Văn hóa - Xã Hội

Dễ kết nối, tăng tương tác

Với chiếc điện thoại thông minh cài đặt ứng dụng Điện Biên Smart, ông Nguyễn Ngọc Vĩnh, Tổ trưởng tổ dân phố 3, phường Him Lam (TP. Điện Biên Phủ) có thể gửi ý kiến kiến nghị về sự xuống cấp của đường điện chiếu sáng tại tổ dân phố đến chính quyền địa phương (bằng cả văn bản và hình ảnh), chỉ bằng vài thao tác đơn giản. Sau khoảng 10 ngày, ông Vĩnh nhận được trả lời của thành phố cũng như phương án xử lý từ UBND phường sở tại. Không những vậy, ông còn theo dõi tiến độ xử lý, tiếp nhận kết quả và đánh giá chất lượng giải quyết ngay tại nội dung phản ánh.

“Trước kia, khi có kiến nghị hoặc phản ánh gì, tôi phải sắp xếp thời gian, công việc đến tận trụ sở cơ quan nhà nước vào giờ hành chính hoặc phải chờ đến ngày tiếp công dân, tiếp xúc cử tri. Nhưng hiện nay, tôi có thể gửi ý kiến mọi lúc, mọi nơi thông qua ứng dụng Điện Biên Smart. Thông qua ứng dụng này, tôi thấy những phản ánh, kiến nghị của người dân được cơ quan chức năng quan tâm sát sao và xử lý nhanh chóng hơn” - ông Vĩnh chia sẻ.

Qua ứng dụng Điện Biên Smart, ngày 26/9, Phòng Quản lý đô thị TP. Điện Biên Phủ tiếp nhận nội dung phản ánh hiện trường của công dân về việc “Đường dân sinh ở tổ 10, phường Mường Thanh (phía sau Trường Tiểu học Hà Nội - Điện Biên Phủ) sau khi được mở rộng có cột điện án ngữ giữa đường rất nguy hiểm cho giao thông, nhất là khi trời tối. Đề nghị ngành điện lực di chuyển để đảm bảo an toàn giao thông”.

Ngay sau khi tiếp nhận phản ánh, Phòng Quản lý đô thị thành phố đã phối hợp với đơn vị chủ quản là Điện lực thành phố nắm bắt tình hình và giải quyết sự việc. Thừa nhận bất cập trên, đại diện Điện lực thành phố lý giải: Trong quá trình quy hoạch xây dựng mới Trường Tiểu học Hà Nội - Điện Biên Phủ, các đơn vị đã để lại một phần đất, với mục đích mở rộng đoạn đường. Do đó dẫn đến tình trạng vị trí cột điện trước đây nằm sát tường bao của nhà trường, thì nay lại cách tường bao khoảng 1m. Đầu tháng 10, Điện lực thành phố đã bố trí nhân lực, phương tiện tiến hành di dời cột điện vào vị trí sát tường bao, giải phóng lòng đường.

Trước đó vào ngày 19/4, một người dân phường Mường Thanh (TP. Điện Biên Phủ) phát hiện những thanh kim loại lởm chởm trên đường đã nhanh chóng phản ánh việc này thông qua ứng dụng Điện Biên Smart. Nội dung phản ánh được gửi bao gồm cả hình ảnh và vị trí xác thực. Ba ngày sau phản ánh, Phòng Văn hóa và Thông tin thành phố gửi thông báo phản hồi: “UBND phường Mường Thanh đã kiểm tra, xử lý các vị trí vít khoan chờ chân tấm pano, gây nguy hiểm cho người đi bộ.” Thông báo này được công bố công khai ngay trên ứng dụng Điện Biên Smart.

Một trường hợp khác, vào cuối tháng 3/2024, người dân thông qua ứng dụng Smart Điện Biên phản ánh về thái độ chưa chuẩn mực của nhân viên soát vé tại di tích hầm Đờ Cát. Rất nhanh sau đó, UBND TP. Điện Biên Phủ ra văn bản thông báo công khai với nội dung: “Ban Quản lý di tích thuộc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã nhắc nhở thái độ của bộ phận soát vé, hướng dẫn viên đối với khách khi tham quan”.

Thu hẹp khoảng cách chính quyền và người dân

Những sự việc trên chỉ là ví dụ cụ thể trong rất nhiều phản ánh, kiến nghị của người dân gửi đến các cấp chính quyền thông qua ứng dụng Điện Biên Smart và được xem xét, xử lý ngay sau đó. Theo thống kê, số lượng phản ánh tiếp nhận thông qua ứng dụng hiện nay chưa nhiều, song hiệu quả giải quyết, xử lý thông tin phản ánh lại được đánh giá cao.

Qua theo dõi quá trình xử lý phản ánh cho thấy, ứng dụng Điện Biên Smart đã mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, nhất là của người đứng đầu, các đơn vị liên quan và cán bộ trực tiếp tham gia xử lý phản ánh. Việc xử lý phản ánh được thực hiện khẩn trương, qua đó nâng cao tinh thần phục vụ nhân dân, kịp thời giải quyết những bất cập phát sinh, tránh để phức tạp tình hình và bức xúc trong nhân dân.

Đơn cử, tại xã Noong Hẹt, huyện Điện Biên, từ đầu năm đến nay tiếp nhận 4 kiến nghị của người dân thông qua ứng dụng Điện Biên Smart. 100% kiến nghị được xem xét, giải quyết đảm bảo về thời gian và quy định.

Ông Lê Duy Hưng, Chủ tịch UBND xã Noong Hẹt cho biết: “Theo quy trình, khi UBND huyện chuyển phản ánh của công dân về xã, thông thường sẽ ấn định thời gian xử lý. Tùy từng vụ việc cụ thể, UBND xã sẽ phối hợp cùng các phòng, ban, cơ quan liên quan để tiến hành xác minh, xử lý. Do tiến độ công việc được thể hiện công khai trên nền tảng ứng dụng nên từng cán bộ, bộ phận chuyên môn phải tự nâng cao trách nhiện, cố gắng giải quyết, xử lý trong thời gian sớm nhất”.

Ứng dụng Điện Biên Smart được phát triển trên nền tảng điện thoại thông minh, thiết kế riêng cho người dân Điện Biên, hướng đến xây dựng một chính quyền phục vụ người dân tốt hơn. Thống kê từ Sở Thông tin và Truyền thông, đến nay toàn tỉnh có trên 70.000 người đăng ký, cài đặt ứng dụng Điện Biên Smart. Thông qua ứng dụng, đã có gần 300 phản ánh hiện trường của công dân được chuyển đến cơ quan chức năng giải quyết. Trong đó có trên 85% nội dung phản ánh đã và đang được giải quyết; số còn lại mới tiếp nhận hoặc không đủ điều kiện xử lý.

Thông tin từ bộ phận chuyên môn của Sở Thông tin và Truyền thông: Trên hệ thống ứng dụng có định vị để đơn vị tiếp nhận xác định được vị trí cụ thể mà người dân đề cập. Đặc biệt, những phản ánh của người dân sẽ được tự động chuyển đến hệ thống quản lý văn bản hồ sơ công việc của các huyện, thành phố rồi được xử lý như văn bản thông thường. Đơn vị tiếp nhận, xử lý phản ánh sẽ có trách nhiệm xác minh, kiểm tra và thông báo công khai đến người phản ánh. Khi người dân nhận được câu trả lời, họ sẽ đánh giá kết quả xử lý của chính quyền theo các mức độ hài lòng hoặc không hài lòng. Hệ thống sẽ thống kê, cập nhật cụ thể về quy trình xử lý của các địa phương trước phản ánh của người dân.

Ngoài việc tiếp nhận và xử lý kiến nghị của người dân, ứng dụng Điện Biên Smart còn cung cấp các dịch vụ thông minh gồm: Nộp và nhận kết quả giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến; liên hệ đến các tổng đài hỗ trợ khẩn cấp như công an, y tế, phòng cháy chữa cháy; tìm hiểu thông tin quy hoạch các khu đô thị trên địa bàn tỉnh; tham quan các điểm di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh thông qua công nghệ 3D; truy cập theo dõi hình ảnh tại các vị trí lắp đặt camera. Ngoài ra, Điện Biên Smart cũng tích hợp một số ứng dụng, phần mềm thiết yếu phục vụ cán bộ công chức, viên chức, người dân và doanh nghiệp như: Quản lý văn bản và điều hành (TDOffice), VNeID, thư điện tử công vụ…

Hiện nay, toàn tỉnh đang nỗ lực triển khai công tác truyền thông, hỗ trợ nhân dân cài đặt ứng dụng với mục tiêu phấn đấu cài đặt và sử dụng ứng dụng Điện Biên Smart đạt tối thiểu 100.000 tài khoản. 100% cơ quan, đơn vị tiếp nhận và giải quyết phản ánh hiện trường trên hệ thống thông tin phản ánh hiện trường của IOC Điện Biên.

Thuyết trình bằng cả trái tim

“Lô cốt cây đa cụt - vị trí tham quan đầu tiên của di tích đồi A1 chính là hệ thống phòng tuyến thứ nhất bảo vệ cho tuyến đường lên đồi và đường viện binh từ Mường Thanh lên A1. Cạnh dấu tích lô cốt cây đa cụt là hệ thống đường hào tiếp viện của quân Pháp từ trung tâm Mường Thanh vượt qua cứ điểm A3, qua đường 41 lên cứ điểm A1. Xung quanh cứ điểm A1, Pháp cho xây dựng hệ thống hỏa lực nhiều tầng có khả năng phòng ngự độc lập và hàng rào dây thép gai kết hợp với bãi mìn dày đặc…” - giọng cô hướng dẫn viên du lịch đến từ Lào Cai tự tin giới thiệu ngay trên đồi A1 ở mảnh đất lịch sử Điện Biên. Giọng nói truyền cảm cùng bài thuyết trình ấn tượng về vị trí, vai trò, ý nghĩa của trận đánh đồi A1 tại Chiến dịch Điện Biên Phủ, khó ai có thể biết rằng cô hướng dẫn viên du lịch Phan Thị Thúy Nga mới làm hướng dẫn viên du lịch được gần 2 năm.

Thúy Nga chia sẻ: Thật vinh dự khi tôi được chọn là một trong những thí sinh đại diện cho tỉnh Lào Cai tham gia hội thi hướng dẫn viên du lịch giỏi tổ chức tại tỉnh Điện Biên. Là thế hệ sinh ra, lớn lên trong thời bình, tuy không được chứng kiến thời khắc hào hùng của dân tộc, chỉ biết đến Điện Biên qua những trang sách, lời kể của các nhân chứng lịch sử, nhưng lần đầu được đến mảnh đất này, trong lòng tôi dâng trào nhiều cảm xúc. Qua từng phần thi, tôi càng thêm tự hào về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, chiến thắng biểu tượng sáng ngời của ý chí, sức mạnh Việt Nam.

Nếu như Thúy Nga đang là hướng dẫn viên suốt tuyến thì anh Chẩu Thanh Ngà, hướng dẫn viên du lịch đến từ tỉnh Tuyên Quang đang thực hiện nhiệm vụ thuyết minh viên tại điểm đến Khu sinh thái Na Hang - Lâm Bình. Đảm nhận công việc hướng dẫn viên du lịch từ năm 2010, anh Ngà đã làm hướng dẫn viên chính cho nhiều công ty lữ hành nổi tiếng, được đi nhiều nơi, khám phá nhiều vùng đất mới. Bởi vậy mà Điện Biên đối với anh Ngà luôn có cảm giác thân quen khó tả.

Tham gia thi hướng dẫn viên du lịch giỏi tại Điện Biên, anh Ngà thực hiện nội dung thuyết minh tại Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Các mốc lịch sử về Chiến thắng Điện Biên Phủ được anh Ngà điểm tên với chất giọng hào hùng, đầy niềm tự hào. Đôi lúc lại lắng đọng nội tâm khi nhắc đến những hy sinh, mất mát vô cùng lớn của quân và dân ta. Những tư liệu, hình ảnh, kỷ vật, hiện vật được trưng bày trở nên sống động qua giọng thuyết minh truyền cảm, ấm áp xuất phát từ sự chân thành, lòng biết ơn sâu sắc của anh Ngà.

“Dù lịch sử đã lùi xa, những mất mát đau thương mà chiến tranh để lại vẫn vô cùng to lớn. Những kỷ vật chiến tranh, di tích lịch sử đóng vai trò như một lời nhắc nhở oai hùng, rằng bao thế hệ ông cha đã đánh đổi máu xương để đổi lấy những tháng ngày độc lập. Những giá trị trường tồn đó như truyền thêm xúc cảm để tôi và các hướng dẫn viên khác có thể thuyết trình bằng tất cả trái tim mình, thổi hồn vào mỗi câu từ trong bài thuyết minh thêm sinh động và hấp dẫn”, anh Ngà chia sẻ. 

Lan tỏa giá trị lịch sử

Vinh dự được có mặt tại mảnh đất Điện Biên tham dự hội thi hướng dẫn viên du lịch giỏi, 30 hướng dẫn viên đã vượt qua sự bỡ ngỡ, nỗ lực hết mình để có phần thi thành công nhất. Qua mỗi vòng thi, các hướng dẫn viên không chỉ thể hiện bản lĩnh và năng lực cá nhân một cách khéo léo, xuất sắc mà còn học hỏi thêm nhiều kiến thức, kinh nghiệm quý để phục vụ tốt hơn công việc hướng dẫn viên du lịch.

Anh Nguyễn Mạnh Quyền, hướng dẫn viên đến từ tỉnh Lào Cai đã nghiên cứu rất kỹ thông tin về Chiến thắng Điện Biên Phủ do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai cung cấp. Hơn 100 trang tài liệu được anh Quyền chọn lọc, biên soạn thành bản thuyết trình và học theo từng chủ đề. Cùng với đó, anh Quyền tìm hiểu thêm tư liệu từ các báo, đài chính thống; các câu chuyện kể lại của những chứng nhân lịch sử để phần thi thêm thuyết phục.

Anh Quyền chia sẻ: Để xứng đáng khi tham gia hội thi được tổ chức tại mảnh đất lịch sử Điện Biên, bản thân phải có sự chuẩn bị chu đáo nhất. Không chỉ liên tục cập nhật thông tin, mở rộng kiến thức mới, viết bài và thuyết minh một cách dễ hiểu, xúc tích, đầy đủ nội dung; tôi còn tự học hỏi, tự rèn luyện kĩ năng thuyết trình, giao tiếp, ứng xử. Tìm hiểu thêm nhiều thông tin bổ ích, được trải nghiệm thực tế tại các điểm di tích khiến tôi thêm yêu những giá trị lịch sử, say mê vẻ đẹp văn hóa, con người Điện Biên.

Dù ở nhiều tỉnh, thành khác nhau nhưng khi đến với Điện Biên, các thuyết minh viên đều chung mục tiêu gắn kết các giá trị văn hóa, lịch sử từ quá khứ tới hiện tại. Bằng kiến thức, chuyên môn và trách nhiệm, họ thổi hồn vào các di tích, hiện vật, địa danh một cách sống động với mong muốn những di sản văn hóa, lịch sử trường tồn cùng thời gian.

Ông Nguyễn Đạo Dũng, Trưởng phòng Quản lý lữ hành, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam cho biết: Điện Biên với những giá trị lịch sử và văn hóa đặc sắc, là địa điểm ý nghĩa để tổ chức hội thi hướng dẫn viên du lịch giỏi năm nay. Đây không chỉ là một sự kiện có ý nghĩa lớn đối với ngành du lịch mà còn là dịp ôn lại những kỷ niệm hào hùng của chiến thắng Điện Biên Phủ - một dấu mốc lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam, phát huy và lan tỏa giá trị của Chiến thắng Điện Biên Phủ và các di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh Điện Biên. Hành trình đến với Điện Biên, khám phá, tìm hiểu những chứng tích lịch sử hào hùng, sẽ giúp cho những “sứ giả” kết nối, lan tỏa những giá trị lịch sử, bản sắc và vẻ đẹp hấp dẫn của vùng đất, con người Điện Biên đến với bạn bè trong nước và quốc tế.

S.T.S. ở xã Phì Nhừ, huyện Điện Biên Đông lấy chồng khi mới 14 tuổi. Chồng S. lúc đó cũng chỉ 16 tuổi, cả hai đều chưa đủ hiểu những thử thách mà cuộc sống hôn nhân sẽ đem lại. Khi các bạn đồng trang lứa còn đang cắp sách đến trường thì S. đã phải chuẩn bị làm mẹ. Bên cạnh khó khăn về sức khỏe, vợ chồng trẻ còn phải đối mặt với khó khăn về kinh tế khi hai vợ chồng S. phụ thuộc vào sự hỗ trợ của gia đình hai bên.

Kết hôn và sinh con quá sớm, khi các em chưa có đủ sự chuẩn bị cả về thể chất lẫn tinh thần để đảm nhận vai trò làm cha, làm mẹ. Độ tuổi này, lẽ ra các em vẫn đang ở trong môi trường học tập, vui chơi và phát triển thể trạng, thì lại phải đối mặt với những gánh nặng trong cuộc sống gia đình. Ngoài những vấn đề về sức khỏe, cuộc sống hôn nhân ở độ tuổi chưa trưởng thành còn tạo ra vô vàn thử thách về tinh thần và kinh tế. Các em thiếu kinh nghiệm sống, không có đủ nền tảng vững vàng để đối mặt với khó khăn trong việc quản lý gia đình, kiếm sống và nuôi dưỡng con cái.

Trong những năm qua, tỉnh Điện Biên đã triển khai nhiều giải pháp nhằm hạn chế tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, như: Tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, đặc biệt là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các ngành chức năng phối hợp với các tổ chức xã hội tổ chức tập huấn, truyền thông trực tiếp tại thôn, bản về quy định và những hệ lụy nghiêm trọng có thể gây ra cho sức khỏe, tâm lý và tương lai của thế hệ trẻ. Chính quyền địa phương chú trọng công tác quản lý, xử lý những trường hợp vi phạm...

Theo thống kê, từ năm 2021 - 2023, toàn tỉnh có 3.229 cặp vợ chồng tảo hôn (chiếm 28,5% tổng số cặp kết hôn) và 17 cặp hôn nhân cận huyết thống (chiếm 0,14%). Tảo hôn chủ yếu xảy ra trong cộng đồng dân tộc Mông, với độ tuổi kết hôn phổ biến từ 15 - 17 đối với nữ và từ 16 - 19 đối với nam. Trong 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh ghi nhận 1.633 cặp kết hôn, trong đó có 644 cặp tảo hôn (bao gồm cả những trường hợp vợ hoặc chồng tảo hôn, hoặc cả hai), chiếm tỷ lệ lên tới 39,4%. Các huyện có tỷ lệ tảo hôn cao nhất là: Tủa Chùa, Tuần Giáo, Nậm Pồ, Điện Biên Đông.

Tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống xuất phát từ một loạt nguyên nhân. Đó là sự thiếu hiểu biết về tác hại của tảo hôn, đặc biệt là trong cộng đồng dân tộc thiểu số. Nhiều người dân ở đây vẫn coi việc kết hôn sớm là bước trưởng thành tự nhiên mà không nhận thức được những nguy cơ về sức khỏe, tâm lý và tương lai của các em gái. Thiếu kinh nghiệm sống khiến các em không thể lường trước được những hậu quả nghiêm trọng của việc lập gia đình quá sớm.

Việc thiếu cơ hội giáo dục và phát triển nghề nghiệp là một yếu tố quan trọng dẫn đến tình trạng tảo hôn. Áp lực kinh tế trong các gia đình nghèo khiến nhiều phụ huynh thúc giục con cái lập gia đình sớm với hy vọng giảm bớt gánh nặng cho gia đình hay thêm nhân lực lao động. Thêm vào đó, sự thiếu giám sát và can thiệp kịp thời từ chính quyền, cơ quan liên quan cũng là nguyên nhân khiến gia tăng trường hợp tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Theo ông Mùa Thanh Sơn, Trưởng ban Dân tộc (HĐND tỉnh), để thực hiện hiệu quả Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2015 - 2025”, các cơ quan liên quan và chính quyền địa phương cần phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về hôn nhân gia đình, phòng chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới. Hoạt động tuyên truyền cần được đổi mới về cả hình thức và nội dung cho phù hợp với từng địa bàn và nhóm đối tượng, đặc biệt là đối với lứa tuổi vị thành niên, học sinh các trường phổ thông. Ngoài ra, cần tích hợp việc triển khai Đề án vào chương trình kiểm tra, giám sát hàng năm của các địa phương, đơn vị.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh đã triển khai 24 mô hình điểm “bản không có tảo hôn”. Các địa phương phối hợp với cơ quan y tế xây dựng mô hình điểm và mô hình chuyên đề “Can thiệp tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”, tổ chức 268 buổi sinh hoạt câu lạc bộ truyền thông về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, tổ chức ký kết cam kết xây dựng các bản không có tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Đây là những mô hình cần được nhân rộng tại những địa bàn có tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cao hoặc có nguy cơ lớn, đặc biệt chú trọng tại các trường phổ thông dân tộc nội trú, THCS và THPT trên địa bàn.

Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống dẫn đến tình trạng thiếu thốn về vật chất, khi trẻ em sinh ra không được chăm sóc đầy đủ về y tế, giáo dục và tinh thần. Việc xóa bỏ hủ tục này là một nhiệm vụ cấp bách, cần sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và người dân để thay đổi nhận thức của một bộ phận dân cư vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Để kết hôn không còn là "vấn nạn" mà là sự lựa chọn đúng đắn, mang lại hạnh phúc cho mỗi gia đình.

Sau 4 ngày tổ chức, liên hoan ẩm thực toàn quốc và hội chợ du lịch Tây Bắc tại Điện Biên đã thành công rực rỡ. Với chủ đề “Vinh quang Điện Biên Phủ - Trải nghiệm bất tận”, hội chợ du lịch Tây Bắc - Điện Biên năm 2024 đã quy tụ 60 gian hàng trưng bày các sản phẩm du lịch, quà tặng, đồ lưu niệm thủ công truyền thống và nhiều sản phẩm OCOP phục vụ nhu cầu du khách và người dân địa phương. Trong những ngày diễn ra hội chợ, sự kiện đã thu hút hàng nghìn lượt khách đến tham quan, giao dịch và mua sắm, mang lại doanh thu ấn tượng cho các doanh nghiệp, địa phương tham gia.

Liên hoan ẩm thực toàn quốc năm nay thu hút sự tham gia của hơn 40 đơn vị đến từ gần 20 tỉnh, thành phố trên cả nước và các công ty du lịch, khách sạn lớn. Sự kiện đã giới thiệu hàng trăm món ăn đặc sắc, đa dạng từ các vùng miền, với sự góp mặt của các đầu bếp tài năng đến từ các địa phương như Điện Biên, Phú Thọ, Hưng Yên, TP. Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh, thành trong cả nước.

Đại diện Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đánh giá cao sự phối hợp giữa đơn vị tổ chức và doanh nghiệp tham gia sự kiện, đồng thời khẳng định tầm quan trọng của liên hoan ẩm thực và hội chợ du lịch Tây Bắc - Điện Biên năm 2024 trong việc thúc đẩy phát triển du lịch, quảng bá hình ảnh về mảnh đất Điện Biên tươi đẹp; con người Điện Biên thân thiện, giàu lòng mến khách đến với du khách trong và ngoài nước.

Sự kiện cũng đã tạo cơ hội để các đơn vị kinh doanh du lịch liên kết xây dựng, phát triển và nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm dịch vụ du lịch; các nghệ nhân, chuyên gia, đầu bếp của các khách sạn, nhà hàng trong ngành có dịp thể hiện, trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, nâng cao tay nghề.

Tại lễ bế mạc, UBND tỉnh tặng Bằng khen cho 1 tập thể, 1 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác tổ chức liên hoan ẩm thực toàn quốc và 7 tập thể tham gia hội chợ du lịch Tây Bắc - Điện Biên 2024. Cục Du lịch quốc gia Việt Nam tặng Giấy khen cho 32 đơn vị, địa phương, doanh nghiệp tham gia Liên hoan Ẩm thực toàn quốc Điện Biên năm 2024.

Ảo vọng “miền đất hứa”

Trời vừa nhá nhem tối cũng là lúc gia đình anh Vừ A Tùng (sinh năm 1988) gồm 15 nhân khẩu dắt díu trở về bản Huổi Mí 2, xã Huổi Mí (huyện Mường Chà). Dù mệt nhoài sau quãng đường di chuyển dài về nơi “chôn rau cắt rốn” song ai nấy đều vui mừng, phấn khởi. Trong ngôi nhà tạm của người chú để lại, anh Vừ A Tùng kể lại những tháng ngày vất vả: “Có người rủ đi làm ăn xa sẽ được nhiều tiền, cuộc sống sung sướng, tôi về bàn với gia đình bỏ nhà cửa, ruộng nương đi theo. Từ năm 2015 đến nay, cuộc sống của gia đình cứ thế nay đây mai đó. Tôi cùng mẹ, vợ và 12 đứa con, cháu đi khắp các huyện Điện Biên, Điện Biên Đông tìm cuộc sống mới”.

Không nhà, không hộ khẩu, con cái không được học hành, tài sản của gia đình vỏn vẹn 6 cái chăn, 3 bao tải quần áo và vài chiếc bát, đũa. Số tiền dành dụm ít ỏi rồi cũng cạn, việc làm thuê kiếm sống qua ngày không đủ nuôi 15 miệng ăn. Giờ trở về bản, dù tay trắng song gia đình anh Tùng phần nào yên tâm hơn bởi trước mắt đã được chính quyền xã Huổi Mí và huyện Mường Chà hỗ trợ nhu yếu phẩm, tạm thời ở nhờ nhà người thân.

Giai đoạn 2017 - 2018, trên địa bàn xã Huổi Mí có nhiều hộ di cư tự do như gia đình anh Vừ A Tùng. Những hộ này chủ yếu là người dân tộc Mông; trước khi di cư, họ đều bán hết đất đai, nhà cửa, tài sản để làm chi phí đến nơi ở mới làm ăn, sinh sống. Khi đi không cắt khẩu, chuyển khẩu, địa phương sở tại không biết. Đến nơi ở mới cũng không nhập khẩu, không khai báo nên chính quyền nơi đó cũng không hay.

Ông Giàng A Tàng, Trưởng bản Huổi Mí 2 cho biết: “Những hộ di cư đều là vợ chồng trẻ tuổi lại đông nhân khẩu, hoàn cảnh khó khăn, dễ bị dụ dỗ, rủ rê mà bỏ nhà cửa, bỏ anh em đi tìm cuộc sống mới. Thương nhất là những đứa trẻ nhỏ phải bỏ học theo bố mẹ. Chỉ mong sao bà con sớm nhận ra việc di cư là sai mà nhanh chóng trở về bản, với anh em, họ hàng”.

Đến vùng đất mới khi đất bạc màu, làm ăn khó khăn những hộ di cư lại di chuyển đến vùng đất khác. Không ít người cuộc sống ngày càng khốn khó hơn đã phải quay trở về tay trắng. Đó là chưa kể nơi đất khách quê người phải sống chui lủi vì không có giấy tờ tùy thân, khi ốm đau bệnh tật không có thuốc men chăm sóc, thậm chí còn bị kẻ xấu lợi dụng.

Thay đổi nhận thức

Ông Giàng A Linh, Phó Chủ tịch UBND xã Huổi Mí cho biết: Sau khi xác minh thông tin hộ dân di cư tự do, huyện Mường Chà và xã Huổi Mí đã thành lập đoàn công tác đến đón người dân trở về. Điều đáng mừng là người dân ở bản Huổi Mí 2 sẵn sàng nhường một phần đất nương cho gia đình anh Tùng canh tác. Ông Thào Vảng Chớ (chú của anh Vừ A Tùng) cũng sẵn lòng cho gia đình anh Tùng căn nhà tạm để ở. Tình trạng di cư tự do của một số hộ dân ở xã Huổi Mí không chỉ gây khó khăn cho công tác quản lý của chính quyền địa phương mà tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp gây mất an ninh trật tự.

Những năm qua, thực hiện chính sách dân tộc, huyện Mường Chà đã quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, dành nhiều nguồn lực nhằm cải thiện đời sống vật chất, tinh thần người dân các xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn để người dân yên tâm sinh sống, hạn chế tình trạng di cư tự do.

Thượng tá Vũ Đình Nghi, Trưởng Công an huyện Mường Chà cho biết: Tình trạng di cư trái phép trên địa bàn huyện dù đã được kiềm chế song đến nay vẫn chưa chấm dứt. Từ năm 2023 đến nay, huyện Mường Chà có 9 hộ, 56 nhân khẩu di cư tự do đi nước ngoài và các tỉnh, thành trong nước. Lực lượng công an đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho bà con hiểu. Bên cạnh đó, thường xuyên bám cơ sở, nắm chắc tình hình, giúp dân phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Đồng thời phát huy vai trò của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong dòng họ để vận động, thuyết phục từng gia đình, từng người dân không vượt biên trái phép, không du canh du cư.

Khó khăn chung của những hộ di cư là không đủ đất sản xuất dẫn tới nghèo đói, nhà cửa tạm bợ lại đông con… Để chấm dứt tình trạng di cư tự do ở một số xã vùng cao, cần tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đồng thời huyện Mường Chà cần phát huy vai trò của tổ chức cơ sở đảng, đảng viên, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; bám sát cơ sở nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người dân; phát huy vai trò già làng, trưởng bản, người có uy tín trong việc vận động người dân không nghe theo kẻ xấu, di cư tự do... Tiếp tục ưu tiên dành nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống và sản xuất của người dân các xã vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn. Thực hiện tốt chính sách tín dụng, tạo điều kiện giúp bà con có nhu cầu được vay vốn phát triển sản xuất, tạo thu nhập ổn định, nâng cao đời sống.

Buổi diễn tập bắt đầu bằng những chia sẻ kiến thức phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ từ đại diện Ban Chỉ đạo, nhấn mạnh phòng cháy luôn quan trọng hơn chữa cháy. Học sinh được hướng dẫn nhận biết các nguy cơ cháy nổ tiềm ẩn trong sinh hoạt hàng ngày và vai trò của việc bình tĩnh xử lý khi có sự cố xảy ra. Không dừng lại ở lý thuyết, các thầy cô và học sinh đã tham gia thực hành kỹ năng dập lửa bằng bình cứu hỏa, sơ cứu nạn nhân ngạt khói và thoát hiểm từ tầng cao. Những trải nghiệm này giúp học sinh hiểu rõ hơn về cách bảo vệ bản thân và hỗ trợ người khác trong tình huống nguy hiểm xảy ra cháy nổ.

Buổi diễn tập là dịp đánh giá lại hệ thống an toàn cháy nổ tại trường học, từ thiết bị chữa cháy đến lối thoát hiểm. Những điểm yếu được phát hiện sẽ là cơ sở để nhà trường và cơ quan chức năng cải thiện, đảm bảo môi trường học tập an toàn.

Diễn tập phòng cháy chữa cháy trang bị kỹ năng và hình thành ý thức bảo vệ an toàn cho cộng đồng học đường. Học sinh áp dụng kiến thức đã học vào cuộc sống, góp phần nâng cao nhận thức phòng cháy chữa cháy tới gia đình và xã hội. Đây chính là điều kiện quan trọng để xây dựng cộng đồng an toàn, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.

Một số hình ảnh tại diễn tập: