Văn hóa - Xã Hội

Ông Nguyễn Xuân Cường cho biết, năm 2023 đơn vị đã thực hiện tiếp nhận và giải quyết gần 20.000 hồ sơ; trong đó có khoảng 12.300 hồ sơ thực hiện Dịch vụ Công toàn trình (mức độ 4); 770 hồ sơ giải quyết tại bộ phận một cửa; gần 11.500 hồ sơ thực hiện trên hệ thống thông tin giấy phép lái xe.

Cục Đường bộ cũng đã phối hợp với Cục Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 - Bộ Công an) hoàn thành kết nối Cơ sở Dữ liệu giấy phép lái xe với Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về dân cư, hoàn thành đối soát để làm sạch dữ liệu 33,5/34,7 triệu giấy phép lái xe (tỷ lệ 96,5%) có kết quả trùng khớp với Dữ liệu dân cư và 10,2/34,7 triệu giấy phép lái xe (tỷ lệ 29,4%) hiển thị trên ứng dụng VneID.

Việc cấp đổi giấy phép lái xe trực tuyến giúp người dân tiết kiệm và thuận lợi hơn.

Hiện nay Cục Đường bộ đang tiếp tục phối hợp với C06 để kiểm tra, tiếp tục làm sạch 1,23 triệu giấy phép lái xe do không có số chứng minh nhân dân trong Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về dân cư (đã khai tử, người nước ngoài), giấy phép lái xe được cấp với nhiều số chứng minh nhân dân, giấy phép lái xe có định dạng chứng minh nhân dân không đúng với định dạng Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về dân cư.

Ngoài ra, Cục Đường bộ phối hợp với Bộ Công an và Bộ Y tế kết nối, chia sẻ dữ liệu khám sức khỏe của người lái xe và dữ liệu xử lý vi phạm giao thông đường bộ; tích cực phối hợp các cơ quan liên quan (Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam) thực hiện hỗ trợ công dân cấp đổi giấy phép lái xe trực tuyến mức độ 4. Người đứng đầu Cục Đường bộ Việt Nam cũng nhìn nhận, quá trình thực hiện cấp đổi giấy phép lái xe trên Cổng Dịch vụ Công Quốc gia và trả kết quả qua dịch vụ bưu chính công ích, đã góp phần đơn giản hoá, giảm bớt thủ tục hồ sơ, tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc giải quyết thủ tục hành chính đổi giấy phép lái xe đồng thời chấm dứt tình trạng “cò mồi”, môi giới trong việc cấp, đổi giấy phép lái xe.

Ông Cường cho biết thêm, tính trung bình cho việc ăn nghỉ, đi lại của người dân ở các xã vùng xa có khoảng cách đến trung tâm thành phố khoảng 300km, mỗi hồ sơ cấp đổi giấy phép lái xe thực hiện theo hình thức trực tuyến tiết kiệm được khoảng 700.000 đồng. Nếu tính chung cả nước năm 2023 sẽ tiết kiệm được khoảng 80 tỷ đồng.  Đưa ra kế hoạch, nhiệm vụ năm 2024, Cục Đường bộ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc quản lý, giám sát, công tác đào tạo, sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe; phấn đấu trong năm 2024 đạt tỷ lệ 20% trên tổng số giấy phép lái xe đổi được thực hiện bằng Dịch vụ Công trực tuyến toàn trình (mức độ 4).

Trước đó, để tạo thuận lợi cho người dân, Sở GTVT Hà Nội cũng đã có hướng dẫn thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe trực tuyến mức độ 3, 4 trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia. 

Với công tác quản lý vận tải, an toàn giao thông, theo Cục trưởng Cục Đường bộ Việt Nam, hằng tháng đơn vị đã có văn bản chỉ đạo các Sở GTVT tăng cường theo dõi, kiểm tra và trích xuất dữ liệu trên Hệ thống xử lý dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình để phục vụ công tác quản lý, chấn chỉnh, xử lý các trường hợp vi phạm; trong đó, tập trung xử lý các trường hợp vi phạm quá tốc độ, quá thời gian lái xe liên tục và các trường hợp không truyền dữ liệu khi xe tham gia giao thông...

Hiện cả nước có khoảng 200.000 xe thuộc đối tượng phải lắp camera theo quy định; bước đầu đem lại hiệu quả trong việc chấn chỉnh hành vi của người lái xe, góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Tính đến hết ngày 19/12, Sở GTVT đã xử lý thu hồi phù hiệu đối với 39.799 phương tiện (đối với các trường hợp vi phạm tốc độ từ 5 lần/1.000km trở lên), chấn chỉnh, nhắc nhở đối với 476.397 phương tiện có vi phạm quá tốc độ, vi phạm quá thời gian lái xe, vi phạm không truyền dữ liệu.

Trong điều kiện năm 2023 chưa được bố trí kinh phí, Cục vẫn tiếp tục phối hợp với các đơn vị tư vấn vận hành và giải quyết các vấn đề liên quan đến Hệ thống xử lý dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình của xe ôtô và hệ thống xử lý dữ liệu lệnh vận chuyển để đảm bảo tiếp nhận dữ liệu truyền về từ bến xe khách và đơn vị kinh doanh vận tải theo tuyến cố định, xe buýt.

Đồng thời, dữ liệu số góp phần chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế, đưa Việt Nam đạt mức thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và đạt mức thu nhập cao vào năm 2045.

Kỹ sư VNPT vận hành hệ thống tại Trung tâm Dữ liệu VNPT IDC Hòa Lạc.

Phân tích dữ liệu để gia tăng lợi nhuận

Nhận thức được tầm quan trọng của dữ liệu, các doanh nghiệp, tập đoàn lớn đã có chiến lược về quản lý, khai thác sử dụng dữ liệu. Đại diện Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) thông tin, đơn vị này đã thành lập bộ phận quản trị dữ liệu (Data Governance) xuyên suốt từ tập đoàn xuống các đơn vị. Hội đồng dữ liệu tập đoàn do Phó Tổng Giám đốc đứng đầu, tham mưu xây dựng và thực hiện chiến lược dữ liệu bảo đảm nhất quán với chiến lược phát triển chung của toàn Tập đoàn. Tiếp đó là ban công nghệ thông tin tập đoàn tham mưu, định hướng chiến lược về công nghệ thông tin, trong đó có lĩnh vực quản trị dữ liệu. Các đơn vị cấp dưới đều tổ chức bộ máy bảo đảm đúng và đầy đủ cho các hoạt động quản trị dữ liệu…

Kết quả, bộ phận quản trị dữ liệu đã xác định gần 10.000 dữ liệu trọng yếu; gần 5.000 chỉ tiêu kinh doanh được theo dõi và điều hành tại tất cả các đơn vị, số chỉ tiêu được theo dõi gấp 5 lần so với trước đây; đặc biệt thời gian tổng hợp dữ liệu rút ngắn so với trước đây 10 lần…

Nếu cách làm ở Viettel phản ánh về quy mô chung thì đại diện Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) cho biết, nhiều kết quả cụ thể đạt được trong kinh doanh là nhờ phân tích dữ liệu. Giám đốc Dữ liệu VNPT AI Trần Hữu Cương chỉ rõ, từ các dữ liệu hiện có, VNPT đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dữ liệu vào dịch vụ giá trị gia tăng. Dựa trên lịch sử tiêu dùng của thuê bao để tạo các mô hình AI giải quyết các vấn đề về dự đoán nhu cầu sử dụng dịch vụ ứng cước di động và dự đoán khả năng trả nợ của thuê bao (user). Kết quả, thuê bao mới tăng 21%; doanh thu tăng 19%; lợi nhuận tăng 33%...

VNPT còn áp dụng hệ thống định vị khách hàng với thuê bao MyTV nhằm nâng cao trải nghiệm cá nhân hóa người dùng. Việc này đem lại động thái tích cực cho một loạt chỉ số: Tỷ lệ nhấp xem nội dung tăng 22%; tỷ lệ thuê bao rời bỏ dịch vụ sau 30 ngày giảm 17% so với trước; tỷ lệ thuê bao quay lại sau 15 ngày tăng 8% so với trước. Việc tăng tỷ lệ giữ chân khách hàng lên 5% có thể tăng lợi nhuận của doanh nghiệp lên từ 25% đến 95%.

Khai thác hiệu quả phục vụ chuyển đổi số

Khuyến nghị doanh nghiệp sử dụng dữ liệu để chuyển đổi số, Chủ tịch Hội đồng khoa học Viện Sáng tạo và chuyển đổi số (Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam) Hoàng Hữu Hạnh cho rằng, có 3 điểm cần lưu ý trước khi bắt đầu. Đó là thiết kế một kiến trúc tích hợp AI, phân tích và khoa học dữ liệu. Cùng với đó, doanh nghiệp cần thực hiện các bước: Tạo lập hệ sinh thái số; xây dựng nền tảng công nghệ cho việc phân tích dữ liệu; lãnh đạo số quyết định dựa trên dữ liệu; xây dựng văn hóa số với việc lấy dữ liệu làm trung tâm; xây dựng khoa học dữ liệu hơn là công nghệ thông tin thuần túy; chiến lược dữ liệu...

Về phía cơ quan quản lý, ông Trần Quốc Tuấn, đại diện Cục Chuyển đổi số quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông) đánh giá, thời gian qua, ứng dụng cơ sở dữ liệu quốc gia đã đem lại những kết quả nổi bật. Trong đó, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư kết nối với 15 bộ, ngành, 63/63 địa phương và 4 doanh nghiệp đã tiếp nhận khoảng 1,35 tỷ yêu cầu để tra cứu, xác thực thông tin, đồng bộ thông tin công dân, giúp tiết kiệm chi phí, thời gian, giảm phiền hà cho người dân, doanh nghiệp khi thực hiện thủ tục hành chính… Nhờ đó, đã tiết kiệm cho xã hội hàng nghìn tỷ đồng. Một loạt cơ sở dữ liệu quốc gia khác, như: Đăng ký doanh nghiệp; bảo hiểm; hộ tịch điện tử toàn quốc; đất đai; tài chính; cán bộ công chức viên chức được đưa vào khai thác đã không chỉ giúp minh bạch thông tin mà còn mang lại vô vàn những giá trị khác cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, để khai thác và vận hành hiệu quả, một chiến lược dữ liệu quốc gia là rất cần thiết. Bộ Thông tin và Truyền thông đang trình dự thảo chiến lược dữ liệu quốc gia và đang trong quá trình lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan. Chiến lược đề ra một số mục tiêu cơ bản đến năm 2030.

Cụ thể, 100% các trung tâm dữ liệu quốc gia, trung tâm dữ liệu vùng, khu vực, trung tâm cấp quốc gia về lưu trữ dữ liệu lớn và tính toán hiệu năng cao trên cả nước được kết nối thành công. 100% đầu mục dữ liệu trong danh mục các cơ sở dữ liệu quốc gia hoàn thành việc số hóa, cập nhật và đưa vào sử dụng hiệu quả; được kết nối, chia sẻ với kho dữ liệu tổng hợp tại trung tâm dữ liệu quốc gia và kết nối, chia sẻ trên phạm vi toàn quốc…. 100% các bộ, ngành, địa phương ban hành và triển khai danh mục dữ liệu mở, cung cấp dữ liệu mở cho các cơ quan tổ chức, doanh nghiệp và người dân tra cứu, khai thác sử dụng phục vụ phát triển kinh tế số, xã hội số.

Vấn đề bảo đảm an ninh mạng, an toàn dữ liệu cũng có mục tiêu cụ thể: 100% các cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu dùng chung, chuyên ngành và cơ sở dữ liệu quan trọng của các bộ, ngành, địa phương được bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ và mô hình bảo vệ 4 lớp.

Trước đây, tại thôn 2, xã Sính Phình (huyện Tủa Chùa), tình trạng tảo hôn diễn ra thường xuyên. Nguyên nhân do những hủ tục còn tồn tại cùng sự hạn chế trong nhận thức của người dân. Nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn, đội ngũ cán bộ y tế, cán bộ dân số cùng các ban, ngành, đoàn thể xã, thôn đã tích cực phối hợp tuyên truyền. Cùng với tổ chức tuyên truyền tại các buổi họp thôn, các đơn vị còn đến trực tiếp các gia đình trò chuyện, vận động. Đồng thời, xã Sính Phình còn tập trung phát huy hiệu quả vai trò của những người có uy tín trong thôn.

Trưởng thôn 2 Giàng A Thào cho biết: Thôn đã tuyên truyền đến từng hộ gia đình về các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Những câu chuyện thực tế về hậu quả của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống… nhằm giúp bà con nâng cao ý thức, ngăn chặn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong cộng đồng. Đồng thời, vận động người dân sinh đúng, sinh đủ con theo quy định của Pháp lệnh Dân số để nuôi dạy con cho tốt.

Tủa Chùa là huyện vùng sâu, vùng xa gồm 7 dân tộc cùng sinh sống, trong đó phần lớn là người dân tộc thiểu số. Việc tiếp cận các chính sách về DS-KHHGĐ của người dân nơi đây còn nhiều hạn chế. Vì vậy, đội ngũ cán bộ y tế, cộng tác viên dân số tại cơ sở đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, đưa các chính sách DS-KHHGĐ đến gần với người dân. Để làm tốt công tác này, cán bộ, cộng tác viên dân số đã rà soát, nắm chắc những đối tượng có nguy cơ cao, từ đó có những biện pháp tuyên truyền, hỗ trợ kịp thời.

Bác sĩ Sùng A Khu, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Sính Phình cho biết: Cán bộ y tế, cộng tác viên dân số đã đến từng hộ gia đình, vận động chị em phụ nữ chủ động thực hiện các biện pháp KHHGĐ phù hợp để không mang thai ngoài ý muốn; tuyên truyền nam giới thực hiện bình đẳng giới... Cách thức tuyên truyền phải dễ hiểu, dễ nghe. Từ đó, người dân chủ động thực hiện các biện pháp KHHGĐ, giáo dục con cái tốt, xây dựng gia đình ngày càng tiến bộ, hạnh phúc, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tỉnh Điện Biên hiện có trên 540.000 người dân tộc thiểu số, chiếm khoảng 83% dân số. Để thực hiện hiệu quả công tác DS-KHHGĐ, ngành Dân số tỉnh chú trọng công tác truyền thông nâng cao nhận thức của người dân, tập trung vào các nội dung: Mất cân bằng giới tính khi sinh; giảm tỷ lệ sinh con thứ 3; sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên; tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống…

Trong năm 2023, công tác truyền thông - giáo dục về dân số được triển khai bằng nhiều hình thức, trên các kênh trực tiếp, gián tiếp với các nội dung về nâng cao chất lượng dân số, dân số và phát triển. Trong đó, truyền thông nhóm được đẩy mạnh từ tuyến tỉnh đến từng thôn, bản; truyền thanh qua loa phát thanh 4.673 lần (đạt 100,6% kế hoạch); truyền thanh qua các phương tiện thông tin đại chúng, qua trang mạng xã hội, website của Chi cục DS - KHHGĐ 560 tin, bài (đạt 186,7% kế hoạch); truyền thông về sức khỏe tiền hôn nhân tại trường học. Các mô hình nâng cao chất lượng dân số được triển khai hiệu quả, gồm: Bản thực hiện tốt chính sách DS - KHHGĐ; bản không sinh con thứ 3 vi phạm chính sách DS - KHHGĐ; bản không có tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Tại nhiều địa phương có tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao như: Mường Nhé, Tủa Chùa, Nậm Pồ… hoạt động truyền thông cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức sức khỏe sinh sản đến người dân tại các thôn, bản vùng sâu, vùng xa được thực hiện hiệu quả, tích cực.

Bác sĩ CKII Vũ Thị Thuỳ, Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ nhấn mạnh: Thời gian tới, Chi cục tiếp tục tăng cường công tác tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương; đẩy mạnh và phát huy vai trò đội ngũ cán bộ ở cơ sở; tăng cường tuyên truyền, phối hợp liên ngành, tăng cường kiểm tra giám sát; kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc từ cơ sở để triển khai công tác này hiệu quả hơn. Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng dân số, không chỉ có ngành Y tế, mà còn có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương để người dân được tiếp cận các dịch vụ, cũng như kiến thức về y tế, DS - KHHGĐ... Từ đó dẫn đến sự thay đổi hành vi, tạo sự chuyển biến trong tư duy, nhận thức, góp phần ổn định chất lượng cuộc sống cho người dân vùng dân tộc thiểu số.

Tổng hợp kiến nghị của các đại biểu Quốc hội và HĐND tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV cho thấy có 34 kiến nghị và vướng mắc, bất cập khi triển khai thực hiện hướng dẫn thi hành Luật Bảo vệ môi trường. Cả nước hiện nay còn 27 trong số 293 khu công nghiệp đang hoạt động mà chưa có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường. Vấn đề ô nhiễm môi trường lưu vực sông Nhuệ, sông Đáy, sông Cầu, sông Đồng Nai… cũng được đại biểu Quốc hội chất vấn, đề nghị làm rõ tại kỳ họp thứ 6 vừa qua. Với Điện Biên, việc ô nhiễm môi trường không chỉ ở các cơ sở chế biến dong riềng sản xuất theo mùa vụ mà việc  thu gom, xử lý rác thải, hệ thống thoát nước, thói quen sinh hoạt xả rác của người dân… đã và đang gây ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, quá trình xây dựng nông thôn mới hiện nay, nhiều xã dù đạt nông thôn mới vẫn đang nợ tiêu chí môi trường.

Thực tế, sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế - xã hội đã tác động không nhỏ đến chất lượng môi trường sống. Các chất thải rắn phát sinh ngày càng đa dạng, phức tạp về chủng loại và số lượng trong khi việc đầu tư cho công tác bảo vệ môi trường, lựa chọn công nghệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt còn gặp nhiều khó khăn, nhất là nguồn vốn đầu tư. Tại địa bàn xã Nà Tấu (TP. Điện Biên Phủ) có 8 cơ sở chế biến dong riềng song chưa cơ sở nào có hệ thống xử lý chất thải, chưa hoàn thiện thủ tục giấy phép về bảo vệ môi trường. Các cơ sở chế biến dong riềng vay hàng tỷ đồng đầu tư bể chứa, hệ thống máy móc công suất lớn mỗi ngày thu mua, chế biến 25 - 30 tấn dong riềng. Tuy nhiên các cơ sở này sản xuất theo mùa vụ khoảng 2 tháng mỗi năm nên chưa đầu tư hệ thống xử lý chất thải đúng quy trình. Nước thải từ chế biến dong riềng xả ra sông Nậm Rốm đen ngòm, kéo dài hàng chục ki-lô-mét. Do đó, chính quyền địa phương buộc các cơ sở phải dừng hoạt động, xử lý dứt điểm ô nhiễm môi trường.

Mấy năm nay Điện Biên đã phải tập trung xử lý triệt để 4 cơ sở gây ô nhiễm môi trường theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, gồm: Bãi rác Noong Bua; hệ thống thoát nước, thu gom xử lý nước thải TP. Điện Biên Phủ; hệ thống xử lý chất thải Bệnh viện Đa khoa tỉnh; hệ thống xử lý chất thải Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh… Bãi rác Noong Bua đã đóng cửa hoàn toàn thay bằng xây dựng nhà máy xử lý rác thải ở xã Pom Lót, huyện Điện Biên với công nghệ xử lý rác tiên tiến, hiện đại. Hệ thống thoát nước TP. Điện Biên Phủ, chất thải y tế được thu gom, đầu tư công nghệ xử lý.

Các cơ sở gây ô nhiễm môi trường đã được xử lý song vấn đề bảo vệ môi trường đang đứng trước nhiều nguy cơ, thách thức. Quá trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương trong tỉnh, tiêu chí môi trường là một tiêu chí khó thực hiện, nhiều xã đạt nông thôn mới vẫn nợ tiêu chí môi trường. Để thực hiện tiêu chí môi trường, các địa phương đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm, thực hiện nếp sống văn minh, nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường. Các tổ chức hội đoàn thể phát động các phong trào, hoạt động chế biến rác thải nhựa, phân loại rác thải đầu nguồn, xây dựng những tuyến đường hoa… để môi trường sống xanh, sạch, đẹp. Phụ nữ các địa phương triển khai cuộc vận động “xây dựng gia đình 5 không 3 sạch” trong đó “sạch nhà, sạch ngõ, sạch bếp” được hội viên tích cực hưởng ứng với nhiều mô hình, cách làm hay góp phần xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường. Tại TP. Điện Biên Phủ, huyện Điện Biên, Mường Chà, Điện Biên Đông, Nậm Pồ duy trì và nhân rộng mô hình đốt rác, hố chôn rác tự hoại, xây dựng 65 lò đốt rác. Phụ nữ Mường Lay thực hiện mô hình nhà sạch, cổng đẹp; vận động phụ nữ xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh ở huyện Điện Biên, Tủa Chùa; hay mô hình thu gom rác thải môi trường, dọn sạch đồng ruộng tại huyện Tuần Giáo, Điện Biên... Đặc biệt mô hình biến rác thải thành tiền lan tỏa ở nhiều địa phương, thu hút phụ nữ tham gia tích cực. Chị em thu gom rác tái chế từ vỏ lon, chai nhựa, giấy… bán lấy tiền gây quỹ hội. Đây là cách làm vừa giảm thiểu lượng rác phát sinh ra môi trường vừa tạo nguồn quỹ giúp phụ nữ khó khăn. Qua thực hiện các mô hình, ý thức, nhận thức của phụ nữ vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số nâng lên, chị em hiểu đúng và tự giác thực hiện, xây dựng nếp sống văn hóa.

Tốc độ ô nhiễm, suy thoái môi trường, suy giảm tài nguyên thiên nhiên diễn biến phức tạp, khó kiểm soát. Nếu không có giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả sẽ tác động lớn đến phát triển bền vững. Chuyển hướng sản xuất xanh, sạch; phân loại, xử lý rác; thay đổi thói quen xả rác… là những vấn đề đặt ra hiện nay các địa phương cần quan tâm thực hiện trong công tác bảo vệ môi trường. Thực hiện mục tiêu bảo vệ môi trường không thể một sớm một chiều mà cần thay đổi từ đầu tư các công trình hạ tầng kỹ thuật; đẩy mạnh xã hội hóa việc thu gom, xử lý chất thải, xây dựng các mô hình điểm phù hợp để nhân rộng; thay đổi nhận thức và hành vi của từng cá nhân, cộng đồng.

Khu di tích Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ nằm ở xã Mường Phăng, TP. Điện Biên Phủ những dịp cuối tuần thường nhộn nhịp khách tới dâng hương, tham quan và tìm hiểu lịch sử. Ngay khi khách mới đến khu vực đỗ xe, các chủ cửa hàng duyên dáng trong bộ váy cóm đon đả ra chào hỏi, mời du khách dừng chân uống nước, mua hàng... Lời mời rất nhiệt tình nhưng thể hiện lịch sự, nhẹ nhàng chứ không còn tình trạng chào mời mua các loại thuốc “kém duyên” như trước. Du khách khi đến đây đều thấy có thiện cảm với các chủ cửa hàng này… Từ đó có thể thấy, việc chuẩn bị đón tiếp khách chu đáo và ứng xử văn minh với du khách đã được cán bộ Ban Quản lý di tích ở đây thực hiện khá bài bản và nghiêm túc.

Ông Lò Văn Hoàng, Tổ trưởng Tổ trưởng tổ quản lý bảo vệ di tích Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ chia sẻ: “Việc giao tiếp, ứng xử văn minh, lịch sự với du khách được Ban Quản lý di tích quán triệt nghiêm túc tới tất cả cán bộ, viên chức, người lao động của đơn vị. Khi đón tiếp khách phải niềm nở, nhiệt tình, thân thiện… Hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng mở các lớp tập huấn cho hướng dẫn viên kỹ năng giao tiếp, ứng xử với khách. Ngoài ra, với các hộ hiện đang kinh doanh quanh khu vực di tích, về phía Tổ quản lý cũng phối hợp với Công an xã, lãnh đạo địa phương tuyên truyền, hướng dẫn các chủ cơ sở cách ăn nói, cư xử với khách lịch sự, không được chèo kéo khách làm ảnh hưởng tới hình ảnh của du lịch địa phương. Đặc biệt, tình trạng các cháu nhỏ đi theo đoàn để thuyết minh đã chấm dứt hẳn từ một vài năm trở lại đây…”.

Vừa tham quan một vòng khu di tích Sở chỉ huy Chiến dịch Điện Biên Phủ, bà Bùi Thị Hương đến từ Thanh Hóa dừng chân nghỉ lại một cửa hàng ven đường. Nhấp chén nước từ loại cây rừng bản địa lại được chủ cửa hàng xinh xắn trong trang phục truyền thống dân tộc Thái hỏi han, chuyện trò vui vẻ khiến bà Hương cười không ngớt. Bà Hương chia sẻ: “Đây là lần đầu tiên tôi đến Mường Phăng. quả thật ở đây cảnh quan thiên nhiên xanh mát, tươi đẹp, không khí trong lành. Hơn nữa, thái độ phục vụ của những người làm du lịch, người dân sinh sống tại đây đối với du khách thân thiện, cởi mở. Tôi rất hài lòng khi đến tham quan, hi vọng tại các điểm di tích khác cũng sẽ được chào đón niềm nở như vậy”.

Công ty Du lịch Điện Biên cùng thổ địa dịp gần đây nổi lên với phong cách làm việc trẻ trung nhưng vẫn đón tiếp, dẫn đoàn du khách chu đáo, nhiệt tình và thân thiện. Chính vì vậy dù là một công ty còn non trẻ với rất nhiều người trẻ, Du lịch Điện Biên cùng thổ địa đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ phía du khách. Điều đó không chỉ tạo nên uy tín của riêng công ty mà còn góp phần vào xây dựng hình ảnh về du lịch tỉnh nhà đầy thân thiện, mến khách. Anh Phan Thành, Giám đốc Công ty Du lịch Điện Biên cùng thổ địa chia sẻ: “Hiện nay công ty có 3 hướng dẫn viên chính và một số cộng tác viên tiếng nước ngoài làm việc theo thời điểm. Dù là hướng dẫn viên chính hay cộng tác viên thì việc giao tiếp, ứng xử với khách luôn là vấn đề được công ty đặt lên hàng đầu. Công ty yêu cầu hướng dẫn viên phải am hiểu rõ 2 vấn đề, một là kiến thức lịch sử, hai là kiến thức đời sống. Bởi khác với nhiều điểm du lịch khác, Điện Biên là mảnh đất lịch sử, hướng dẫn viên dẫn đoàn phải am hiểu về lịch sử mới có thể truyền đạt lại cho khách chính xác được. Tiếp nữa là về vốn sống thường ngày, nhiều khi dẫn đoàn chỉ cần những câu hỏi rất vu vơ của khách, như: Đây là núi gì? Cây này cây gì? Mà hướng dẫn viên của mình không trả lời được thì cũng là một điểm trừ không đáng có…”.

“Hướng dẫn viên điều cần thiết là phải hoạt ngôn. Thế nhưng việc nắm bắt tâm lý từng nhóm khách hàng khác nhau để lựa chọn cách giao tiếp cũng quan trọng không kém. Thấy khách “hướng nội” thì phải lựa chọn cách giao tiếp nhẹ nhàng. Còn đối với những khách thích chia sẻ về cuộc sống, bản thân mình thì hướng dẫn viên phải đổi chiều là người biết lắng nghe, chia sẻ… Như vậy thì mới phục vụ du khách chu đáo” - anh Phan Thành nói.

Có thể thấy rằng, để tạo nên sức hút của điểm đến du lịch, ngoài các yếu tố về phát triển đa dạng sản phẩm du lịch, đầu tư cơ sở hạ tầng thì nhân tố có tính chất quyết định chính là việc xây dựng môi trường văn hóa, văn minh du lịch từ những điều nhỏ nhất như vệ sinh, cảnh quan môi trường, ứng xử của người làm du lịch... Chắc hẳn nhiều người còn nhớ một vài sự việc trước đây khi người bán hàng tại một số điểm di tích “chặt chém” du khách với giá trên trời cho một ly nước giải khát. Điều đó đã khiến cho du khách có cái nhìn không mấy thiện cảm về hình thức làm ăn “chộp giật” này. Bởi vậy, ngay từ năm 2018, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã triển khai và đẩy mạnh thực hiện Bộ quy tắc ứng xử văn minh trong du lịch tới các khu, điểm tham quan du lịch, đơn vị kinh doanh du lịch, bản văn hóa... Trong đó có các quy định, như: Ứng xử đúng mực, tôn trọng khách; có thái độ thân thiện, niềm nở khi phục vụ khách; biết lắng nghe, chia sẻ, tiếp thu ý kiến của khách; giữ gìn vệ sinh môi trường sạch sẽ, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Đồng thời nghiêm cấm các hành động: Phân biệt đối xử với khách du lịch; đeo bám, chèo kéo, làm phiền du khách...

Từ đầu năm đến nay, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã mở 5 lớp tập huấn để nâng cao kỹ năng giao tiếp, ứng xử và nghiệp vụ cho những người làm du lịch tỉnh. Cụ thể như: Lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ hướng dẫn du lịch; Tập huấn bồi dưỡng kỹ năng hướng dẫn du lịch cho đội ngũ cộng tác viên; Lớp tập huấn kỹ năng giao tiếp tiếng Anh trong hoạt động du lịch năm 2023; Lớp tập huấn nâng cao kiến thức về công tác quảng bá, xúc tiến du lịch; Lớp tập huấn về kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Lào… Qua đó, góp phần xây dựng và nâng cao văn hóa ứng xử, tạo nên môi trường du lịch thân thiện, văn hóa, lành mạnh, góp phần phát triển du lịch bền vững.

“Chương trình trải nghiệm nằm trong kế hoạch chung của Bộ Công an, nhằm xây dựng các mô hình điểm trường học, khu dân cư an toàn PCCC trên địa bàn. Qua đó, giúp mỗi cán bộ, học sinh, người dân có ý thức, kỹ năng về công tác PCCC, phòng tránh tai nạn thương tích cho bản thân và trở thành tuyên truyền viên tích cực lan tỏa những hiểu biết về PCCC&CNCH đến gia đình, cộng đồng” - Thượng tá Thiều Xuân Vương, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH cho biết.

Một số hình ảnh tại buổi trải nghiệm: