Văn hóa - Xã Hội

Xác định an toàn thực phẩm là một trong những vấn đề luôn được người dân quan tâm, các ngành chức năng của tỉnh và các địa phương đã siết chặt công tác quản lý, kiểm tra, giám sát, xử lý các cơ sở sản xuất, kinh doanh vi phạm các quy định về ATVSTP. Trong 6 tháng đầu năm 2023, tại tuyến tỉnh, huyện, xã triển khai và thành lập 281 đoàn kiểm tra liên ngành, chuyên ngành về an toàn thực phẩm.

Tuy nhiên, trên thực tế, công tác ATVSTP tại nhiều nơi vẫn còn những bất cập như: Một số cơ sở chưa coi trọng đúng mức đến vấn đề ATVSTP; nhiều người dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa thiếu kiến thức, kỹ năng trong chọn lựa, sử dụng và phòng tránh ngộ độc thực phẩm. Vì vậy, thực phẩm bẩn vẫn tồn tại, tình trạng ngộ độc thực phẩm vẫn xảy ra, nguy cơ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân vẫn tiềm ẩn.

Ðể bảo vệ sức khỏe, quyền lợi của người tiêu dùng, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các ngành, các địa phương triển khai hoạt động đảm bảo chất lượng ATVSTP. Ðẩy mạnh tuyên truyền với nhiều hình thức đa dạng. Ngành Công Thương tuyên truyền trực quan, treo băng rôn, phát tờ rơi tuyên truyền về ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam tại các chợ, trung tâm thương mại, siêu thị; tổ chức các cuộc tọa đàm về thực trạng thi hành pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trên địa bàn tỉnh. Báo Ðiện Biên Phủ, Ðài Phát thanh và Truyền hình tỉnh tập trung tuyên truyền, phổ biến các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của tỉnh để nâng cao nhận thức, hiểu biết về quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người tiêu dùng. Ðăng tải các nội dung liên quan đến thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; tuyên truyền trong nhân dân về phòng chống buôn lậu và phòng chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Hội Phụ nữ các cấp thường xuyên triển khai nhiều hoạt động nhằm tuyên truyền, vận động hội viên, phụ nữ sản xuất, kinh doanh, lựa chọn, sử dụng thực phẩm sạch, an toàn, bảo đảm chất lượng. Việc bảo đảm ATVSTP cũng là góp phần thực hiện cuộc vận động xây dựng gia đình “5 không, 3 sạch”.

Qua các hoạt động tuyên truyền, đông đảo người dân đã nâng cao nhận thức, tiếp thu và ứng dụng, thực hành trong cuộc sống. Chị Phạm Thị Thắm, chủ quán ăn sáng tại phường Thanh Bình (TP. Ðiện Biên Phủ) cho biết: Trong chế biến thức ăn, tôi không sử dụng các phụ gia không rõ nguồn gốc; nguyên liệu được lựa chọn kỹ càng, đảm bảo chất lượng. Vì vậy, thực phẩm bán ra không chỉ ngon mà còn phải bảo đảm vệ sinh, an toàn cho sức khỏe, tạo được lòng tin với khách hàng.

Không chỉ có các cơ sở kinh doanh, nhiều người dân cũng xây dựng ý thức, chủ động thực hiện an toàn thực phẩm cho bản thân, gia đình. Trước đây, chị Vũ Thị Luyến, phường Mường Thanh (TP. Ðiện Biên Phủ) chưa chú trọng đến việc lựa chọn thực phẩm cho gia đình. Tuy nhiên, những năm gần đây, do nhận thức được mối nguy hại từ các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc, chị Luyến đã thay đổi thói quen trong mua sắm và tiêu dùng. Các thực phẩm có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng được bày bán trong các siêu thị, cửa hàng kinh doanh thực phẩm có uy tín được chị ưu tiên lựa chọn cho bữa ăn hàng ngày của gia đình.

Cũng như chị Luyến, chị Mầu Như Hoa, phường Nam Thanh (TP. Ðiện Biên Phủ) thường xuyên lựa chọn, tìm mua nông sản, thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng. Chị Hoa cho biết: Nhờ được các ngành chức năng tuyên truyền kiến thức về ATVSTP, nguy cơ từ ngộ độc thực phẩm nên tôi đã chú trọng hơn trong việc lựa chọn thực phẩm hàng ngày. Theo tôi, mỗi người dân phải thực sự là người tiêu dùng thông minh; chú ý lựa chọn những thực phẩm rõ nguồn gốc, xuất xứ, bảo đảm an toàn sức khỏe bản thân, gia đình.

Nếu như trước đây người dân, doanh nghiệp ngại phản ánh các vấn đề bất cập gặp phải trong đời sống hàng ngày, thì nay khi gặp vấn đề cần phản ánh, giải quyết, người dân chỉ cần gửi thông tin đến hệ thống thông tin phản ánh hiện trường thuộc IOC Ðiện Biên thông qua ứng dụng trên thiết bị di động thông minh: “Ðiện Biên Smart” hoặc cổng thông tin tương tác: https://phananh.dienbien.gov.vn. Ngay lập tức toàn bộ thông tin hình ảnh, nội dung, địa điểm ghi hình cùng số điện thoại người gửi sẽ được IOC Ðiện Biên tiếp nhận, phân loại nội dung và chuyển đến cơ quan có thẩm quyền xử lý. Tuy nhiên, nội dung phản ánh hiện trường không bao gồm việc khiếu nại, tố cáo, hướng dẫn, giải đáp pháp luật.

Theo Sở Thông tin và Truyền thông, thời gian tiếp nhận phản ánh hiện trường của cá nhân, tổ chức được thực hiện 24/24 giờ, 7 ngày/tuần. Thời gian giải quyết phản ánh hiện trường của các cơ quan, đơn vị không quá 6 ngày làm việc tính từ khi nhận được phản ánh hiện trường đúng quy định và phạm vi quản lý, trả lời. Trường hợp quá thời hạn giải quyết chưa có câu trả lời, cơ quan giải quyết có trách nhiệm thông báo cho cá nhân, tổ chức phản ánh biết tình trạng đang giải quyết. Toàn bộ quy trình xử lý phản ánh hiện trường đều được công khai, qua đó người dân có thể giám sát, tương tác và đánh giá mức độ hài lòng đối với kết quả xử lý phản ánh của từng cơ quan, đơn vị xử lý. Trường hợp cá nhân, tổ chức phản ánh có yêu cầu được giữ bí mật, kết quả giải quyết phản ánh hiện trường sẽ được gửi trực tiếp đến cá nhân, tổ chức và không công khai. Nếu cần dùng đến thông tin cá nhân, tổ chức để phục vụ giải quyết, cơ quan chức năng phải được sự đồng ý của người phản ánh.

Việc triển khai hệ thống thông tin phản ánh hiện trường bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, được người dân địa phương ủng hộ cao. Tính đến hết tháng 9/2023, toàn tỉnh có gần 5.000 lượt cài đặt app “Ðiện Biên Smart”. Qua đó, đã có nhiều ý kiến phản ánh của người dân, doanh nghiệp được gửi đến IOC Ðiện Biên thông qua app và website đã được cơ quan chức năng, chính quyền địa phương kịp thời giải quyết. Từ khi đi vào hoạt động đến nay, hệ thống thông tin phản ánh hiện trường đã tiếp nhận hàng trăm lượt ý kiến của người dân, doanh nghiệp. Nội dung phản ánh chủ yếu liên quan đến trật tự xây dựng, vệ sinh môi trường, hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị, các vấn đề liên quan đến an toàn, trật tự xã hội và chất lượng dịch vụ… tại khu dân cư sinh sống.

Ðơn cử, ngày 24/7/2023, UBND TX. Mường Lay nhận được thông tin phản ánh hiện trường của người dân trên nền tảng Ðiện Biên Smart về việc điểm wifi công cộng miễn phí khu vực phía sau Trụ sở HÐND và UBND thị xã hoạt động chưa ổn định, đề nghị chính quyền địa phương chỉ đạo các đơn vị khắc phục. Ngay sau khi nhận được phản ánh của người dân, UBND TX. Mường Lay đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp với đơn vị cung ứng dịch vụ là Trung tâm Viễn thông TX. Mường Lay kiểm tra và khắc phục kịp thời. Các điểm wifi miễn phí công cộng theo phản ánh của người dân, từ ngày 2/8/2023 đã hoạt động trở lại bình thường. Ngay sau khi giải quyết, UBND TX. Mường Lay đã thông báo, trả lời nội dung phản ánh đến người dân.

Phản ánh hiện trường là kênh giao tiếp tổng hợp giữa người dân, doanh nghiệp với chính quyền huyện, tỉnh, tạo sự thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc sử dụng các dịch vụ công trực tuyến; phản ánh kiến nghị, tra cứu và khai thác thông tin dữ liệu do chính quyền cung cấp. Qua đó góp phần phục vụ công tác điều hành kinh tế - xã hội, phục vụ người dân tốt hơn trong quá trình thực hiện chuyển đổi số. Toàn bộ hình ảnh, video hiện trường sẽ được ghi nhận, xác minh mức độ cảnh báo và chuyển về các cơ quan chức năng xử lý. Ðặc biệt, thông qua hệ thống camera kết nối liên thông, IOC Ðiện Biên cũng có thể giám sát, phân tích dữ liệu để kịp thời báo cáo các cấp lãnh đạo xử lý các tình huống phát sinh ngay tại cơ sở ở các địa bàn vùng xa, vùng cao.

Dù mới chỉ đi vào hoạt động nhưng hệ thống thông tin phản ánh hiện trường đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả chỉ số cải cách hành chính, chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính, tạo dựng và nâng cao hình ảnh chính quyền thân thiện, năng động, văn minh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Việc triển khai hệ thống phản ánh hiện trường đã góp phần nâng cao trách nhiệm, ý thức xã hội và huy động tính cộng đồng của mỗi người dân đối với công tác giám sát, quản lý hoạt động của chính quyền, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Ðể nhiều người dân, doanh nghiệp biết và sử dụng hiệu quả hệ thống thông tin phản ánh hiện trường, Sở Thông tin và Truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, trên các phương tiện thông tin đại chúng, pano, băng rôn, khẩu hiệu… Giới thiệu, quảng bá để người dân, doanh nghiệp tham gia cài đặt app “Ðiện Biên Smart” hoặc website: https://phananh.dienbien.gov.vn. Từ đó giúp người dân, doanh nghiệp chủ động, tin tưởng và tham gia phản ánh hiện trường; xây dựng được kênh tương tác đa chiều, đánh giá kết quả xử lý cũng như công khai, minh bạch, tạo lòng tin trong nhân dân. Ðồng thời, tăng cường công tác phối hợp giữa các đơn vị để xử lý nội dung phản ánh, đảm bảo kịp thời, hiệu quả; thường xuyên cập nhật, bổ sung các tính năng mới  thuận lợi cho người dân phản ánh hiện trường.

Mây mù chắn lối

Ngải Thầu theo tiếng địa phương nghĩa là “chân tảng đá”. Ðường từ trung tâm xã Nà Bủng (huyện Nậm Pồ) lên đến đỉnh Ngải Thầu chừng 6km, trong đó có khoảng 4km đã được bê tông hóa. Ngày nắng có thể đi xe máy lên tận đỉnh. Vào những ngày mưa hoặc với du khách muốn thưởng thức trọn cảnh đẹp ở đây, thì việc cuốc bộ gần 2km trên con đường đất vắt ngang sườn đồi cũng là trải nghiệm vô cùng thú vị.

Suốt hành trình ngược núi, tôi cùng nhóm du lịch của bạn Trần Bình từ Hà Nội lên Ngải Thầu được đắm mình trong cảm giác se lạnh giữa “biển mây” bồng bềnh. Càng lên cao, những đám mây sà xuống càng nhiều. Mây mù đặc quánh khiến tầm nhìn giảm xuống tối đa. Trong màn sương mờ ảo ấy chốc chốc lại thấp thoáng sắc phục xanh, đỏ của các cô gái dân tộc. Ðây là địa bàn sinh sống của 100% đồng bào Mông, cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng rất hồn hậu, hiếu khách.

Vừa đến đỉnh, cả đoàn phải ngỡ ngàng với khung cảnh hiện ra trước mắt. Dãy Ngải Thầu như mũi đá “đục thủng” tầng mây để lộ cả một vùng thung lũng mênh mông như được dát vàng bởi những thửa ruộng bậc thang đang kỳ lúa chín trải dài. Ðó là khu vực sinh sống, canh tác của bà con các dân tộc thuộc nhiều xã ở biên giới Nậm Pồ: Nà Bủng, Vàng Ðán, Nậm Chua.

Trần Bình là người đam mê chụp ảnh lần đầu lên Ngải Thầu. Anh mải mê thu vào ống kính của mình những khung cảnh ấn tượng nhất. Bình tâm sự: “Tôi đã nhiều lần đặt chân đến các vùng tương tự của Tây Bắc nhưng bây giờ mới biết đến “mũi đá” Ngải Thầu này. Phải nói là đường đi khá xa, nhưng cơ bản đều được trải nhựa, bê tông khá thuận lợi. Ðến nơi rồi mới thấy không lãng phí thời gian, công sức. Từ trên đỉnh nhìn xuống, cả thung lũng như một “background” - (hình nền) khổng lồ tuyệt đẹp. Chắc chắn những hình ảnh chúng tôi ghi nhận được tại chuyến đi này sẽ có sức hút đặc biệt với những người đam mê chụp ảnh và du lịch”.

Manh nha phát triển du lịch

Con đường bê tông rộng và nhẵn mịn “sáng” lên trong nắng sớm, như dải lụa vắt ngang sườn núi chênh vênh lên bản Ngải Thầu 1. Theo lời kể của Trưởng bản Hờ A Chừ, thì trước đây khi chưa có điện lưới, sóng viễn thông, nơi này như một ốc đảo lạnh, trơ trụi và khô khát trên đỉnh núi hiểm trở, đầy bí ẩn. Chỉ những chàng trai người Mông chân cứng như gỗ lim, tay lái dẻo như kị sĩ đua ngựa mới dám cưỡi xe Win 100, máy khỏe, gầm cao vượt dốc lên đỉnh. Nhưng hơn 160 hộ, với gần 1.000 nhân khẩu đồng bào Mông ở đây vẫn kiên gan bám trụ, chân đạp đá, đầu đội mây, hứng gió Lào khô cằn để sinh sống, lập thành bản giữ đất đai biên giới.

Chương trình xây dựng nông thôn mới như luồng gió mát lành thổi tới, tiếp thêm sinh lực cho người dân nơi đây “chắc tay, vững chân” xây dựng bản làng no ấm. “Cách đây chừng 4 - 5 năm, khi bắt đầu phủ sóng điện thoại, có điện lưới, người dân mới biết đến công nghệ. Một số người chụp ảnh trên đỉnh Ngải Thầu rồi chia sẻ lên mạng xã hội. Từ đó, nhiều người biết, thấy đẹp nên đã kéo nhau tìm đến tham quan, chụp ảnh. Mới đầu chỉ là người trong xã, trong huyện rồi sau này nhiều đoàn khách từ các tỉnh, thành khác cũng tới thăm. Họ không chỉ lên đỉnh chụp ảnh mà còn tham quan, trải nghiệm cuộc sống của bà con trong bản.” - trưởng bản Chừ cho biết.

Cũng theo chia sẻ của trưởng bản Chừ, thì có 2 thời điểm Ngải Thầu đẹp nhất và hút khách nhất, đó là tầm tháng 9 - 10 và dịp Tết Nguyên đán. Tháng 9 là mùa lúa chín, những thửa ruộng bậc thang bắt đầu ngả vàng rất đẹp. Còn vào dịp Tết Nguyên đán thì các loài hoa rừng đua nhau bung nở, hòa quyện cùng sắc phục của bà con các dân tộc tạo thành bức tranh đầy ấn tượng. Cũng từ những nhu cầu trải nghiệm của du khách, bà con ở Ngải Thầu 1 đã bắt đầu biết kinh doanh một số dịch vụ, như: Bán hàng; dựng lều, lán cho khách nghỉ; thậm chí là nấu ăn phục vụ khách bằng những sản vật địa phương do bà con tự nuôi trồng.

Bản Ngải Thầu 1 có khoảng 70% hộ nghèo, song gần như không còn hộ đói. Ða phần bà con vẫn bám đất lao động, sản xuất ngô, lúa đủ ăn. Nhiều hộ tận dụng diện tích đồng cỏ tự nhiên để chăn nuôi đại gia súc. Ngày thường, bà con tập trung lao động, sản xuất. Vào mỗi dịp nghỉ lễ, du khách về đông thì có khoảng 20 hộ chuyển sang kinh doanh các loại dịch vụ theo kiểu thời vụ, đáp ứng nhu cầu khách tham quan. Tuy nhiên, tất cả đều mang tính tự phát nên chưa được bài bản và quy củ.

Ông Cháng A Chữ, Phó Chủ tịch UBND xã Nà Bủng cho biết: Thực tế vài năm trở lại đây cho thấy, đỉnh Ngải Thầu rất có tiềm năng để phát triển du lịch. Có thời điểm, nơi đây thu hút hàng nghìn lượt khách tới tham quan, trải nghiệm. Chính vì thế, chính quyền địa phương đã cho khảo sát, đề nghị ngành Văn hóa xem xét để có định hướng phát triển. Trước mắt, xã giao cho cộng đồng dân cư bản Ngải Thầu 1 quản lý, khai thác. Bà con trong bản được tuyên truyền và cũng hiểu được giá trị của điểm du lịch này nên rất có ý thức bảo vệ. Hàng tháng, bản đều bố trí lực lượng phát quang, khai thông tuyến đường dẫn lên đỉnh.

“Ở Ngải Thầu, mọi thứ hiện nay đều còn hoang sơ. Chính vì thế mà nhiều du khách khi đặt chân tới đây đều bày tỏ sự thích thú, háo hức. Chúng tôi sẽ cố gắng để giữ được vẻ đẹp đó. Mong rằng thời gian tới nơi này sẽ được quan tâm hơn trong việc quảng bá và định hướng phát triển. Ðặc biệt là việc hướng dẫn, tập huấn cho bà con để làm sao biết cách làm du lịch, phục vụ tốt hơn nhu cầu khách tới tham quan” - ông Chữ bộc bạch.

Ghi nhận tại bản Nà Sự, xã Chà Nưa, huyện Nậm Pồ - nơi có mô hình du lịch cộng đồng đang được đầu tư, khai thác đúng hướng, phát huy tốt hiệu quả. Vài năm gần đây, nhiều người dân trong và ngoài tỉnh, thậm chí cả du khách nước ngoài biết đến Nà Sự nhiều hơn nhờ mô hình du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn phát triển văn hóa dân tộc Thái. Từ mô hình này đã hình thành, kết nối một số tour, tuyến kết hợp du lịch cộng đồng trải nghiệm sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ như, trải nghiệm vườn bí xanh, mô hình trồng rau thủy canh, dưa lưới trong nhà màng… tại 2 huyện Nậm Pồ, Mường Nhé.

Tại các huyện: Ðiện Biên, Tủa Chùa, Tuần Giáo, Mường Ảng… có nhiều mô hình du lịch nông nghiệp trồng dâu tây, hoa hồng kết hợp câu cá, chăm sóc vườn hoa, con đường hoa; du lịch kết hợp ẩm thực, ngắm vườn đào cổ của nhà văn Nguyễn Ðức Lợi tại xã Ẳng Tở... Ðiện Biên hiện có 44 nghề và làng nghề truyền thống của 19 dân tộc. Phát triển làng nghề gắn với du lịch là hướng đi tất yếu của tỉnh trong thời gian tới.

Ngoài thế mạnh về du lịch lịch sử, văn hóa, sinh thái, gần đây, nhiều hộ dân, cộng đồng dân cư của tỉnh phát triển thêm loại hình du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng. Với loại hình du lịch mới này không chỉ thu hút khách du lịch mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương, hỗ trợ cộng đồng trong khai thác và bán các sản phẩm từ nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp... 

Theo lãnh đạo xã Chà Nưa, kể từ khi hình thành mô hình du lịch cộng đồng kết hợp theo tour, tuyến hay xây dựng bản văn hóa du lịch cộng đồng, đã từng bước làm thay đổi bộ mặt địa phương. Tại đây, hệ thống kết cấu hạ tầng, điện chiếu sáng, nhà văn hóa, vệ sinh môi trường, cảnh quan thiên nhiên, gìn giữ nét văn hóa truyền thống được triển khai một cách đồng bộ. Nhờ đó, bộ mặt nông thôn thay đổi rõ nét, khang trang, sạch đẹp hơn.

Lợi ích kép trong phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng là điều không thể phủ nhận. Làm du lịch, đồng bào dân tộc thiểu số ở các bản làng xa xôi trở nên tự tin, năng động hơn; thu nhập cũng ngày càng tốt hơn. Bên cạnh đó, du lịch cộng đồng góp phần nâng cao nhận thức, kiến thức, hiểu biết của chính quyền địa phương và nhân dân về văn hoá xã hội, tiếp cận và học hỏi được những kinh nghiệm, thành tựu kinh tế, cách thức phục vụ khách du lịch của các địa phương khác.

Thực tế chứng minh, phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, nông thôn, nhiều nét đẹp văn hóa của cộng đồng, làng xã được khôi phục, mở mang. Cùng với đó là nông - lâm - thủy sản, ngành nghề truyền thống, đặc sản địa phương, sản phẩm OCOP... hình thành chuỗi sản phẩm khác biệt, tạo điểm nhấn đặc biệt trên hành trình du lịch trải nghiệm.

Khai thác tốt hơn nữa tiềm năng du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng, giúp người dân có thêm việc làm, tăng thu nhập, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch, đề ra các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện trong thời gian tới. Trong đó trọng tâm là huy động các nguồn lực để nâng cấp, đầu tư phát triển các điểm du lịch nông thôn gắn với thực hiện tiêu chí nông thôn mới. Khảo sát, lựa chọn các sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn đặc thù của mỗi địa phương và lựa chọn các chủ thể tham gia liên kết phát triển du lịch.

Ðể nâng cao hiệu quả phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng theo hướng bền vững, trước mắt cũng như lâu dài cần tập trung thay đổi tư duy làm du lịch theo hướng bền vững. Ðồng thời, phải có những cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy du lịch nông nghiệp, nông thôn phát triển. Cần rà soát lại các chính sách của tỉnh, địa phương nhằm bảo đảm việc quản lý đất đai, đào tạo nguồn lao động nông thôn phù hợp để tạo dấu ấn riêng biệt trong phát triển du lịch; tăng cường bảo đảm vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm tại các khu nghỉ dưỡng, dịch vụ du lịch...

Với việc xác định đúng hướng đi, thực hiện nhiều giải pháp căn cơ, đồng bộ, tin rằng tương lai không xa, du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch công đồng tỉnh Ðiện Biên sẽ phát triển mạnh mẽ, thiết thực và hiệu quả hơn.

Xác định công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, mang tính quyết định, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn dân trong công tác bảo đảm ANTT, Thiếu tá Phạm Viết Thọ và cán bộ, chiến sĩ Công an xã Chiềng Ðông đã thường xuyên bám cơ sở, vừa tập trung làm tốt công tác nắm người, nắm hộ, nắm địa bàn, vừa phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm và ý thức chấp hành pháp luật của các tầng lớp Nhân dân.

Thiếu tá Phạm Viết Thọ chia sẻ: “Trên địa bàn xã Chiềng Ðông hiện vẫn còn 18 người nghiện các chất ma túy có hồ sơ quản lý, tiềm ẩn các hành vi phạm tội về ma túy, sử dụng trái phép các chất ma túy. Việc đưa người nghiện ma túy đi cai nghiện tập trung gặp rất nhiều khó khăn. Ða số đối tượng phải cai nghiện bắt buộc đều không có nơi cư trú ổn định, bản thân người nghiện ma túy và gia đình họ có tâm lý không hợp tác... Ðứng trước bài toán khó này, Công an xã Chiềng Ðông đã thường xuyên bám sát cơ sở, vừa triển khai đồng bộ các biện pháp bám, nắm địa bàn, vừa làm tốt công tác dân vận, trực tiếp xuống từng thôn bản, hộ gia đình, gần gũi lắng nghe ý kiến, tâm tư tình cảm, nguyện vọng của Nhân dân, nắm bắt hoàn cảnh của từng gia đình...”. Từ đó có những biện pháp tuyên truyền vận động, giải thích phù hợp để Nhân dân hiểu và tự giác chấp hành. Bằng tình thương và sự kiên trì, nhẫn nại, không lùi bước trước những khó khăn, từ năm 2020 đến nay, Thiếu tá Phạm Viết Thọ đã cùng các đồng đội vận động 16 đối tượng đi cai nghiện tập trung.

Ông Tòng Văn Mấng ở bản Cộng, xã Chiềng Ðông kể: “Trước đây con ông là anh Tòng Văn Sáng nghiện ma túy, không có việc làm, trong nhà có gì là mang đi bán lấy tiền mua ma túy, cuộc sống vô cùng khó khăn, vất vả. Biết được hoàn cảnh của gia đình, đồng chí Thọ đã nhiều lần xuống động viên anh Sáng đi cai nghiện. Ðược cảm hóa, anh Sáng từng bước thay đổi nhận thức, quyết tâm đi cai nghiện tập trung, khi trở về tu chí làm ăn, cùng gia đình phát triển kinh tế”.

Thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Bác: “Ðối với địch phải cương quyết, khôn khéo”, anh và đồng đội đã lập được nhiều thành tích xuất sắc. Nhiều vụ án, đối tượng cộm cán về ma túy ở xã Chiềng Ðông đã bị lực lượng Công an xã bắt giữ, khởi tố hình sự về các hành vi mua, bán, tàng trữ trái phép ma túy. Từ năm 2020 đến nay, Thiếu tá Phạm Viết Thọ đã phối hợp, chỉ đạo bắt 43 vụ, 57 đối tượng về các hành vi mua, bán, tàng trữ trái phép ma túy.

Trong suốt hơn 3 năm gắn bó với cơ sở cũng là thời điểm Bộ Công an triển khai đồng bộ 2 Dự án “Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư” và “Sản xuất, cấp và quản lý CCCD”. Mặc dù khối lượng công việc nhiều, nhưng với tinh thần “Vì Nhân dân phục vụ”, các anh đã tranh thủ buổi tối, làm thêm ngoài giờ để thu nhận dữ liệu dân cư. Ðến nay, Công an xã Chiềng Ðông đã thu nhận 4.456/4.466 hồ sơ CCCD; thu nhận 4.043/4.456 hồ sơ định danh điện tử; hướng dẫn kích hoạt được 3.616/4.456 tài khoản định danh điện tử, góp phần cùng Công an huyện Tuần Giáo hoàn thành sớm các chỉ tiêu được giao. Với sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị cơ sở, của lực lượng chức năng và nhận được sự đồng thuận của người dân, xã Chiềng Ðông giờ đây không còn là điểm nóng về an ninh - trật tự của huyện Tuần Giáo. Nhiều mô hình, cách làm hay trong công tác phòng chống tội phạm đang tiếp tục được nhân rộng, trong đó có vai trò không nhỏ của Thiếu tá Phạm Viết Thọ.

Với những thành tích đã đạt được, từ năm 2020 đến nay, đồng chí Phạm Viết Thọ đã được Giám đốc Công an tỉnh tặng Giấy khen vì đã có thành tích trong các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm ma túy, đảm bảo ANTT. Ðặc biệt trong năm 2023, Công an xã Chiềng Ðông được Giám đốc Công an tỉnh khen tập thể điển hình tiên tiến trong phòng chống ma túy. Cá nhân Thiếu tá Phạm Viết Thọ được đề nghị Bộ Công an khen thưởng vì có thành tích xuất sắc trong công tác đảm bảo ANTT tại cơ sở, đặc biệt là công tác phòng chống tội phạm từ năm 2020 đến nay.

Hơn 3 năm gắn bó với cơ sở, hòa cùng nhịp sống của bà con, những chiến sĩ Công an xã chính quy như Thiếu tá Phạm Viết Thọ đã và đang ngày càng được dân tin, dân yêu, dân quý trọng. Bài học về sự “gần dân, trọng dân” đang được các anh hiện thực hóa trên mảnh đất này. Dẫu còn nhiều khó khăn ở phía trước nhưng với tinh thần nhiệt huyết của tuổi trẻ, Thiếu tá Phạm Viết Thọ cùng đồng đội đã và đang ngày đêm bám địa bàn giữ vững sự bình yên cho Nhân dân.

Sớm tinh mơ, chúng tôi cùng cán bộ Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Mường Tùng (huyện Mường Chà) thăm mô hình VAC của chị Lò Thị Thủy, bản Mường Tùng. Ðang tất bật chuẩn bị thức ăn cho đàn lợn, chị Thủy bảo: “Công việc chăn nuôi vất vả, tất bật từ sáng đến tối, nhưng làm nhiều thành quen. Giờ mà không làm lại buồn chân, buồn tay!”.

Khởi nghiệp từ đôi bàn tay trắng, với đức tính cần cù, sáng tạo, sau nhiều năm nỗ lực đến nay chị Thủy đã xây dựng được khu chăn nuôi với hơn 30 con lợn thịt, ao cá, hàng trăm con gia cầm các loại. Mô hình chăn nuôi của chị mỗi năm mang lại thu nhập trên 100 triệu đồng. Chị Thủy chia sẻ: Nếu như mình có nghị lực thì không có việc gì là khó cả! Không biết thì học, tìm hiểu ở những mô hình chăn nuôi thành công, chịu khó nghe đài, đọc sách báo, tham gia các khóa học do xã, huyện tổ chức. Ðàn lợn, nhất là lợn nái cần được chăm sóc theo quy trình kỹ thuật rất khắt khe. Ðể lợn giống đạt chất lượng tốt nhất, lợn thịt bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, thì ngay từ khi bắt đầu nuôi cần được tiêm đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh. Ðể có thể tiết kiệm tối đa chi phí, vợ chồng chị Thủy tự làm chuồng trại, lựa chọn hãng thức ăn chăn nuôi có uy tín và kết hợp rau trồng tại vườn nhà làm thức ăn xanh cho lợn.

Ở bản Tạo Sen, xã Lay Nưa (TX. Mường Lay) nhắc đến chị Lò Thị Dơn thì ai cũng biết. Bởi không chỉ làm kinh tế giỏi chị Dơn còn là tấm gương sáng trong phong trào phụ nữ giúp nhau làm kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Chia sẻ cách làm của mình, chị Dơn nhỏ nhẹ: “Có sức người sỏi đá cũng thành cơm”. Dù là phái yếu, nhưng chị Dơn đã tích cực khai hoang ruộng nước, xây dựng chuồng trại, đào ao thả cá... Ðể mô hình VAC phát triển, chị Dơn đã tìm đọc thêm sách về kỹ thuật, tham gia các khóa tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi... Ðất không phụ công người, sau nhiều năm nỗ lực, chị Dơn đã có trong tay hơn 6.500m2 ruộng lúa, 1.800m2 đất trồng rau, 2 ao cá tổng diện tích là 1.700m2, 100 con gia cầm các loại, hàng chục con lợn thịt, mỗi năm mang lại nguồn thu nhập trên 150 triệu đồng. Không chỉ là nông dân giàu, bằng kinh nghiệm thực tiễn, chị Dơn đã đồng hành, sát cánh, truyền lửa để chị em hăng hái lao động sản xuất, vươn lên xóa đói giảm nghèo; tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, xây dựng chi hội phụ nữ ngày càng vững mạnh.

Xác định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là “vận động, hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường”, những năm qua các cấp Hội LHPN đã chủ động tuyên truyền các chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến phụ nữ. Ðồng thời, vận động cán bộ, hội viên phụ nữ tích cực lao động sản xuất, mạnh dạn tham gia thực hiện các mô hình, dự án phát triển kinh tế của địa phương, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi...

Ðể hỗ trợ phụ nữ giảm nghèo bền vững, với phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau” hàng năm, Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh chỉ đạo các cấp hội rà soát hộ nghèo do phụ nữ làm chủ, có giải pháp hỗ trợ thoát nghèo bằng nhiều hình thức thiết thực. Các cấp hội phụ nữ toàn tỉnh đã tiết kiệm tạo nguồn vốn trên 11 tỷ đồng giúp 3.238 hội viên, phụ nữ được vay phát triển sản xuất, kinh doanh, giảm nghèo bền vững; hỗ trợ 10 phụ nữ khuyết tật vay 50 triệu đồng phát triển kinh tế; duy trì 207 nhóm cổ phần tài chính tự quản với 5.000 thành viên. Các cấp hội đã ra mắt và thành lập mới 19 câu lạc bộ/mô hình phát triển kinh tế và phát huy lợi thế phát triển sản phẩm; hỗ trợ, tư vấn, nâng cao năng lực cho thành viên tổ liên kết, doanh nghiệp, hợp tác xã do nữ làm chủ hộ…

Từ chương trình hỗ trợ, các phong trào, cuộc vận động, như: “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”; phong trào thi đua “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới” gắn với cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”; “Mỗi hộ gia đình nông thôn có 1 vườn rau sạch và nuôi từ 10 con gia cầm trở lên”... đã xuất hiện ngày càng nhiều tập thể, cá nhân phụ nữ tiêu biểu trên mặt trận phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo bền vững. Theo thống kê của Hội LHPN tỉnh, 9 tháng đầu năm toàn tỉnh có 25.724 phụ nữ nghèo được hỗ trợ, 3.727 phụ nữ thoát nghèo, 1.206 phụ nữ thoát cận nghèo (trong đó 520 phụ nữ nghèo làm chủ thoát nghèo).

Bên cạnh đó, Hội LHPN tỉnh tiếp tục tranh thủ nguồn lực từ nhiều chương trình, dự án để đồng hành, tiếp sức, hỗ trợ hội viên, phụ nữ có điều kiện vươn lên, giảm nghèo nhanh, bền vững. Ðặc biệt, tập trung triển khai hiệu quả Dự án 8 về “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và các chương trình, mục tiêu Ðề án của Hội; tranh thủ các hoạt động hỗ trợ tạo điều kiện cho hội viên phụ nữ tiếp cận nguồn vốn, hỗ trợ khoa học - kỹ thuật, giới thiệu việc làm, kết nối thị trường giúp chị em yên tâm sản xuất làm giàu chính đáng trên quê hương của mình.

Với nhiều cách làm hay trong phát triển sản xuất, kinh doanh đã mang đến “luồng gió mới”, hiện thực hóa ước vọng phát triển kinh tế của phụ nữ vùng cao, dân tộc thiểu số. Từ đó, góp phần khẳng định và xây dựng hình ảnh người phụ nữ Ðiện Biên “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Với 92,5% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia, Ðiện Biên đang là tỉnh có tỷ lệ hộ dân sử dụng điện thấp nhất cả nước. Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đặt mục tiêu phấn đấu đến hết năm 2025 sẽ có trên 98% số hộ dân trong toàn tỉnh được sử dụng điện lưới quốc gia. Ðây là mục tiêu không dễ thực hiện bởi không chỉ khó nguồn vốn đầu tư mà bởi địa bàn chưa có điện đều là bản vùng cao, địa hình chia cắt, dân cư sinh sống rải rác… Kéo điện về bản khó cần có những giải pháp, cách làm linh hoạt của cấp ủy, chính quyền địa phương và cả sự nỗ lực, cố gắng của chính bà con các dân tộc.

Mỗi địa phương một cách làm, từ việc huy động nguồn vốn đầu tư cho tới tuyên truyền, vận động có mặt bằng đặt cột, kéo dây được cấp ủy, chính quyền các huyện, thị nỗ lực triển khai. Thống kê của Sở Công Thương cho thấy, toàn tỉnh còn 7,5% số hộ (tương đương 10.481 hộ dân) ở 245 thôn, bản chưa được sử dụng điện lưới quốc gia. Ðáng chú ý, trong số đó có 129 thôn, bản “trắng” điện lưới quốc gia, luôn chịu cảnh nóng mùa hè, tối mùa đông. Không có điện làm việc gì cũng khó. Vì vậy, kéo điện về bản khó được các cấp, ngành chức năng xác định là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết. Việc trông chờ nguồn vốn dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia là không khả thi bởi vốn phân bổ rất ít và chậm. Ðể thực hiện mục tiêu xóa bản “trắng” điện lưới quốc gia, các địa phương có nhiều cách làm huy động, lồng ghép nguồn vốn và sự tham gia cộng đồng trách nhiệm của nhân dân.

Ðiện Biên Ðông là một huyện có cách làm linh hoạt trong huy động nguồn lực kéo điện về bản vùng cao. Ðến đầu năm 2021 huyện Ðiện Biên Ðông còn hơn 2.600 hộ thuộc 39 bản chưa được sử dụng điện lưới quốc gia, là địa phương đứng cuối cùng của tỉnh về tỷ lệ bản có điện và số hộ dân được sử dụng điện. Ðảng bộ huyện đã ban hành Nghị quyết 02 về xóa bản “trắng” điện lưới quốc gia trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2025. Ngoài 2 bản được bố trí vốn đầu tư dự án điện, huyện phải lo vốn kéo điện cho 37 bản còn lại. Huyện Ðiện Biên Ðông đã đưa 37 bản vào danh mục đầu tư công song có 25 bản được phê duyệt còn 12 bản bị cắt danh mục đầu tư điện do vốn cho các dự án điện thời điểm đó chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn đầu tư giao cho huyện. Ðể có nguồn vốn kéo điện, huyện đã lồng ghép nguồn vốn xây dựng nông thôn mới kéo điện cho 5 bản còn 7 bản chưa có vốn tiếp tục tìm nguồn lực. Trong cái khó “ló” cái hay khi dự án làm chợ liên xã Xa Dung - Phì Nhừ, Phình Giàng - Pú Hồng khó mặt bằng, hiệu quả đầu tư thấp nên huyện linh hoạt đề nghị điều chuyển vốn làm chợ sang kéo điện về 3 bản: Háng Tầu, Huổi Hịa (xã Xa Dung) và Pú Hồng A (xã Pú Hồng). Các bản chưa có điện còn lại cùng với phát sinh nhóm hộ chưa được sử dụng điện sau chia tách, sáp nhập thôn bản, huyện Ðiện Biên Ðông rà soát, xây dựng dự toán bàn giải pháp huy động nguồn lực. Với dự toán đầu tư trên 52 tỷ đồng, sau khi bàn thảo, thống nhất, huyện xác định xã hội hóa nguồn vốn và đề nghị tỉnh kết nối, hỗ trợ. Bằng sự kết nối của tỉnh, TP. Hồ Chí Minh đã nhận lời hỗ trợ kinh phí kéo điện về các bản còn lại của Ðiện Biên Ðông. Vậy là mục tiêu kéo điện về 100% bản của huyện Ðiện Biên Ðông có khả năng hoàn thành trước 1 năm so với Nghị quyết 02.

Ngoài Ðiện Biên Ðông, các huyện Nậm Pồ, Mường Nhé, Tủa Chùa… vẫn còn rất nhiều hộ chưa được sử dụng điện lưới quốc gia. Tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện lưới của huyện Nậm Pồ là 88%, huyện Tủa Chùa là 91%, huyện Mường Nhé còn 855 hộ vùng đặc biệt khó khăn chưa có điện. Kéo điện về các bản khó khăn vẫn đang là bài toán khó với các huyện khi nguồn lực đầu tư hạn chế, dân cư sinh sống không tập trung nên chi phí đầu tư lớn.

Phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm” cần được vận dụng khi thực hiện các dự án kéo điện về vùng cao hiện nay. Không dễ để có mặt bằng sạch thi công dự án kéo điện về bản khi việc đặt cột, kéo dây qua diện tích canh tác của bà con. Ðể vận động người dân hiến đất, nhường nương thi công dự án điện, huyện Ðiện Biên Ðông đã phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên kiên trì bám bản, vận động, thuyết phục bà con. Cả hệ thống chính trị vào cuộc tham gia chiến dịch dân vận với những cuộc họp xuyên đêm đàm phán gỡ nút thắt mặt bằng dự án điện.

“Khó trăm lần dân liệu cũng xong” khi tuyên truyền, vận động, tạo được sự đồng thuận của người dân vì mục tiêu đưa điện về bản khó, nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân. Mỗi dự án đóng điện thành công là điều kiện để bà con phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Ðể mọi người dân được sử dụng điện lưới quốc gia vẫn rất cần sự vào cuộc quyết liệt, trách nhiệm cùng cách làm linh hoạt, phù hợp của cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc toàn tỉnh.

Bà Nguyễn Thị Nhung, Trưởng phòng Chế độ (BHXH tỉnh) cho biết: Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là chính sách an sinh xã hội, nhằm bù đắp một phần tổn thất cho người lao động và người sử dụng lao động nếu không may gặp sự cố. Với chính sách này, người lao động bị tai nạn sẽ được chi trả một khoản phí để có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống. Theo quy định, đối tượng áp dụng chính sách là người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, xác định thời hạn, theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng. Người lao động bị tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc; ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử dụng lao động; trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian, tuyến đường hợp lý và bị tai nạn dẫn đến suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên. BHXH tỉnh sẽ chi trả trợ cấp một lần đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30% và trợ cấp hàng tháng với người bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên.

Ngoài những trường hợp trên, người lao động tham gia bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đang làm việc mà bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc trong thời gian điều trị lần đầu do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thì thân nhân được hưởng trợ cấp 1 lần bằng 36 lần mức lương cơ sở.

Gần 2 năm trước, chị Ðào Thị Huyền, cán bộ tại Ban Quản lý Bến xe khách tỉnh Ðiện Biên bị tai nạn lao động. Ảnh hưởng của vụ tai nạn khiến chị Huyền bị suy giảm khả năng lao động. Sau đó, chị Huyền được BHXH tỉnh giải quyết chế độ hưởng trợ cấp hàng tháng với số tiền hơn 1,3 triệu đồng. Số tiền trợ cấp trên đã phần nào giúp chị cùng gia đình vơi bớt khó khăn, có thêm động lực để ổn định cuộc sống.

Còn với chị Ðào Thị Sinh, giáo viên Trường Mầm non xã Pa Thơm (huyện Ðiện Biên), vụ tai nạn trên đường đi dạy học về làm chị bị gãy tay, mất 15% sức khỏe. Giải quyết chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, chị Sinh được hưởng trợ cấp một lần với số tiền trên 87 triệu đồng. Quá trình chị Huyền và chị Sinh làm thủ tục giải quyết hồ sơ hưởng chế độ trợ cấp được cán bộ chuyên môn hướng dẫn hoàn tất nhanh gọn.

Tại tỉnh Ðiện Biên, việc chi trả bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đang được BHXH tỉnh chi trả theo tháng qua các hình thức như: Tai nạn lao động 1 lần chi trả tại cơ quan bảo hiểm, chi qua tài khoản cá nhân hoặc chi tại Bưu điện tỉnh; tai nạn lao động hàng tháng chi bằng tiền mặt hoặc qua tài khoản ngân hàng, ủy quyền qua tài khoản người khác lĩnh thay… theo kỳ chi trả lương hưu hàng tháng tại các tổ hưu. Cụ thể, năm 2021, BHXH tỉnh chi trả tai nạn lao động hàng tháng cho 3 người, tai nạn lao động 1 lần cho 3 người, với tổng số tiền trên 136 triệu đồng. Năm 2022, BHXH tỉnh chi trả tai nạn lao động hàng tháng cho 4 người, tai nạn lao động 1 lần cho 5 người, với tổng số tiền trên 338 triệu đồng. 9 tháng đầu năm 2023, chi trả tai nạn lao động hàng tháng cho 3 người, tai nạn lao động 1 lần cho 1 người, với tổng số tiền trên 91 triệu đồng.

Theo quy định hiện hành, trách nhiệm đóng Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thuộc về người sử dụng lao động, mức đóng bằng 0,5% mức lương cơ sở cho mỗi người lao động. Mức đóng chỉ còn 0,3% nếu doanh nghiệp bảo đảm một số điều kiện: Trong vòng 3 năm không bị xử phạt vi phạm hành chính, xử lý hình sự; chấp hành báo cáo định kỳ về an toàn vệ sinh lao động đúng thời hạn; tần suất tai nạn lao động giảm từ 15% trở lên/năm.

Ông Trần Minh Tuấn, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Với những cơ chế linh hoạt như trên càng thấy rõ hơn, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp ngày càng thể hiện rõ vai trò bệ đỡ, điểm tựa an sinh của người lao động. Những quyền lợi này góp phần giúp người lao động vượt qua khó khăn, giảm gánh nặng về chi phí khám, chữa bệnh khi không may gặp rủi ro. Ðồng thời, góp phần nâng cao chất lượng an sinh xã hội, giúp người dân có cuộc sống ổn định.

Có lẽ không nơi nào ở nước ta có ruộng bậc thang nhiều và đẹp như ở Tây Bắc, nhiều nhất ở các tỉnh Yên Bái, Hà Giang, Lào Cai; trong đó, ba địa danh là huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) có gần 2.200 ha, huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) gần 765 ha và Sa Pa (Lào Cai) gần 1.000 ha đã được công nhận là Danh thắng cấp quốc gia.

Không chỉ đơn thuần là kết quả của phương thức sản xuất nông nghiệp, ruộng bậc thang Tây Bắc với vẻ đẹp vừa kỳ vĩ vừa thơ mộng còn là biểu tượng thấm đẫm các giá trị văn hóa lịch sử, là minh chứng cho tinh thần cố kết cộng đồng, ý thức nỗ lực sáng tạo vượt lên hoàn cảnh sống khắc nghiệt.

Thời gian qua, nhiều địa phương đã phát triển những tour khám phá vẻ đẹp ruộng bậc thang. Các lễ hội ruộng bậc thang đã được tổ chức tại nhiều tỉnh. Sản phẩm trải nghiệm dù lượn bay trên mùa vàng Mù Cang Chải đã thu hút được sự tham gia của đông đảo du khách...

Tại một số điểm đến có ruộng bậc thang, du lịch cộng đồng đã trở thành một trong những loại hình du lịch phổ biến, tiêu biểu như ở La Pán Tẩn, Nặm Khắt, Cao Phạ của Mù Cang Chải; hay Nặm Hồng ở Hoàng Su Phì; Lao Chải, Tả Van, Tả Phìn ở Sa Pa.

Trao đổi tại Hội thảo “Phát huy giá trị di sản văn hóa danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang các tỉnh vùng Tây Bắc trong liên kết phát triển du lịch” vừa diễn ra tại Hà Giang, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dương Văn Sáu (Khoa Du lịch, Trường đại học Văn hóa Hà Nội) nhận định: Hiện nay, thời gian khai thác du lịch ruộng bậc thang mới đang tập trung vào hai mùa chính trong năm là “Mùa trắng-Mùa nước đổ” (khoảng tháng 4, tháng 5) và “Mùa vàng-mùa lúa chín” (khoảng tháng 9, tháng 10). Để tăng thời gian khai thác, khắc phục tính mùa vụ trong phát triển du lịch ruộng bậc thang, các địa phương cần kết hợp với các doanh nghiệp du lịch lữ hành tổ chức khai thác thêm “Mùa xanh-lúa thì con gái” (khoảng tháng 7, tháng 8) và “Mùa hoa/mùa đa sắc” (tháng 12 năm trước đến tháng 3 năm sau) khám phá vẻ đẹp của những loài hoa trên ruộng như hoa cải, hoa tam giác mạch.

Thêm nữa, theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Dương Văn Sáu, hiện khám phá vẻ đẹp ruộng bậc thang chủ yếu mới chỉ dừng lại ở việc “bán” hình ảnh của nó qua góc máy của du khách, vì thế, cần đa dạng hóa hơn nữa các hình thức trải nghiệm gắn liền ruộng bậc thang.

Chẳng hạn, ở đồi mâm xôi, có thể trồng giống lúa nếp đặc chủng để tạo sự khác biệt về hình ảnh và cung cấp đặc sản cho du khách; có thể nuôi cá ở ruộng bậc thang để du khách trải nghiệm bắt cá, sau đó thưởng thức ẩm thực địa phương; xây dựng những điểm dừng chân phù hợp với không gian cảnh quan để du khách vừa có thể ngắm cảnh chụp ảnh, vừa mua sắm các sản vật do người dân địa phương cung cấp.

Đứng ở góc độ doanh nghiệp, đại diện một công ty du lịch cho rằng: Sau đại dịch, nhu cầu được vận động thể chất, tìm về với thiên nhiên của du khách ngày càng cao. Vì thế, những thửa ruộng bậc thang đẹp như tranh vẽ sẽ là điểm đến được ưa thích của khách du lịch.

Ruộng bậc thang Tây Bắc có nhiều tiềm năng, thế mạnh để xây dựng sản phẩm du lịch thể thao mạo hiểm, với nhóm sản phẩm trên không như bay dù lượn, khinh khí cầu, trực thăng; nhóm sản phẩm trên bộ như trekking, marathon, xe mô-tô, ô-tô, xe đạp địa hình... theo những cung đường uốn lượn quanh ruộng bậc thang.

Từ kinh nghiệm hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng ở các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ông Kenneth Wood, Giám đốc Dự án du lịch Thụy Sĩ vì sự phát triển bền vững tại Việt Nam chia sẻ: Để phát triển du lịch gắn với văn hóa ruộng bậc thang cần có cách tiếp cận tổng thể và toàn diện từ quy hoạch đến quản lý ở cấp tỉnh. Các tỉnh nên bắt đầu bằng việc rà soát quy hoạch tổng thể phát triển du lịch, xây dựng mô hình hợp tác chặt chẽ giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp du lịch và cộng đồng địa phương ngay từ đầu.

Sự hợp tác này bao gồm tất cả các hoạt động quản lý điểm đến như xây dựng môi trường tự nhiên và văn hóa gắn với ruộng bậc thang, phát triển sản phẩm du lịch, xây dựng thương hiệu và tiếp thị điểm đến...

Nhấn mạnh vai trò của việc liên kết trong khai thác phát triển du lịch ruộng bậc thang, ông Lại Quốc Tĩnh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Hà Giang cho rằng: Sản phẩm du lịch ruộng bậc thang là sản phẩm đặc trưng vùng, chỉ có ở những địa phương có dạng địa hình núi đất với độ dốc lớn. Rất cần sự liên kết giữa các địa phương trong vùng nhằm kết nối sản phẩm, kết nối tour tuyến, kết nối giữa các đơn vị kinh doanh du lịch trong toàn vùng để hình thành những sản phẩm độc đáo, khác biệt trong tổng hòa chung, từ đó giúp du khách gia tăng trải nghiệm, góp phần nâng tầm giá trị của tài nguyên du lịch ruộng bậc thang Tây Bắc.

Cũng trong dịp này, các địa phương đã công bố hai sản phẩm du lịch liên kết vùng Tây Bắc mở rộng năm 2023, bao gồm “Hành trình kết nối vùng di sản ruộng bậc thang quốc gia Tây Bắc” kết nối Hà Nội-Phú Thọ-Nghĩa Lộ, Mù Cang Chải (Yên Bái)-Than Uyên, Tam Đường, Phong Thổ (Lai Châu)-Sa Pa, Bắc Hà (Lào Cai)-Xín Mần, Hoàng Su Phì (Hà Giang); và “Hùng vĩ Tây Bắc” kết nối Hà Nội-Hòa Bình-Sơn La-Điện Biên-Lai Châu-Sa Pa, Bắc Hà (Lào Cai)-Xín Mần, Hoàng Su Phì (Hà Giang).

Sự hình thành hai sản phẩm chuyên đề được đánh giá là có tính khả thi và tiềm năng khai thác cao nêu trên là tín hiệu vui góp phần hình thành thương hiệu điểm đến vùng Tây Bắc; cũng là cơ sở để các địa phương trong vùng và các doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu có thêm những sản phẩm du lịch hấp dẫn.

Thiệt hại đáng tiếc

Hơn 2 tuần qua, chị Nguyễn Thị Phương, chủ cửa hàng Quà tặng Tây Bắc (cơ sở 2 tại tổ dân phố 5, phường Thanh Trường, TP. Ðiện Biên Phủ) vẫn chưa hết bàng hoàng khi cửa hàng bị cháy vào rạng sáng ngày 15/9. Chỉ chưa đầy 3 giờ, toàn bộ số tài sản là hàng hóa thực phẩm, dược liệu, đồ lưu niệm trong cửa hàng đã bị thiêu rụi hoàn toàn. May mắn không có thương vong về người, nhưng cơ sở kinh doanh đã trắng tay với thiệt hại ước tính khoảng 3 tỷ đồng.

Theo số liệu thống kê của Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC & CNCH) Công an tỉnh, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh xảy ra 13 vụ cháy và 3 vụ sự cố cháy; làm 1 người chết, 2 người bị thương, thiệt hại về tài sản ước tính 4,5 tỷ đồng. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, các chợ, cơ sở sản xuất, kinh doanh ngày càng nhiều. Mô hình nhà ở kết hợp kinh doanh cũng phát triển. Toàn tỉnh hiện có hơn 5.100 nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến cháy, nổ. Bên cạnh đó, một số đơn vị, cá nhân còn chủ quan, chưa thực sự chú trọng công tác PCCC, dẫn đến xảy ra các vụ cháy không được kiểm soát kịp thời, gây hậu quả nghiêm trọng.

Từ đầu năm, UBND tỉnh đã chỉ đạo thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC tại các cơ sở trọng điểm có nguy cơ cháy, nổ cao. Chỉ đạo các cấp, ngành, đoàn thể tỉnh tăng cường biện pháp đảm bảo an toàn PCCC & CNCH trên địa bàn. Lực lượng Cảnh sát PCCC & CNCH cũng tăng cường công tác PCCC đối với loại hình nhà ở căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê nhà trọ có mật độ người ở cao. Chủ động tham mưu UBND cấp huyện triển khai quyết liệt nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp, người dân về công tác PCCC. Ðẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân thực hiện các quy định của pháp luật về PCCC.

Nâng cao nhận thức

Xác định công tác PCCC tại chỗ và chủ động giữ vai trò then chốt, góp phần giảm thiểu thiệt hại về tài sản, tính mạng trong các vụ cháy, từ đầu năm đến nay Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH đã mở hàng chục lớp tập huấn nghiệp vụ về PCCC cho các cơ quan, doanh nghiệp; tổ chức diễn tập về công tác PCCC tại 10/10 huyện, thị, thành phố; xây dựng, đưa các phóng sự tuyên truyền về công tác PCCC trên các phương tiện thông tin đại chúng trong các khung giờ vàng và trên mạng xã hội zalo, facebook. Ðặc biệt, ngoài tiếng phổ thông, tại cơ sở còn đẩy mạnh tuyên truyền bằng các tiếng: Mông, Thái, Hà Nhì qua hệ thống loa truyền thanh tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Nội dung về kiến thức, kinh nghiệm PCCC còn được tuyên truyền lồng ghép qua các buổi sinh hoạt của xã, phường; hoạt động vui chơi của thanh thiếu nhi tại các trường học. Thành lập và đưa vào hoạt động gần 160 mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC”, gần 100 điểm chữa cháy công cộng và gần 900 tổ dân phố, thôn, bản xây dựng mô hình “Tiếng kẻng an toàn PCCC”... nhằm chủ động phòng cháy, sẵn sàng chữa cháy, không để xảy ra cháy lớn gây hậu quả nghiêm trọng.

Thượng tá Thiều Xuân Vương, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC & CNCH cho biết: Phát huy hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, đoàn thể trên địa bàn tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp xây dựng, thực hiện tốt phong trào Toàn dân tham gia PCCC. Củng cố, nâng chất lượng hoạt động và phát triển sâu rộng đơn vị điển hình tiên tiến, khu phố an toàn PCCC, gắn với quan tâm đầu tư trang bị phương tiện, dụng cụ PCCC; xây dựng và tổ chức thực tập phương án chữa cháy tại chỗ. Tuy nhiên, theo đánh giá của cơ quan chức năng, mặc dù đã kiềm chế được sự gia tăng về cháy nổ song tình hình cháy nổ vẫn diễn biến phức tạp. Nguyên nhân chính dẫn đến các vụ cháy nổ là do người dân lơ là, bất cẩn trong sử dụng nguồn lửa và nguồn nhiệt, chập điện. Trong khi đó, hiện nay trên địa bàn tỉnh mới chỉ có TP. Ðiện Biên Phủ và TX. Mường Lay có xe chữa cháy.

Ðể hạn chế thấp nhất các vụ cháy nổ cũng như những thiệt hại do cháy nổ gây ra, thời gian tới các lực lượng chức năng tiếp tục triển khai đồng bộ biện pháp nghiệp vụ; tăng cường thanh tra, kiểm tra hướng dẫn cơ sở khắc phục ngay những thiếu sót; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về PCCC. Ðồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền công tác PCCC & CNCH, chú trọng việc quản lý và sử dụng an toàn nguồn lửa, nguồn nhiệt và các chất dễ cháy khác; biết cách xử lý kịp thời khi có cháy xảy ra.