Văn hóa - Xã Hội

Bài 3: Nơi gian khó ươm mầm xanh của Đảng

Bài 2: “Đan Kô” giữa đại ngàn Tây Bắc

ĐBP - Giữa mênh mông núi rừng, Háng Pu Xi chỉ như dấu chấm nhỏ trên bản đồ chữ S, ít ai biết cho đến khi thiên tai ập xuống. Nhưng chính từ nơi heo hút ấy, trưởng bản Mùa A Thi lần đầu đại diện tiếng nói đồng bào vùng cao Điện Biên vang lên giữa diễn đàn lớn ở Thủ đô. Không chỉ đại diện tiếng nói dân bản, Thi còn là cầu nối ý Đảng - lòng dân, là “hạt giống đỏ” đang dần trưởng thành qua gian khó.

Từ mây ngàn đến diễn đàn quốc gia

Háng Pu Xi - ngôi làng nhỏ dưới chân núi mờ sương, với những con người bình dị, chỉ quen với nhịp sống làm nương nơi núi cao, nay được xướng tên tại diễn đàn lớn giữa Thủ đô. Tại hội nghị toàn quốc tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 diễn ra ngày 13/8/2025, cái tên Mùa A Thi - Trưởng bản Háng Pu Xi được xướng lên giữa hội trường lớn, khiến nhiều người không khỏi bất ngờ. Bởi một thanh niên người dân tộc Mông mới 26 tuổi, còn chưa chính thức đứng trong hàng ngũ Đảng, đại diện cho tiếng nói của bản làng vùng cao nơi biên cương Tổ quốc.

Trong bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình, Mùa A Thi cất lên những câu nói mộc mạc, chân thành của người miền núi. Trước hội trường lớn, anh mang câu chuyện đau đáu từ quê hương mình kể lại với hàng trăm đại biểu: “Hôm nay, được về Thủ đô, cháu thấy lòng mình vừa mừng, vừa hồi hộp. Vui vì được mang tiếng nói của bà con vùng cao đến đây, hồi hộp vì mong sao nói lên được hết những tâm tư, nguyện vọng của dân bản mình”.

Từ lời mở đầu đầy xúc cảm ấy, Thi trình bày những đề xuất cụ thể, thiết thực cho quê hương: “Chúng cháu kính mong Đảng, Nhà nước và các ban, ngành Trung ương tiếp tục quan tâm, bố trí kinh phí từ dự án 2 của chương trình mục tiêu quốc gia để hỗ trợ người dân vùng bị lũ. Cụ thể, là giúp bà con di dời, ổn định nơi ở mới an toàn, xây dựng lại nhà cửa, đầu tư đường, cầu, điện, nước sinh hoạt, công trình thiết yếu; hỗ trợ vốn, cây trồng, vật nuôi và đất sản xuất để bà con khôi phục cuộc sống, vượt qua hoạn nạn”.

Những lời bộc bạch của chàng trai trẻ khiến cả hội trường lặng đi, chạm đến trái tim người nghe về một trưởng bản trẻ tuổi hết lòng vì dân. Khoảnh khắc ấy, khoảng cách từ Háng Pu Xi heo hút đến Thủ đô như được thu hẹp.

Mùa A Thi cũng thể hiện quyết tâm cùng cán bộ xã công khai, minh bạch mọi nguồn lực được hỗ trợ, tuyên truyền để bà con hiểu rõ chính sách, đồng lòng thực hiện; vận động thay đổi cách nghĩ, cách làm, áp dụng kỹ thuật mới, vừa phát triển kinh tế, vừa giữ rừng, giữ suối, giữ tiếng nói, tiếng hát và bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

“Nghe em Thi phát biểu, tôi cảm nhận rõ sự chân thành và trách nhiệm. Cậu ấy không nói cho mình, mà thay tiếng lòng cả dân bản. Mỗi lời, dù giản dị, đều từ thực tế gian khó. Đó không chỉ là tiếng nói của một trưởng bản, mà còn là sự đại diện cho niềm tin và khát vọng của đồng bào. Đây chính là sự trưởng thành vượt bậc của một cán bộ cơ sở trẻ, biết sống hết mình vì cộng đồng, vì sự phát triển của quê hương”, ông Sùng A Măng, Chủ tịch UBND xã Xa Dung chia sẻ.

Những đóng góp của Mùa A Thi không chỉ được cộng đồng trân trọng, mà còn được khẳng định bằng những phần thưởng cao quý. Ngày 18/9, tại Đại hội Thi đua yêu nước tỉnh Điện Biên lần thứ VI (giai đoạn 2025 - 2030), thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn đã trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Trưởng bản Mùa A Thi. Trước đó, ngày 27/8, anh là 1 trong 75 tập thể, cá nhân tiêu biểu được vinh danh tại Hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ nhất của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho hành động quên mình cứu dân, cứu tài sản trong thiên tai, góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

 “Hạt giống đỏ” từ gian khó

Ở tuổi 26, Thi đã chứng minh mình xứng đáng là thủ lĩnh trẻ vùng cao, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Không chỉ là trưởng bản tận tụy, Thi nỗ lực rèn luyện để trở thành đảng viên tiên phong. Lớn lên với những câu chuyện về cán bộ, đảng viên đi trước - những người từng ăn ở cùng dân, vận động bà con bỏ du canh, du cư, đưa ánh sáng tri thức về bản làng, anh sớm nhận ra sức mạnh, niềm tin vào Đảng. Vì vậy, khi được bầu làm trưởng bản, Thi càng ý thức phải tiên phong, nêu gương.

Ông Mùa A Trống, Bí thư Chi bộ bản Háng Pu Xi chia sẻ: “Chi bộ đánh giá rất cao tinh thần trách nhiệm của Mùa A Thi. Từ công tác dân vận, phát triển kinh tế đến khi đối mặt với thiên tai, Thi đều thể hiện sự quyết đoán, tận tụy, hết lòng vì bà con. Vì vậy, chi bộ thống nhất lựa chọn đưa vào danh sách cảm tình Đảng. Tôi tin rằng khi đứng trong hàng ngũ của Đảng, Thi sẽ phát huy tốt hơn vai trò hạt nhân, trở thành điểm tựa vững chắc cho dân bản”.

Niềm tin và sự kỳ vọng ấy trở thành động lực, anh chăm chỉ tham gia lớp bồi dưỡng chính trị, học hỏi kinh nghiệm từ cán bộ xã, tỉnh; đồng thời lắng nghe, tiếp thu góp ý của bà con để hoàn thiện bản thân. Với Thi, mỗi việc làm không đơn thuần là lao động, mà là hành trình rèn luyện phẩm chất, ý chí của một người đảng viên tương lai.

Sau khi hoàn thành lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng, Thi càng quyết tâm. Anh chia sẻ: “Làm trưởng bản, mình luôn đi đầu để dân tin và làm theo. Vào Đảng, trách nhiệm nặng nề hơn nhưng mình sẽ cống hiến hết lòng vì dân, chỉ mong bản làng no đủ, trẻ em đến trường, đồng bào đủ ăn mặc”.

Vào Đảng với Thi không chỉ là vinh dự cá nhân mà còn là cơ hội rèn bản lĩnh, giúp tiếng nói dẫn dắt dân bản mạnh mẽ hơn, để cùng thay đổi cuộc sống, giữ đất, giữ rừng, giữ biên cương. Từ những “hạt giống đỏ” như Thi, sức sống của Đảng tiếp tục được ươm mầm, lớn lên từ gian khó, trở thành điểm tựa vững chắc cho đồng bào vùng cao.

Bí thư Đảng ủy xã Xa Dung Giàng Trọng Bình nhận xét: “Điều quý giá nhất ở Mùa A Thi là nhiệt huyết tuổi trẻ gắn với trưởng thành từ gian khó. Thi lấy dân làm gốc, nêu gương trong từng việc nhỏ - phẩm chất cốt lõi của một cán bộ cơ sở, một đảng viên tương lai. Chúng tôi đang chỉ đạo hoàn thiện hồ sơ, thủ tục kết nạp Đảng cho Thi và kỳ vọng em tiếp tục lan tỏa tinh thần tiên phong, trở thành cầu nối ý Đảng - lòng dân, giúp Háng Pu Xi ngày càng đổi thay, vững vàng và là hình mẫu để cán bộ cơ sở học tập, noi gương”.

Đây là hình ảnh cán bộ cơ sở mẫu mực trong mô hình chính quyền 2 cấp hiện nay - gần dân, sát dân, vì dân. Như Tổng Bí thư Tô Lâm từng nói: Mô hình này chỉ vận hành hiệu quả khi đội ngũ cán bộ thực thi có đủ năng lực, trách nhiệm và tâm huyết. Những thời khắc hiểm nguy đã cho thấy, cán bộ cơ sở không chỉ là khâu trung gian, mà là điểm tựa quyết định sinh mạng và niềm tin của người dân. Nếu được tin tưởng, trao quyền, họ hoàn toàn có thể chủ động, linh hoạt trước thử thách.

Mùa A Thi là minh chứng sống động cho tinh thần ấy - đổi mới tư duy, dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung của cộng đồng. Hành trình của Mùa A Thi từ bản làng heo hút đến diễn đàn quốc gia là minh chứng cho sức sống của Đảng được ươm mầm từ gian khó, từ lòng dân. Những “hạt giống đỏ” như Thi là niềm tự hào của quê hương, là hình mẫu cho lớp cán bộ cơ sở, là cầu nối vững chắc giữa ý Đảng và lòng dân, giúp vùng cao Điện Biên ngày càng đổi thay, bền vững, góp phần xây dựng đất nước vững mạnh từ cơ sở.

Bài 2: “Đan Kô” giữa đại ngàn Tây Bắc

Bài 1: Người trẻ ở lại, gieo mầm đổi thay

ĐBP - Rạng sáng 1/8/2025, trận lũ quét bất ngờ ập xuống Háng Pu Xi, như muốn nhấn chìm tất cả. Trong khoảnh khắc sinh tử, trưởng bản Mùa A Thi đã nhanh trí, quyết đoán, không quản hiểm nguy, cứu sống 90 người dân ngay trước giờ khắc tử thần. Lũ dữ đi qua, anh xắn tay cùng bà con dựng lại nhà cửa, khơi thông ruộng nương, gây dựng cuộc sống mới. Hành động dũng cảm ấy không chỉ tô đậm hình ảnh một thủ lĩnh trẻ gan dạ, trách nhiệm mà còn được ví như “Đan Kô” trong truyện ngắn “Trái tim Đan-kô” của Mác-xim Go-rơ-ki, người sẵn sàng hy sinh bản thân để cứu dân làng vượt qua hiểm nguy.

Vì tình dân tộc, nghĩa đồng bào

“Còn người là còn tất cả” - câu nói ngắn gọn nhưng dứt khoát của trưởng bản Mùa A Thi trong đêm xảy ra lũ quét vẫn nguyên vẹn trong ký ức người dân Háng Pu Xi. Với bà con, đó là mệnh lệnh giữa sự sống và cái chết. Ông Mùa Phá Sình, một trong 3 cụ già cương quyết không rời trong đêm mưa lũ, nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc được A Thi đưa ra khỏi khu vực nguy hiểm: “Nếu hôm ấy không có sự quả cảm và quyết đoán của trưởng bản, tôi đã không còn ở đây để kể lại. Và có lẽ bản làng cũng chẳng còn nguyên vẹn một gia đình nào”.

Đó là rạng sáng 1/8, Háng Pu Xi chìm trong màn mưa xối xả. Núi rừng vọng về tiếng gầm rú, báo hiệu một tai ương sắp ập đến. Trong căn nhà nhỏ bên sườn núi, Mùa A Thi trằn trọc, linh cảm chẳng lành. Tiếng nước từ khe núi vọng về mỗi lúc một dữ dội. Với trực giác của người con sinh ra từ núi rừng, Thi hiểu rằng đây không còn là trận mưa bình thường. Anh vội vã gọi điện sang bên kia con suối - nơi 21 hộ dân với hơn 90 nhân khẩu đang sinh sống. Một giọng phụ nữ run rẩy bắt máy, lẫn trong tiếng khóc hoảng loạn: “Đất... đang sạt rồi!”.

Xác định tình hình cực kỳ nguy cấp, anh hiểu không thể chần chừ giây phút nào. Nhưng lúc ấy, con đường sang bên kia suối đã bắt đầu sạt lở, đất đá ùn ùn đổ xuống, chặn đứng lối đi, nếu băng qua sẽ không kịp. Trong thời khắc sinh tử, Thi gọi điện dồn dập cho từng hộ dân. Giọng anh vang lên trong tiếng mưa xối xả: Không cứu được tài sản thì bỏ, chỉ cần đưa vợ chồng con cái thoát ra ngoài là được. Của mất thì làm lại sau, còn người là còn tất cả!.

Lời kêu gọi dứt khoát, mạnh mẽ ấy như hồi chuông cảnh tỉnh người dân. Ngay sau đó, Thi tập hợp thanh niên lao ra bờ suối ứng cứu. Tới nơi, còn 10 hộ chưa rời đi. Không chút do dự, anh dõng dạc hô vang át tiếng mưa: “Ai không đi được thì cõng, càng nhanh càng tốt!”. Tiếng hô như mệnh lệnh khẩn cấp. Lập tức, trai bản người bế trẻ nhỏ, người dìu dắt, cõng cụ già ra khỏi khu vực nguy hiểm. Đặc biệt, có 3 cụ già không chịu đi, Thi nghiêm giọng, dứt khoát: “Mạng người quý hơn tất cả!”. Ngay lập tức, anh phân công bốn thanh niên “cưỡng chế” đưa các cụ ra khỏi vùng nguy hiểm.

Đúng 4 giờ 20 sáng, khi người dân đã được an toàn, dòng lũ từ thượng nguồn đổ về cuốn phăng cả Háng Pu Xi (nơi 21 hộ dân sinh sống). Cây cối, nhà cửa, ruộng nương... tất cả bị san phẳng chỉ trong tích tắc. Dù vậy, trận lũ vẫn cướp đi sinh mạng 2 cháu nhỏ, vùi 17 ngôi nhà, làm 5 căn hư hỏng nặng, thiệt hại hàng trăm tỷ đồng. Mất mát lớn, nỗi đau khó bù đắp, nhưng nếu không có sự quyết đoán, quả cảm của trưởng bản Mùa A Thi, có thể Háng Pu Xi chỉ còn là cái tên trong ký ức.

“Tôi biết, nếu mình do dự thì có thể sẽ mất cả bản. Mình là trưởng bản, bà con tin mình, thì dù nguy hiểm thế nào cũng phải đứng mũi chịu sào. Tài sản có thể gây dựng lại, nhưng một khi con người mất thì không gì bù đắp nổi”, Mùa A Thi tâm sự.

Câu chuyện ở Háng Pu Xi đã khắc họa nên chân dung một trưởng bản trẻ mưu trí, bản lĩnh và tận tâm với dân. Hành động quả cảm của Mùa A Thi đã lay động xã hội, được Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi thư khen ngợi vì “tình dân tộc, nghĩa đồng bào” và đề nghị khen thưởng, lan tỏa hình ảnh cán bộ gần dân, sát dân, tận tụy phục vụ nhân dân.

Từ nỗi đau biến thành hành động

Sau cơn lũ dữ, Háng Pu Xi gần như trắng tay. Nỗi đau mất mát hiện hữu trong từng ánh mắt người dân. Riêng Mùa A Thi, nỗi day dứt càng lớn khi anh không thể cứu được hai em nhỏ. “Giá như hôm ấy, em chạy sang sớm hơn. Giá như em có thể có mặt ở tất cả các ngôi nhà cùng lúc... thì có lẽ hai cháu đã không phải nằm lại dưới lớp đất đá ấy”, giọng anh nghẹn lại.

Nỗi ám ảnh bám riết, nhiều đêm anh ngồi bên bờ suối, mắt đỏ hoe. Nhưng rồi, nhìn bà con trắng tay, không nơi nương tựa, Thi biết mình không được phép gục ngã. Bởi giờ đây, cả bản cần một người đứng ra gánh vác, vực dậy tinh thần. Từ nỗi đau, anh biến thành động lực để hành động. Thi tập hợp thanh niên trong bản giúp người dân dọn dẹp, dựng lại nhà cửa, liên hệ thiện nguyện hỗ trợ lương thực, chăn màn, thuốc men. Đêm xuống, anh lại lặn lội đến từng lán nhà thăm hỏi, khích lệ bà con vượt qua nỗi đau.

Khi nhu cầu trước mắt đã cơ bản được đáp ứng, Thi bắt tay tính kế an cư lâu dài cho bà con. Anh chủ động đề xuất phương án di dời các hộ ra khỏi vùng sạt lở, chọn nơi ở mới an toàn và kiên quyết không để ai quay lại vùng nguy hiểm. Nhiều ngày rà soát, tìm kiếm cùng lực lượng chức năng, anh tìm được khu đất an toàn cách nơi ở cũ khoảng 1km. Tại đây, 20 ngôi nhà đang được xây dựng khẩn trương, sớm hoàn thành để bà con ổn định cuộc sống.

Mùa A Thi thường xuyên có mặt tại khu tái định cư, cùng bà con, lực lượng chức năng chung tay, góp sức đẩy nhanh tiến độ làm nhà. Trung tá Trần Xuân Biên, Chủ nhiệm chính trị Trung đoàn 741 (Bộ CHQS tỉnh) kể: “Chúng tôi được giao nhiệm vụ xây dựng lại nhà cho người dân bản Háng Pu Xi. Trong suốt quá trình dựng nhà, Thi luôn có mặt từ sáng đến tối. Anh không chỉ điều phối thanh niên trong bản mà còn trực tiếp vác từng viên gạch, bao xi măng, tấm gỗ. Trời mưa hay nắng, anh đều lăn lộn cùng anh em. Sự nhiệt tình ấy khiến cả đội thêm quyết tâm sớm hoàn thành nhà để bà con ổn định cuộc sống”.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, ngành, sự chung sức của bộ đội cùng nỗ lực của trưởng bản Mùa A Thi, mọi khó khăn về thời tiết, ăn ở, sinh hoạt dần được khắc phục. 20 ngôi nhà tại khu tái định cư Háng Pu Xi đang được gấp rút hoàn thiện, bảo đảm đúng tiến độ để kịp bàn giao vào cuối tháng 9.

Lũ dữ đã qua, nỗi đau và mất mát ở Háng Pu Xi vẫn hiện hữu, nhưng không khí tang thương dần nhường chỗ cho quyết tâm và hy vọng. Trên những nền nhà đổ nát, cuộc sống đang được tái thiết từ con số không, từng nếp nhà, sinh hoạt, sản xuất và chăn nuôi dần phục hồi. Không chỉ là điểm tựa tinh thần, dẫn dắt bà con vượt qua khó khăn, Mùa A Thi còn mang tiếng nói của dân bản đến nghị trường quốc gia. Tại đó, anh gửi gắm nỗi niềm của đồng bào, đồng thời ấp ủ khát vọng giản dị mà thiêng liêng, được đứng trong hàng ngũ của Đảng, để tiếp tục rèn luyện và cống hiến nhiều hơn cho quê hương, đất nước.

Bài 3: Nơi gian khó ươm mầm xanh của Đảng