tượng phong hóa đặc trưng của núi đá vôi bị nước chảy xói mòn) hình thành cách ngày nay hàng triệu năm, hội tụ tính chất đa dạng của thiên nhiên. Hang động Chua Po cũng được hình thành do kiến tạo địa chất, quá trình kast hòa tan cách đây hàng triệu năm, hội tụ nhiều tính chất đa dạng của thiên nhiên. Hang nằm ở độ cao 1.550m so với mực nước biển, có 2 cửa hướng Đông Bắc (cửa thứ nhất chiều rộng 0,8m, chiều cao 2m; cửa thứ 2 có chiều rộng 1,5m, chiều cao 0,8m). Hang động cấu tạo giống hình chữ “V”, chiều sâu tổng thể của hang động là 240m, chia làm 2 khoang.

Đến nay tỉnh Điện Biên có 35 di tích được xếp hạng; trong đó, 1 di tích được xếp hạng quốc gia đặc biệt, 14 di tích được xếp hạng cấp quốc gia và 20 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Hang động Thẳm Quái và hang động Chua Po được công nhận di tích cấp tỉnh góp phần bảo tồn và phát huy giá trị, ý nghĩa lịch sử - văn hóa bền vững, có hệ thống, là điểm du lịch hấp dẫn.

Nhờ không ngừng sáng tạo, đổi mới cách làm, du lịch Hà Nội đang có những bước tiến vượt bậc từ việc tập trung xây dựng, quảng bá, làm mới sản phẩm trải nghiệm từ chính “nền móng” sản phẩm cũ. Du lịch Hà Nội đã tạo sức lan tỏa, thu hút đông đảo khách đến tham quan, đặc biệt là giới trẻ và khách du lịch quốc tế; góp phần không nhỏ xây dựng một thủ đô: “Hà Nội điểm đến an toàn cho du khách” và “Hà Nội đến để yêu”.

Làm mới sản phẩm trải nghiệm

Một ngày mưa cuối tháng 7, chúng tôi hòa vào dòng người đến tham quan di tích nhà tù Hỏa Lò, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Những hiện vật còn lưu giữ và trưng bày tại đây như bằng chứng thép tố cáo tội ác của thực dân Pháp khi xây dựng nhà tù, biến nhà tù Hỏa Lò trở thành nỗi khiếp sợ của Đông Dương. Ấn tượng với chúng tôi là cây bàng đã ngót trăm tuổi duy nhất của Nhà tù Hỏa Lò nay còn được giữ lại ở sân trại E. Đặc biệt hơn, từ những chiếc lá bàng đủ các sắc màu xanh, vàng, đỏ cùng quả bàng chín trước đây là bài thuốc quý cứu sống người tù Hỏa Lò thì nay đã trở thành những sản phẩm lưu niệm, món quà ý nghĩa dành tặng cho du khách khi đến với di tích.

Với ý tưởng “Sáng tạo sản phẩm mới, quảng bá điểm đến của Hà Nội, góp phần tích cực, hiệu quả thu hút khách du lịch quốc tế và trong nước đến với Hà Nội”, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò đã tạo ra những món quà là sản vật địa phương trong hành trang trở về của du khách từ mỗi chuyến đi. Xác định việc giới thiệu, quảng bá sản phẩm lưu niệm là một trong những yếu tố quan trọng nhằm tạo ấn tượng, níu chân du khách lâu hơn tại di tích, đơn vị đã có ý tưởng về việc nghiên cứu, sáng tạo ra hàng loạt sản phẩm từ “bàng” - đặc trưng của Hỏa Lò. Không chỉ quả bàng khô được khắc logo Nhà tù Hỏa Lò, mà những chiếc lá cũng thành ý tưởng khắc hình ảnh người tù hay bài thơ của các chiến sỹ yêu nước, cách mạng. Món bánh lá bàng, trà lá bàng và thạch bàng cũng là những sản phẩm du lịch mới được làm ra cho tour khám phá nhà tù Hỏa Lò. Cùng với vở diễn về tù nhân chính trị xưa, những món ăn này giúp Đêm thiêng liêng 2 trở thành một sản phẩm du lịch nổi trội; trở thành tour du lịch siêu hot, khiến Ban quản lý nhiều lần thông báo “cháy vé” vì lượng người đặt tour quá đông. 

Bên cạnh những sản phẩm trải nghiệm ban ngày, vào các tối thứ sáu và thứ 7 hàng tuần, các chương trình Đêm thiêng liêng 2 - Sống như những đóa hoa và Đêm thiêng liêng 3 - Lửa thanh xuân còn được tổ chức. Sự đầu tư cả về phần nghe lẫn phần nhìn cũng đem đến cho khách tham quan trải nghiệm khó quên. Nhiều du khách đã cảm động, rưng rưng nước mắt khi tham gia chương trình trải nghiệm và hiểu thêm về một thế hệ cha anh kiên cường, bất khuất: “Quyết tử cho tổ quốc quyết sinh! Sau đêm thiêng liêng 3, những cảm xúc đọng lại trong lòng mình thật dữ dội, xót xa, căm hờn, tự hào, nhiệt huyết. Nhưng có thể nói điều mà mình cảm nhận rõ nhất là yêu đất nước Việt Nam”... Hay có du khách tìm lại được động lực cố gắng trong cuộc sống, biết sống có ý nghĩa hơn: “Chặng hành trình rất cảm xúc! Cuộc sống hàng ngày chỉ đều đều, đôi khi bản thân mình thấy mệt mỏi và không có động lực cố gắng. Nhưng sau khi xem xong Đêm thiêng liêng 3, cảm thấy bản thân được tái tạo lại động lực. Khó khăn hiện tại so với khó khăn của cha ông ngày xưa chẳng là gì cả”.

Dấu ấn du lịch

Không ngừng đổi mới cách làm, từ tập trung quảng bá sản phẩm trải nghiệm mới đến liên kết nhóm sản phẩm thế mạnh với các địa phương, du lịch Hà Nội đang có những bước tiến vượt bậc. Theo Sở Du lịch Hà Nội, ngành đang tập trung phối hợp với các doanh nghiệp lữ hành, điểm đến du lịch, đặc biệt là điểm đến di tích, di sản xây dựng sản phẩm du lịch đêm, du lịch trải nghiệm trên nền tảng khai thác giá trị truyền thống. Đồng thời, đẩy mạnh triển khai các loại hình du lịch mới như: Du lịch bay trực thăng, bay khinh khí cầu, du lịch ứng dụng thực tế ảo, du lịch thể thao mạo hiểm, du lịch trải nghiệm, du lịch sông Hồng...

Thời gian gần đây, nhiều sản phẩm du lịch mới mang dấu ấn văn hóa Hà Nội ra đời, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách. Ngoài các tour du lịch đêm tại Hoàng thành Thăng Long, di tích Nhà tù Hỏa Lò, Bảo tàng Văn học và các phố đi bộ đêm; nhiều tour du lịch mới cũng ra đời như: Sản phẩm du lịch văn hóa, tâm linh kết hợp chăm sóc sức khỏe tại huyện Sóc Sơn; Bác Cổ - Mùa hoa gạo tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia; Tìm về Kinh đô người Việt cổ tại di tích Thành Cổ Loa; Hành trình di sản tại Hoàng thành Thăng Long và làng gốm Bát Tràng… Chia sẻ về tour du lịch làng gốm Bát Tràng, ông Phạm Minh Khôi, Chủ tịch UBND xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội cho biết: Với hơn 500 năm tuổi, đây là nơi hội tụ của nền văn hóa Kinh Bắc kết hợp với truyền thống nghìn năm văn hiến của kinh đô Thăng Long. Điều thú vị nhất khi đến Làng gốm Bát Tràng là tận mắt thấy những sản phẩm gốm sứ độc đáo, tìm hiểu về lịch sử hình thành và phát triển của làng nghề có truyền thống lâu đời. Du khách còn được xem các nghệ nhân thực hiện quy trình chế tạo gốm hết sức cầu kỳ, tỉ mỉ. Ngoài ra, bạn còn được trải nghiệm làm những sản phẩm gốm mà mình yêu thích.

Hướng tới thông điệp: “Hà Nội điểm đến an toàn cho du khách” và “Hà Nội đến để yêu”, Hà Nội đã chuyên nghiệp hóa hoạt động du lịch, cải tiến các thủ tục hành chính, tạo điều kiện nhanh và thuận tiện cho các doanh nghiệp du lịch, lữ hành và hướng dẫn viên. Trong tháng 6/2024, thành phố đã nhận 233 hồ sơ xin cấp phép, đã giải quyết gần hoàn thành; thẩm định 507 hồ sơ đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ hướng dẫn viên du lịch. Hà Nội hiện có 1.784 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành quốc tế; 429 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa; 32 doanh nghiệp kinh doanh vận chuyển khách du lịch, 7 văn phòng đại diện doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nước ngoài; 5.777 hướng dẫn viên du lịch quốc tế; 2.235 hướng dẫn viên du lịch nội địa và 103 hướng dẫn viên du lịch tại điểm đang hoạt động. Ngành Du lịch Hà Nội hình thành liên kết, hợp tác giữa cơ quan quản lý, các hiệp hội, các hãng hàng không, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, cơ sở lưu trú du lịch, công ty vận chuyển, điểm đến, cơ sở dịch vụ ăn uống, mua sắm, vui chơi giải trí… nhằm tạo sự đồng bộ trong phát triển sản phẩm du lịch nơi “trái tim” của cả nước.