Kinh tế - Thị trường

Với nhiều người dân, hái nhãn, xoáy long là công việc thời vụ. Xoáy một cân nhãn tươi được trả 3.000 đồng, người làm nhanh mỗi ngày có thể xoáy từ 30kg - 40kg. Không chỉ kiếm thêm thu nhập trong những ngày nông nhàn, mà đi xoáy long nhãn còn là dịp gặp gỡ bà con chòm xóm sau thời gian tất bật với ruộng nương.

Để chuẩn bị cho mùa làm long nhãn, các chủ lò chuẩn bị từ rất sớm. Những vườn nhãn được mua từ khi ra hoa. Chủ lò sẽ thuê lao động thu hái nhãn. Đây là công việc vất vả vì phải leo trèo, đặc biệt trong những ngày mưa, thân cây trơn trượt, nên giá thuê sẽ cao hơn. Trung bình, mỗi lao động hái nhãn được trả 250.000 đồng một ngày công.

Vụ long nhãn năm nay, nhiều chủ lò đánh giá khả quan vì nhãn được mùa. Khắp lòng chảo Điện Biên đâu đâu cũng thấy nhãn; giá chỉ 3.000 đồng/kg nhãn tươi, người dân tự hái, chở đến tận lò bán. Giá nhãn rẻ, giá long đầu mùa bán cho thương lái trung bình từ 130.000 - 140.000 đồng/kg, nếu giá thành đầu ra ổn định, dự kiến đây sẽ là mùa long nhãn thắng lợi.

Việc đốt lò, sấy long chỉ mang tính thời vụ, theo mùa. Tuy nhiên, hoạt động của các lò long nhãn vừa tạo việc làm thời vụ cho lao động địa phương vừa góp phần tiêu thụ, nâng cao giá trị nông sản của người dân.

Trước năm 2018, cây ăn quả trên địa bàn tỉnh chủ yếu trồng phân tán, nhỏ lẻ, phục vụ nhu cầu của gia đình và bán quả tươi cho thị trường trong tỉnh. Từ năm 2018 đến nay, tại địa bàn một số huyện đã hình thành một số vùng trồng cây ăn quả tập trung như: Dứa, xoài, bưởi, chanh leo, cam. Ðặc biệt, ngày 31/12/2021, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3417/QÐ-UBND Phê duyệt “Ðề án phát triển cây ăn quả lợi thế, đặc sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, bền vững trên địa bàn tỉnh Ðiện Biên giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Ðây là cơ sở, điều kiện để các địa phương trong tỉnh tập trung phát triển vùng chuyên canh cây ăn quả, chất lượng cao. Ðến nay, diện tích cây ăn quả toàn tỉnh đạt 3.982ha; trong đó có hơn 1.400ha trồng tập trung, chiếm khoảng 35% tổng diện tích, có sự liên kết giữa người dân với hợp tác xã, người dân với doanh nghiệp hoặc do doanh nghiệp, chủ trang trại tự đầu tư nên đã quan tâm nhiều hơn về giống, phân bón, kỹ thuật canh tác.  6 tháng đầu năm 2023, sản lượng cây ăn quả đạt 9.365,3 tấn (tăng 15,38 tấn so với cùng kỳ năm 2022). 

Ông Phạm Ðình Lai, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đánh giá: Việc phát triển cây ăn quả trong thời gian qua đã có chuyển biến tích cực. Một số huyện, xã đã và đang chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang phát triển cây ăn quả, bước đầu thu được kết quả khả quan. Ðến nay đã hình thành một số vùng cây ăn quả tập trung cho năng suất cao, bước đầu hình thành một số liên kết sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả. Nhiều giống chất lượng tốt được sử dụng đã nâng cao giá trị sản xuất trên diện tích đất canh tác kéo theo đó thu nhập, đời sống nông dân cũng nâng lên so với trước đây.

Thực hiện Ðề án Phát triển cây ăn quả, 10/10 huyện, thị, thành phố đã xây dựng kế hoạch, trong đó 7/10 địa phương đã ban hành Kế hoạch phát triển cây ăn quả lợi thế, đặc sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, bền vững giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030; 3/7 huyện (Ðiện Biên Ðông, Mường Chà, Nậm Pồ) ban hành Kế hoạch giai đoạn 2022 - 2025, định hướng 2030. Hiện nay, các huyện: Tuần Giáo, Ðiện Biên và Mường Ảng đã có nhiều diện tích cây ăn quả cho thu hoạch, tạo thu nhập ổn định cho người dân. Ðơn cử như 6 tháng đầu năm 2023, huyện Tuần Giáo đã xuất bán trên 100 tấn xoài cho Công ty rau quả Trung ương, với giá bán 7.500 - 10.500 đồng/kg.

Khi diện tích cây ăn quả đã phát triển ổn định, nhiều địa phương đã điều chỉnh kế hoạch đến năm 2025, thay vì thực hiện mục tiêu mở rộng diện tích bằng việc tập trung chăm sóc, phát triển bền vững diện tích cây ăn quả hiện có.

Huyện Tuần Giáo xác định phát triển cây ăn quả chất lượng cao là một trong những hướng phát triển kinh tế chính của ngành nông nghiệp. Theo đó, huyện đã chỉ đạo tổ chức thực hiện 56 dự án trồng cây ăn quả theo hướng liên kết chuỗi giá trị với tổng diện tích 484,2ha; gồm: 248,1ha xoài; 52,9ha mít; 22ha nhãn chín muộn; 80,9ha lê; 66,9ha bưởi; 13,4ha chanh leo tím. Diện tích trồng cây ăn quả tập trung tại các xã: Quài Nưa, Quài Cang, Pú Nhung, Rạng Ðông, Mùn Chung, Nà Tòng. Ðến nay, tổng diện tích cây ăn quả của huyện Tuần Giáo đạt 620ha, nhiều diện tích cho thu hoạch, tạo thu nhập ổn định cho người dân. Ðặc biệt, có 3ha cây ăn quả được cấp mã số vùng trồng.

Mục tiêu Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ huyện Tuần Giáo đến năm 2025, toàn huyện có 1.000ha cây ăn quả. Tuy nhiên, tại hội nghị sơ kết giữa nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ðảng bộ huyện Tuần Giáo đã điều chỉnh kế hoạch, phấn đấu đến năm 2025, toàn huyện tập trung chăm sóc, phát triển bền vững 600ha, giảm 400ha so với mục tiêu Nghị quyết. Lý giải về sự điều chỉnh trên, bà Phạm Thị Tuyên, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Việc mở rộng diện tích cây ăn quả quá nhanh khiến một số diện tích người dân không đủ nguồn lực để chăm sóc, bảo vệ và phát triển. Do đó, năng suất, sản lượng và chất lượng quả không đảm bảo. Trên cơ sở rà soát, đánh giá chính xác thực trạng phát triển cây ăn quả trên địa bàn, huyện đã điều chỉnh kế hoạch, từ nay đến năm 2025 tập trung nguồn lực duy trì, phát triển ổn định, bền vững diện tích cây ăn quả hiện có; chăm sóc để vườn cây cho năng suất, sản lượng, chất lượng tốt. Ðồng thời, chú trọng công tác xúc tiến thương mại, xây dựng liên kết sản xuất tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm.

Năm 2019, gia đình anh Vàng A Chua, bản Tìa Mùng, xã Noong U (huyện Ðiện Biên Ðông) được hỗ trợ vay vốn 50 triệu đồng từ Quỹ Hội Nông dân huyện để phát triển nuôi bò sinh sản. Anh Chua mua 3 con bò giống để thực hiện mô hình nuôi bò sinh sản theo hướng gia trại. Ðến nay, sau 4 năm tổng đàn bò của gia đình anh đã có 15 con. Từ năm 2022, anh Chua bắt đầu xuất bán bò ra thị trường với số lượng 3 - 4 con/năm; thu nhập từ nuôi bò khoảng 45 - 50 triệu đồng/năm.

Anh Vàng A Chua cho biết: Hội Nông dân tạo điều kiện hỗ trợ vay vốn và luôn đồng hành, hỗ trợ, hướng dẫn tôi trong quá trình nuôi bò sinh sản. Tôi nuôi tập trung, có chuồng trại; thực hiện đầy đủ các biện pháp tiêm phòng bệnh, phòng chống đói rét cho đàn gia súc. Ðể đủ lượng thức ăn cho gia súc, ngoài việc tích trữ rơm rạ, cỏ khô, tôi đã trồng thêm 1.000m2 cỏ voi trên nương. Nhờ đó, đàn bò ít bị bệnh, sinh trưởng phát triển tốt. Ðến nay, tôi duy trì ổn định 10 con bò sinh sản, số còn lại xuất bán ra thị trường tạo nguồn thu nhập ổn định cho gia đình.

Tương tự, ông Sùng Sái Gia, bản Phì Nhừ A, xã Phì Nhừ (huyện Ðiện Biên Ðông) đã mạnh dạn vay vốn đầu tư nuôi trâu bò vỗ béo theo hướng gia trại. Ông Gia thuê 2ha nương để trồng ngô và cỏ, đồng thời chủ động tích trữ rơm sau mỗi vụ thu hoạch lúa làm thức ăn cho gia súc. Nhờ mô hình chăn nuôi trâu, bò vỗ béo, bình quân mỗi năm gia đình ông Sùng Sái Gia thu nhập gần 100 triệu đồng. Theo ông Gia, mô hình chăn nuôi tập trung có chuồng trại, trâu bò ít bị bệnh, phát triển nhanh.

Hướng tới phát triển chăn nuôi đại gia súc thành lĩnh vực “mũi nhọn” trong phát triển kinh tế nông nghiệp, huyện Ðiện Biên Ðông đã ban hành nghị quyết chuyên đề về phát triển chăn nuôi trâu, bò, dê. UBND huyện đã triển khai nhiều chương trình, dự án hỗ trợ nhằm giúp người dân phát triển, mở rộng đàn vật nuôi như: Hỗ trợ con giống, làm chuồng trại, tiêm phòng, giống cỏ... Trong 5 năm qua, huyện đã triển khai được 120 mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhiều dự án nhân rộng mô hình giảm nghèo với tổng số gia súc hỗ trợ là hơn 3.080 con cho 3.778 hộ thụ hưởng; hỗ trợ trồng 146ha cỏ ghine. Huyện cũng thường xuyên tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ thú y xã, thú y thôn bản; bồi dưỡng kiến thức về phòng, chống dịch bệnh cho các hộ chăn nuôi gia súc; chỉ đạo Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện phối hợp với Trường Cao đẳng Nghề Ðiện Biên và các phòng chuyên môn của huyện mở các lớp tập huấn, đào tạo nghề chăn nuôi để lao động nông thôn có kiến thức áp dụng vào chăm sóc đàn gia súc của gia đình. Nhờ đó ngành chăn nuôi của huyện Ðiện Biên Ðông đã có nhiều chuyển biến tích cực. Ðến hết tháng 6/2023, tổng đàn gia súc toàn huyện đạt 70.243 con.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện nay, toàn tỉnh có trên 300 trang trại chăn nuôi hỗn hợp trâu, bò, lợn, dê; trong đó có gần 290 trang trại quy mô nhỏ, 18 trang trại quy mô vừa và hàng nghìn mô hình chăn nuôi gia trại hiệu quả. Tổng đàn gia súc toàn tỉnh đạt 545.533 con, trong đó: Ðàn trâu 136.663 con; đàn bò 98.447 con; đàn lợn 310.423 con. Xác định phát triển chăn nuôi đại gia súc theo hướng trang trại, gia trại là bước đột phá, là nội dung quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tỉnh Ðiện Biên đã phê duyệt Ðề án “Phát triển bền vững chăn nuôi gia súc ăn cỏ trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”, với nhiều cơ chế chính sách hỗ trợ người dân đầu tư mở rộng quy mô đàn. Ðồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn bảo tồn nguồn gen trâu, bò để lựa chọn con giống tốt; tăng cường hướng dẫn nông dân tham gia các mô hình phát triển chăn nuôi hiệu quả; chú trọng tiêm vắc xin phòng bệnh.

Thuốc BVTV là một trong những vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp, góp phần bảo vệ cây trồng, ngăn chặn dịch hại, từ đó cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, việc phun thuốc BVTV của người dân chủ yếu dựa vào kinh nghiệm, nhiều người còn tự ý tăng nồng độ thuốc gấp nhiều lần so với khuyến cáo với mong muốn nhanh chóng diệt được sâu bệnh. Trong đó một bộ phận không nhỏ, nhất là người dân ở vùng sâu, vùng xa còn chưa nhận diện được các đối tượng dịch bệnh gây hại, dẫn đến chưa tuân thủ việc sử dụng thuốc và chưa sử dụng đúng loại thuốc.

Theo chia sẻ của ông Mùa Chống Lành, xã Sính Phình (huyện Tủa Chùa), gia đình ông cũng như các hộ dân khác trên địa bàn xã, mỗi khi phát hiện sâu bệnh gây hại trên cây trồng, ông thường đến đại lý, cửa hàng để mua thuốc BVTV về phun phòng trừ sâu bệnh. Mặc dù trước mỗi vụ sản xuất, cán bộ khuyến nông hướng dẫn người dân nhận biết các loại sâu bệnh và thuốc phun phòng trừ, nhưng không thể nhớ hết các tên thuốc. Do đó, khi cây trồng bị sâu bệnh, việc mua thuốc BVTV đều được người dân dựa trên kinh nghiệm sản xuất từ trước đến nay hoặc nhờ đại lý bán hàng tư vấn.

Trong những năm qua, ngành Nông nghiệp đã triển khai các giải pháp nâng cao nhận thức cho người dân về tác hại của việc lạm dụng thuốc BVTV. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chủ quan, xem nhẹ tác hại của thuốc BVTV với sức khỏe con người, thường xuyên lạm dụng trong sản xuất nông nghiệp. Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, riêng lượng thuốc BVTV được cung ứng, sử dụng trên cây lúa vụ đông xuân 2021 - 2022 và vụ mùa 2022 trên địa bàn tỉnh khoảng 120,4 tấn. Trong đó, thuốc trừ cỏ 69 tấn (chiếm 57,3%) lượng thuốc BVTV; thuốc trừ sâu khoảng 15 tấn; thuốc trừ bệnh 15 tấn; thuốc trừ ốc 21 tấn và 0,4 tấn các loại thuốc khác.

Những năm qua, ngành Nông nghiệp cùng chính quyền các địa phương đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo về thuốc BVTV và tập huấn chuyên môn về cách thức sử dụng đúng cách cho hàng nghìn người. Ðồng thời, triển khai thực hiện mô hình nâng cao năng lực của chính quyền cấp xã trong quản lý Nhà nước về thuốc BVTV. Lồng ghép tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật lĩnh vực BVTV qua hoạt động kiểm tra chuyên ngành, kiểm tra, đánh giá điều kiện buôn bán thuốc BVTV đối với 785 tổ chức, cá nhân buôn bán thuốc BVTV, phân bón. Khuyến cáo người dân sử dụng thuốc BVTV cần thực hiện theo nguyên tắc “4 đúng” (đúng thuốc, đúng lúc, đúng nồng độ liều lượng và đúng cách). Ðồng thời tổ chức đoàn kiểm tra, xử phạt các cơ sở vi phạm trong kinh doanh thuốc BVTV. Từ năm 2022 đến nay, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh đã tổ chức kiểm tra việc chấp hành các quy định về kinh doanh thuốc BVTV tại một số địa phương (kiểm tra 77 cá nhân), đã phát hiện 7 cá nhân có hành vi vi phạm hành chính trong buôn bán thuốc BVTV. Cơ quan chức năng đã áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, buộc thu hồi, trả lại nhà sản xuất hoặc nhà phân phối và buộc tiêu hủy loại thuốc không trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam. Ngoài ra, một số huyện, xã đã tổ chức kiểm tra việc chấp hành buôn bán thuốc BVTV đối với 141 cơ sở, phát hiện 4 cơ sở vi phạm các quy định về kinh doanh thuốc BVTV.

Ðể hạn chế tình trạng lạm dụng thuốc BVTV, giải pháp lâu dài là nâng cao nhận thức, hiểu biết và thay đổi tập quán của nông dân; đẩy mạnh chương trình khuyến nông, sản xuất cây trồng an toàn theo quy trình VietGAP, nhân rộng mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn sinh học. Kiểm soát nghiêm ngặt việc kinh doanh, buôn bán, sản xuất và sử dụng thuốc BVTV. Ðẩy mạnh công tác tập huấn cho cán bộ kỹ thuật cơ sở, đại lý bán thuốc BVTV và người nông dân; nâng cao công tác quản lý Nhà nước cho chính quyền cấp xã. Bên cạnh đó, cần có chính sách khuyến khích, hỗ trợ sử dụng các loại thuốc BVTV sinh học, thuốc thảo mộc, thuốc thế hệ mới trong sản xuất nông nghiệp.

Thời gian qua, nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp trên địa bàn được hỗ trợ đầu tư máy móc tiên tiến; tiến bộ khoa học, kỹ thuật đã tạo chuyển biến tích cực trong hiện đại hóa sản xuất, giảm lao động thủ công, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm. Tiêu biểu như Công ty TNHH Hoàng Ánh (xã Xá Nhè, huyện Tủa Chùa) được thụ hưởng Ðề án hỗ trợ máy móc thiết bị trong dây chuyền sản xuất gạch không nung với tổng giá trị 1,59 tỷ đồng. Trong đó, nguồn kinh phí khuyến công hỗ trợ 234 triệu đồng giúp doanh nghiệp đầu tư thiết bị DMC line 4 trong dây chuyền sản xuất. Nhờ hệ thống máy móc thiết bị tiên tiến, tự động cao đã giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, giảm chi phí. Hiện nay, dây chuyền sản xuất của đề án hoạt động ổn định, bình quân đạt từ 1,2 - 1,6 vạn viên gạch/ngày, dây chuyền có thể đạt tối đa công suất thiết kế từ 8 - 10 triệu viên/năm. Hay Công ty TNHH Hải An (thị trấn Mường Ảng, huyện Mường Ảng) cũng được đầu tư hệ thống máy rang, xay cà phê hiện đại công suất 100kg/mẻ. Ðây là hệ thống hiện đại, tiên tiến có tổng giá trị đầu tư khoảng 2,2 tỷ đồng và được nhập khẩu phụ tùng từ Italia.

Thực hiện Quyết định 136/2007/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chương trình khuyến công quốc gia, công tác khuyến công trên địa bàn tỉnh được đẩy mạnh. Từ đó, tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương, góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, thay đổi bộ mặt vùng nông thôn, miền núi. Sự hỗ trợ của công tác khuyến công đã giúp hình thành các chuỗi liên kết, chế biến sâu nông sản; người dân được tiêu dùng sản phẩm chất lượng. Ðồng thời, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho nhiều lao động nông thôn; gia tăng nội lực trong sản xuất cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn tỉnh. 6 tháng đầu năm 2023, ngành Công Thương đã triển khai 2 đề án khuyến công quốc gia gồm: Ðề án nhóm Hỗ trợ ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến trong chế biến quả mắc ca; hỗ trợ ứng dụng dây chuyền máy móc thiết bị tiên tiến trong sản xuất chế biến gạo. Ðồng thời rà soát, hoàn thiện 3 đề án khuyến công địa phương; đăng ký tham gia bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia cho 1 cơ sở (sản phẩm Váy hoa văn con công chất liệu tơ tằm của HTX Thổ cẩm Lào Na Sang II). Ngoài ra, ngành cũng triển khai thực hiện hoạt động tư vấn các dự án đầu tư xây dựng công trình công nghiệp thương mại.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có hơn 2.600 cơ sở công nghiệp nông thôn, giải quyết việc làm cho khoảng 9.200 lao động. Tỉnh phấn đấu đến năm 2025, giá trị sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp đạt 14%/năm, tương ứng trên 5.000 tỷ đồng. Ðể đạt mục tiêu này, ngành Công Thương đang chú trọng thực hiện các giải pháp khuyến công giai đoạn 2021 - 2025, trong đó kinh phí thực hiện dự kiến trên 23 tỷ đồng. Nguồn kinh phí này sẽ hỗ trợ thành lập doanh nghiệp cho 8 cơ sở công nghiệp nông thôn; hỗ trợ 30 cơ sở đầu tư, cải tiến, ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến trong sản xuất; xây dựng 5 mô hình trình diễn sản phẩm mới, công nghệ mới; nhân rộng 5 mô hình đang hoạt động hiệu quả. Ðồng thời, rà soát cơ chế, chính sách đã ban hành để kịp thời điều chỉnh, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương; chú trọng hỗ trợ các ngành, nghề đang có xu hướng phát triển; tập trung cải cách thủ tục hành chính, giải quyết khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp. Trong đó, ưu tiên hỗ trợ cho các ngành nghề như: Công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản và thực phẩm; sản xuất hàng tiểu thủ công nghiệp tại vùng cao, vùng sâu, vùng xa và các xã trong kế hoạch thực hiện chương trình mục tiêu xây dựng nông thôn mới.

Sau cơn mưa rả rích, chị Tòng Thị Nga, cán bộ địa chính xã Sen Thượng dẫn chúng tôi đi khảo sát thực tế tại khu vực trồng mắc ca của Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc trên địa bàn xã. Ðường nhỏ, trơn nên chúng tôi chỉ có thể đi bộ chứ không sử dụng được phương tiện nào khác.

Mặt trời dần lên cao, con đường lầy bắt đầu khô dần, lô nhô sỏi đá. Ai nấy đều mướt mồ hôi. Sau khoảng 1 giờ đi bộ, chúng tôi cũng đến khu vực trồng mắc ca của Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc. Song nếu không có chị Nga chỉ dẫn thì khó có thể nhận ra đây là khu vực trồng cây mắc ca bởi nơi đây cỏ gianh mọc um tùm che lấp cây mắc ca. Tại nhiều nơi, hệ thống hàng rào thép gai bảo vệ, phân chia ranh giới giữa đường và vườn trồng mắc ca đã bị đứt, đổ nghiêng ngả. Ngay cả cổng vào cũng hư hỏng hoàn toàn, đổ rạp bên rãnh thoát nước. Ði sâu vào trong khu vực trồng cây mắc ca chúng tôi thấy nhiều gia súc của người dân được thả rông đã làm không ít cây mắc ca gẫy đổ, thậm chí là bị chết. Qua trao đổi với cán bộ địa chính xã, chúng tôi được biết diện tích mắc ca này trồng từ năm 2018 - 2019 nên nhiều cây đã ra quả bói. Nhưng do không được chăm sóc nên cây sinh trưởng, phát triển chậm, lượng quả ra bói rất ít. 

Băn khoăn về hàng trăm héc ta cây mắc ca bị bỏ mặc, chúng tôi trở lại trụ sở UBND xã Sen Thượng để trao đổi với lãnh đạo xã. Tiếp chúng tôi, ông Chang Phạ Giá, Chủ tịch UBND xã Sen Thượng cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã có hơn 300ha mắc ca của Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc tại 2 bản: Chiếu Sừng và Sen Thượng. Theo quy hoạch được phê duyệt, tổng diện tích trồng mắc ca của xã là 1.000ha, tại các bản Sen Thượng, Chiếu Sừng và Long San. Công ty cũng đưa ra mức hỗ trợ khai hoang 15 triệu đồng/ha nên người dân các bản đều nhất trí. Ðến nay, Công ty đã hỗ trợ trước cho mỗi bản 400 triệu đồng; 3 bản nhận tổng số tiền 1,2 tỷ đồng. Thế nhưng diện tích cây mắc ca đã trồng hơn 1 năm qua Công ty lại không đoái hoài, chăm sóc. Tại khu vực trồng cây mắc ca không có công nhân thực hiện việc chăm sóc mà chỉ có một người trông coi khiến số lượng cây chết, gãy đổ nhiều, cỏ mọc um tùm.

Còn về phía người dân các bản Sen Thượng, Chiếu Sừng, những người đáng lẽ phải vui mừng đón thành quả sau bao ngày chờ đợi thì nay lại đang mất dần niềm tin vào dự án “cây triệu đô” này.

Ông Chang Chùy Cà, Trưởng bản Sen Thượng cho biết: Bản có 144 hộ, khoảng 1.500 nhân khẩu. Thời điểm triển khai dự án trồng cây mắc ca bản được nhận 400 triệu đồng, chia đều cho các hộ. Bây giờ Công ty mắc ca không chăm sóc nữa, bỏ hoang như vậy rất lãng phí nên nguyện vọng của chúng tôi là được lấy lại đất về cho cộng đồng canh tác cây trồng khác.

Nhìn hàng trăm héc ta cây mắc ca đầy triển vọng bị “lãng quên”, chúng tôi không khỏi xót xa, nuối tiếc cho bao nhiêu công sức kiến thiết, hi vọng của chính quyền và người dân địa phương cũng như tiền đầu tư của Công ty. Nếu vườn mắc ca tiếp tục không được chăm sóc, phó mặc cho tự nhiên thì việc cây mắc ca không phát triển được, gãy đổ, thậm chí bị “xóa sổ” là điều không tránh khỏi.

Theo quy hoạch, dự án trồng cây mắc ca công nghệ cao trên địa bàn huyện Mường Nhé được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư với quy mô thực hiện 10.105ha tại địa bàn 11/11 xã. Nhà đầu tư dự kiến trồng trên diện tích thuê đất của Nhà nước 7.105ha còn lại liên kết với người dân thực hiện trồng 3.000ha mắc ca. Tuy nhiên, đến nay dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của chính quyền địa phương cũng như nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Văn Hưng, Chủ tịch UBND huyện Mường Nhé cho biết: Ngay sau khi có thông báo kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về cơ chế, chính sách đối với các dự án trồng mắc ca trên địa bàn tỉnh; công văn của UBND tỉnh về việc định hướng một số nội dung về cơ chế, chính sách đối với các dự án trồng mắc ca trên địa bàn tỉnh, UBND huyện Mường Nhé đã ban hành các văn bản chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã trong vùng quy hoạch trồng mắc ca phối hợp với Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc. Cụ thể là tổ chức tuyên truyền rộng rãi cơ chế chính sách đối với dự án trồng mắc ca trên địa bàn huyện tới nhân dân các dân tộc. Việc đo đạc, quy chủ nội nghiệp với tổng diện tích 2.389,83ha tại các xã: Sín Thầu, Sen Thượng và Leng Su Sìn cũng được Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, các đơn vị liên quan và UBND các xã triển khai (đạt 23% so với quy mô của dự án). Ðến nay, tổng diện tích Công ty đã thực hiện trồng là 452,22ha (đạt 4,5% so với quy mô phê duyệt dự án). Công ty đã thanh toán, tạm ứng hỗ trợ khai hoang cho các hộ dân và cộng đồng dân cư hơn 3,9 tỷ đồng. Trong đó, hỗ trợ cho 32 hộ dân và 1 cộng đồng tạm ứng với tổng số tiền trên 2,7 tỷ đồng đối với xã Sín Thầu, tạm ứng cho 3 cộng đồng với số tiền là 1,2 tỷ đồng đối với xã Sen Thượng.

Khảo sát thực địa tại một số khu vực trồng cây mắc ca trên địa bàn huyện, phóng viên nhận thấy, do không được chăm sóc định kỳ và bảo vệ thường xuyên khiến nhiều cây “triệu đô” gãy đổ, chết. Riêng từ đầu năm đến nay, Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc chưa tổ chức chăm sóc, phát dọn thực bì. Do đó, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây cũng như hiệu quả thực hiện dự án.

Với tiềm năng, lợi thế của Mường Nhé là có diện tích đất tự nhiên rộng lớn, diện tích đất lâm nghiệp chưa có rừng khá lớn, sau khi được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, quy mô của Dự án là 10.105ha. Song đến nay Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc mới thực hiện dự án trên địa bàn huyện đạt 4,5% so với quy mô phê duyệt. Trước tiến độ thực hiện rất chậm, năm 2022 UBND huyện đã 2 lần mời Công ty làm việc để bàn giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án. Tuy nhiên, Công ty Cổ phần Ðầu tư và Phát triển mắc ca Tây Bắc “chưa sắp xếp được thời gian, công việc” để làm việc với huyện.

Trước tình hình thực tế triển khai thực hiện dự án trồng mắc ca công nghệ cao của chủ đầu tư trên địa bàn huyện, đặc biệt là nhằm thực hiện hiệu quả Nghị quyết 04/NQ-HU ngày 19/5/2021 của Ban chấp hành Ðảng bộ huyện về phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2025, UBND huyện Mường Nhé đã đề nghị UBND tỉnh và các sở, ngành xem xét điều chỉnh quy mô đầu tư của dự án trồng mắc ca công nghệ cao tại huyện Mường Nhé phù hợp với tình hình thực tế. Trong đó, Mường Nhé điều chỉnh quy mô dự án trồng mắc ca công nghệ cao trên địa bàn từ 10.105ha tại 11 xã xuống còn 2.389,83ha tại 3 xã. Trong đó, Sín Thầu 1.138,4ha, Sen Thượng  945,87ha và Leng Su Sìn 314,56ha. Ðồng thời, nhà đầu tư cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án.

Từ vướng mắc địa giới hành chính...

Từ trung tâm xã Huổi Lếch, chúng tôi theo tổ công tác của huyện Mường Nhé men theo con đường mòn dài 20km đến bản Nậm Ngà, xã Tà Tổng (huyện Mường Tè). Anh Ngô Trung Kiên, Chủ tịch UBND xã Huổi Lếch (huyện Mường Nhé) kể: “Ðây là lần thứ 6 chính quyền địa phương tổ chức gặp mặt, đối thoại trực tiếp với người dân Nậm Ngà rồi. Mỗi lần gặp mặt, làm việc giữa chính quyền, người dân đều gian nan lắm! Ðợt nào gặp trời mưa thì đoàn xác định ở lại trong rừng hoặc đợi trời tạnh ráo thì tiếp tục băng rừng đến Nậm Ngà rồi ở lại cả tuần để thực hiện nhiệm vụ”.

Lần này chúng tôi may mắn vì đường khá khô ráo nên sau 2 giờ vượt núi, băng rừng, tổ công tác cũng có mặt tại bản. Sau khi đông đủ thành phần làm việc giữa chính quyền 2 xã, 2 huyện; đặc biệt là người dân bản Nậm Ngà, đại diện huyện Mường Nhé nhanh chóng giới thiệu thành phần, lý do tổ chức buổi gặp mặt, làm việc. Bên cạnh việc phân tích rõ ràng cho người dân hiểu các nội dung về đảm bảo an ninh, trật tự; quản lý bảo vệ rừng là quyền lợi cũng như nghĩa vụ của bà con thì trước hết Mường Nhé mong muốn nắm tâm tư, nguyện vọng của người dân Nậm Ngà. Từ đó có giải pháp tháo gỡ khó khăn.

Như được mở lời, ông Mùa A Phồng, người có uy tín bản Nậm Ngà chậm rãi đứng lên phát biểu: “Người dân bản Nậm Ngà đã thống nhất với nhau rồi. Chúng tôi đề nghị chính quyền điều chỉnh lại địa giới hành chính, cắt diện tích bản Nậm Ngà đang canh tác, sản xuất sang cho huyện Mường Tè. Nếu không điều chỉnh được địa giới hành chính, đề nghị xem xét bố trí chỗ ở mới cho bản Nậm Ngà đến sinh sống tại bản Tả Ló San, xã Sen Thượng. Còn trường hợp không thực hiện được các nội dung trên, nhân dân bản Nậm Ngà sẽ không nhận khoán bảo vệ rừng của xã Huổi Lếch”.

Ðược biết, khoảng năm 1986 tại khu vực giáp ranh giữa 2 xã có một số hộ dân đến sinh sống thuộc bản Nậm Ngà, xã Tà Tổng quản lý. Tuy nhiên, sau khi điều chỉnh địa giới hành chính vào năm 2002 thì khu vực trên thuộc xã Huổi Lếch (huyện Mường Nhé) trong khi đó, người dân Nậm Ngà có hộ khẩu thuộc xã Tà Tổng quản lý. Hiện nay, bản Nậm Ngà có 81 hộ với 391 nhân khẩu, chủ yếu là dân tộc Mông, Hà Nhì. Từ rất lâu người dân Nậm Ngà đã đến đây khai hoang, phát triển kinh tế, sinh sống qua nhiều thế hệ. Bởi vậy, khi điều chỉnh địa giới hành chính người dân Nậm Ngà ai nấy đều không muốn phải tách về Huổi Lếch.

...đến phá rừng giáp ranh

Nhiều năm qua, vấn đề giữ và bảo vệ rừng tại khu vực giáp ranh của người dân Nậm Ngà được chính quyền địa phương đánh giá thực hiện tốt song chỉ vì mâu thuẫn về địa giới hành chính, chưa hiểu rõ các quy định, chính sách pháp luật mà một số người dân bị kích động dẫn đến việc liên tiếp phá rừng. Ðiển hình như ngày 14/2/2023, xã Huổi Lếch đã phối hợp với xã Tà Tổng tuần tra, kiểm tra tại khu vực rừng Huổi Lếch (khu vực bản Nậm Ngà) phát hiện một số vị trí người dân phát, lấn chiếm vào diện tích rừng được chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR). Khi tổ công tác của xã Huổi Lếch tiến hành đo đếm, kiểm tra đối với các vị trí phát, lấn chiếm vào diện tích rừng chi trả DVMTR thì dân bản Nậm Ngà không đồng ý cho đo đếm, kiểm tra. Thời gian gần đây, tại khu vực giáp ranh đã xảy ra 10 vụ vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp với tổng diện tích rừng phòng hộ bị thiệt hại 87.400m2, Hạt Kiểm lâm huyện Mường Nhé đã khởi tố vụ án, chuyển cơ quan cảnh sát điều tra của huyện giải quyết. Trước tình hình trên, huyện Mường Nhé đề nghị UBND huyện Mường Tè chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp với xã Huổi Lếch tổ chức tuyên truyền, vận động dân bản Nậm Ngà chấp hành các quy định của pháp luật về công tác quản lý bảo vệ rừng; phòng cháy, chữa cháy rừng. Nhất là nghiêm cấm các hành vi phá rừng, khai thác rừng và xâm hại đến tài nguyên rừng của 2 huyện. Ðồng thời, thành lập 1 tổ công tác liên ngành tổ chức điều tra, xác minh, thu thập chứng cứ vụ việc phá rừng trái pháp luật tại xã Huổi Lếch. Từ đó, đấu tranh làm rõ những đối tượng cầm đầu, chủ mưu, khởi xướng (nếu có) để xem xét xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Là Tổ trưởng Tổ công tác liên ngành tổ chức điều tra, xác minh, thu thập chứng cứ vụ việc phá rừng trái pháp luật tại xã Huổi Lếch, anh Lò Văn Giáp, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mường Nhé cho biết: Tổ công tác liên ngành đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền huyện Mường Tè điều tra, xác minh, thu thập chứng cứ vụ việc phá rừng trái pháp luật tại xã Huổi Lếch; đảm bảo vụ việc được xử lý dứt điểm và tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật. Hai bên đã tiến hành làm việc với các bản Nậm Ngà, Tia Ma Mủ (xã Tà Tổng) và Pa Tết, Cây Sặt (xã Huổi Lếch) để kiểm tra, xác minh diện tích rừng bảo vệ của các bản, đồng thời chỉ rõ ranh giới diện tích rừng khoảng 1.000ha của xã Huổi Lếch đang dự kiến khoán bảo vệ rừng cho bản. Ðến nay, lực lượng chức năng huyện Mường Nhé đã điều tra làm rõ 1 vụ việc, bắt 1 đối tượng để xử lý hành chính; còn lại 9 vụ hiện đang mở rộng làm rõ các đối tượng có liên quan.

Kiên trì tuyên truyền, vận động

Nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng, gắn với trách nhiệm của người dân, chính quyền 2 huyện Mường Nhé, Mường Tè thống nhất phương án chi trả DVMTR cho bản Nậm Ngà đối với diện tích rừng chưa giao, chưa cho thuê của xã Huổi Lếch đã được UBND huyện Mường Nhé giao trách nhiệm quản lý rừng để hưởng chính sách DVMTR. Song nhiều lần tuyên truyền, vận động nhưng người dân bản Nậm Ngà đều không nhất trí nhận khoán bảo vệ rừng để được hưởng chính sách DVMTR.

Ông Nguyễn Văn Hưng, Chủ tịch UBND huyện Mường Nhé chia sẻ: Huyện Mường Nhé cũng mong muốn người dân Nậm Ngà đồng ý sáp nhập về xã Huổi Lếch để thuận tiện quản lý địa giới hành chính và bảo vệ rừng, chi trả DVMTR. Song thực tế mục tiêu không dễ thực hiện trong một sớm một chiều mà phải thật kiên trì, nhất quán trong việc tuyên truyền, vận động. Với quan điểm dân ở đâu cũng là chính quyền quản lý, huyện Mường Nhé luôn lắng nghe dân, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân và phối hợp chặt chẽ với chính quyền huyện Mường Tè trong việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Nhằm thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước về lâm nghiệp tại khu vực giáp ranh giữa 2 huyện, huyện Mường Nhé đề nghị huyện Mường Tè chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp triển khai, thực hiện khoán bảo vệ rừng cho bản Nậm Ngà (đối với diện tích rừng của xã Huổi Lếch). Ðồng thời, chỉ đạo xã Tà Tổng phối hợp với xã Huổi Lếch tiếp tục tổ chức tuyên truyền, vận động dân bản Nậm Ngà nhận khoán bảo vệ rừng của xã Huổi Lếch để được hưởng chính sách DVMTR. Xem xét, chỉ đạo UBND xã Tà Tổng không cắt số tiền DVMTR (bên xã Tà Tổng) khi dân bản Nậm Ngà đã nhất trí nhận khoán bảo vệ rừng, hưởng chính sách DVMTR của xã Huổi Lếch. Trường hợp người dân Nậm Ngà không nhất trí nhận khoán bảo vệ rừng của xã Huổi Lếch, đề nghị xã Tà Tổng xem xét, lựa chọn 1 tổ chức trên địa bàn xã Tà Tổng nhận khoán bảo vệ rừng của xã Huổi Lếch nhằm nâng cao tinh thần, trách nhiệm, công tác phối hợp trong quản lý bảo vệ rừng. Trong đó, ưu tiên Công an xã, Ban Chỉ huy Quân sự xã hoặc các tổ chức đoàn thể của xã Tà Tổng; sau khi nhận tiền DVMTR phải cam kết chi trả cho bản Nậm Ngà.

Giải quyết việc làm cho lao động nông thôn, nhất là lao động sau đào tạo là một trong những nội dung được UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, chính quyền địa phương đơn giản hóa các TTHC, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận thị trường lao động tại địa bàn tổ chức tuyển dụng lao động làm việc tại các công ty, nhà máy, khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh; tổ chức xuất khẩu lao động ra thị trường nước ngoài. Theo đó, khi có giấy giới thiệu của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, UBND cấp huyện tạo điều kiện, cử cán bộ chuyên môn đồng hành cùng doanh nghiệp xuống cơ sở, phối hợp với cấp uỷ, chính quyền xã tổ chức hội chợ việc làm, hội nghị tuyên truyền, giới thiệu và tuyển dụng lao động.

Ðơn cử như vừa qua UBND huyện Ðiện Biên Ðông đã cử cán bộ chuyên môn đồng hành với 2 công ty xuống cơ sở thực hiện công tác tuyển dụng lao động trong thời gian gần 10 ngày.

Ông Nguyễn Văn Tiến, Trưởng phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Ðiện Biên Ðông cho biết: Khi có doanh nghiệp tiếp cận thị trường lao động địa phương, UBND huyện chỉ đạo phòng chuyên môn tạo điều kiện và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp khi tổ chức tuyển dụng lao động. Tháng 6 vừa qua, huyện Ðiện Biên Ðông đã đồng hành cùng 2 doanh nghiệp tổ chức tuyển dụng lao động tại 8/14 xã, thị trấn trên địa bàn, gồm: Công ty Vinagimex Hà Nội (tuyển dụng lao động làm việc tại thị trường Singapore) và Công ty TNHH Công nghiệp Brother Việt Nam (tuyển dụng lao động làm việc tại khu công nghiệp tỉnh Hải Dương). Kết quả đã tuyển dụng tại chỗ được 10 lao động đi làm việc tại tỉnh Hải Dương và 2 lao động đăng ký đi xuất khẩu lao động tại Singapore. Ðến nay, đã có thêm hơn 20 lao động đăng ký tìm hiểu và làm hồ sơ thủ tục để đi làm việc tại các công ty trên.

Ông Nguyễn Văn Kiên, phụ trách bộ phận nhân sự Công ty TNHH Công nghiệp Brother Việt Nam chia sẻ: Tiếp cận thị trường lao động tỉnh Ðiện Biên, chúng tôi được UBND tỉnh, các sở ngành, địa phương phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi về các thủ tục để làm việc, tìm kiếm, tuyển dụng lao động. Hiện nay, công ty đang phối hợp với Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Ðiện Biên Ðông hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để các lao động đi làm việc. Nhu cầu tuyển dụng lao động rất lớn, thời gian tới, công ty dự kiến sẽ mở văn phòng đại diện hoặc xây dựng hệ thống cộng tác viên tại các xã để thực hiện công tác tuyển dụng lao động thường xuyên.

Thời gian qua, các sở, ngành, cấp huyện đã đẩy mạnh thực hiện TTHC trên môi trường điện tử; số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC. Ðồng thời, chủ động rà soát, kiến nghị, đề xuất loại bỏ những TTHC đang là rào cản cho hoạt động sản xuất kinh doanh và đời sống người dân.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là cơ quan có chuyển biến tích cực về cải cách TTHC, với nhiều sáng kiến, cách làm hay để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Năm 2022, Sở đã xây dựng dự thảo và trình UBND tỉnh ban hành 7 Quyết định công bố danh mục TTHC thay thế, sửa đổi, bổ sung. Ðồng thời, Sở đã trình UBND tỉnh thay thế 1 TTHC cấp tỉnh; sửa đổi, bổ sung 12 TTHC cấp tỉnh và 3 TTHC bãi bỏ cấp tỉnh. Các TTHC được công khai đầy đủ, kịp thời tại các phòng, đơn vị chuyên môn, bảng niêm yết TTHC tại bộ phận “Một cửa” và trên Trang thông tin điện tử của Sở, mục Cải cách hành chính và TTHC tại địa chỉ http://snnptnt.dienbien.gov.vn để các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh quan tâm đến TTHC của Sở thuận lợi tiếp cận và tra cứu.

Ðến nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã kiện toàn bộ phận “Một cửa”, triển khai Bộ nhận diện thương hiệu theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của UBND tỉnh với tên gọi “Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn”, với khẩu hiệu “Hành chính phục vụ” nhằm đáp ứng yêu cầu của nền hành chính phục vụ. Hiện nay, 100% TTHC thuộc phạm vi quản lý của Sở thực hiện qua bộ phận “Một cửa” đã xây dựng quy trình nội bộ (trong đó có 103 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở, 14 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết cấp huyện và 10 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp xã). Trong năm 2022, Sở đã xây dựng và trình UBND tỉnh ban hành 2 quyết định phê duyệt quy trình nội bộ trong giải quyết TTHC lĩnh vực Bảo vệ thực vật và lâm nghiệp đối với 3 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở.

Sổ tay “Hướng dẫn tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật qua dịch vụ bưu chính công ích” là tài liệu mới, gồm các nội dung về Danh mục TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật thực hiện tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Quy trình tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật qua dịch vụ bưu chính công ích theo quy định hiện hành; Hướng dẫn thực hiện tiếp nhận và trả kết quả 7 TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật qua dịch vụ bưu chính công ích.

Ông Phạm Ðình Lai, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Cuốn sổ tay mang lại nhiều hiệu quả trong giải quyết TTHC, giúp cán bộ, công chức và những người tham gia giải quyết TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật hướng dẫn được các tổ chức, cá nhân làm hồ sơ, nộp hồ sơ và trả kết quả TTHC lĩnh vực bảo vệ thực vật. Ðồng thời, tiết kiệm thời gian, hạn chế việc đi lại phát sinh kinh phí, giúp tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ hoàn thiện hồ sơ nhanh gọn; thực hiện tiếp nhận và trả kết quả TTHC ngay trên địa bàn xã, phường, thị trấn. Ngoài ra, sổ tay góp phần nâng cao hiệu quả trong giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích, tạo điều kiện thuận lợi trong việc nắm bắt, tiếp cận đối với những điểm bưu điện thường xuyên thay đổi nhân lực tiếp nhận TTHC.

Công khai, đơn giản hóa TTHC

Chúng tôi có mặt tại trụ sở xã Ẳng Cang (huyện Mường Ảng) những ngày giữa tháng 7, mặc dù mới đầu giờ sáng nhưng có khá đông người dân đến giao dịch; người làm thủ tục liên quan đến đất đai, giấy khai sinh…

Anh Lò Văn Phong, người dân bản Giảng đến làm giấy khai sinh cho con chia sẻ: Cháu nhà tôi mới sinh vào cuối tháng 6 vừa qua, hôm nay tôi đến đây làm thủ tục đăng ký khai sinh cho cháu. Các cán bộ hướng dẫn rất nhiệt tình, sau gần 30 phút làm thủ tục đã xong và được hẹn ngày lấy kết quả. Không chỉ vậy, cán bộ văn phòng còn hướng dẫn tôi đăng ký tài khoản trên Cổng dịch vụ công quốc gia thông qua điện thoại thông minh để thuận tiện cho giải quyết TTHC lần sau. Tôi thấy hiện nay, việc giải quyết TTHC nhanh chóng, thuận tiện, giảm phiền hà cũng như thời gian đi lại.

Thời gian qua UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương thường xuyên rà soát, hoàn thiện các quy định về TTHC, thực hiện công khai, minh bạch trên các cổng, trang thông tin điện tử của tỉnh, huyện; niêm yết tại trụ sở cơ quan, đơn vị để phục vụ người dân, doanh nghiệp. Việc giải quyết thủ TTHC cho cá nhân, tổ chức theo cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” được quản lý tập trung, thống nhất. Giải quyết kịp thời, nhanh chóng, bình đẳng, khách quan, công khai minh bạch.

Trong quý II/2023, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành danh mục các TTHC mới, sửa đổi bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ thuộc phạm vi chức năng quản lý của tỉnh theo đúng quy định; thực hiện công khai TTHC đầy đủ, kịp thời trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của tỉnh. Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện đã thực hiện công khai 100% các TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết trên cổng, trang thông tin điện tử của cơ quan, địa phương. Ðến nay, tổng số TTHC đang có hiệu lực trên địa bàn tỉnh là 1.782 (trong đó cấp tỉnh 1.419  thủ tục; cấp huyện 308 thủ tục; cấp xã 160 thủ tục).

Hiện đại hóa trên môi trường điện tử

Ðến nay việc gửi, nhận văn bản điện tử có ký số giữa các cơ quan hành chính Nhà nước đã được triển khai từ tỉnh đến cơ sở và đạt được nhiều kết quả tích cực, giúp rút ngắn thời gian xử lý, giảm giấy tờ, đảm bảo công khai minh bạch.

Thực hiện TTHC trên môi trường điện tử, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục tăng cường khai thác, sử dụng Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của tỉnh; đẩy mạnh tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia; phối hợp nâng cao chất lượng và hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến năm 2023 trên địa bàn tỉnh. Ðảm bảo 100% thủ tục hành chính đủ điều kiện được cung cấp trực tuyến toàn trình trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của tỉnh và tích hợp, cung cấp trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân khi giải quyết công việc, tăng tính công khai, minh bạch.

Trong quý II/2023, số lượng hồ sơ trực tuyến do các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện, UBND cấp xã tiếp nhận, giải quyết là 33.892 hồ sơ. Trong đó tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt 69%. Số lượng hồ sơ tiếp nhận qua dịch vụ công trực tuyến tăng góp phần cải cách TTHC, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của cơ quan Nhà nước. Việc số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính tiếp tục được triển khai thực hiện đồng bộ tại tất cả các cơ quan, đơn vị. Hệ thống Thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh cũng thường xuyên được nâng cấp, hoàn thiện, tập trung kết nối, tích hợp với Phần mềm quản lý hồ sơ công việc của cơ quan hành chính Nhà nước các cấp; đăng tải công khai kết quả giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp các dịch vụ công trực tuyến.

Ðến nay, 100% các sở, ngành tương đương có tỷ lệ xử lý văn bản, hồ sơ công việc trên môi trường mạng đạt từ 80% trở lên; 100% các phòng thuộc UBND cấp huyện có tỷ lệ xử lý văn bản, hồ sơ công việc trên môi trường mạng đạt từ 50% trở lên. 100% cán bộ, công chức được cấp tài khoản thư điện tử công vụ (trên 4.000 tài khoản). Hệ thống Hội nghị trực tuyến được triển khai đến 100% xã, phường, thị trấn trên toàn tỉnh (hệ thống được kết nối từ Tỉnh ủy, HÐND, UBND tỉnh đến 129 xã phường), số lượng cuộc họp trực tuyến ngày càng tăng. Triển khai giải pháp phòng họp không giấy tại các kỳ họp của HÐND 2 cấp trên địa bàn tỉnh.

Tháng 8/2022, mô hình HTX của thanh niên được Huyện đoàn Mường Nhé ra mắt và tổ chức ngày hội thu hoạch cây gai xanh AP1. Cây gai xanh AP1 được HTX Gai xanh Mường Nhé với thành viên là đoàn viên thanh niên trồng trên tổng diện tích hơn 20ha tại các xã: Mường Nhé, Nậm Kè, Leng Su Sìn, Chung Chải, Nậm Vì, Pá Mỳ, Sín Thầu. Trong quá trình trồng, chăm sóc và thu hoạch, cán bộ kỹ thuật của Công ty Cổ phần tập đoàn An Phước Viramie hỗ trợ và cam kết bao tiêu sản phẩm đầu ra 10 năm với giá mua ổn định. Mặc dù mới được trồng thử nghiệm song tại các khu vực trồng, cây gai xanh phát triển ổn định, tỷ lệ cây phát triển đạt khoảng 96%. Việc thành lập HTX thanh niên với mô hình phát triển cây gai xanh không chỉ tạo việc làm, tăng thu nhập mà còn là cơ hội cho thanh niên trên địa bàn huyện Mường Nhé được học hỏi, tiếp thu các kiến thức khoa học trong sản xuất nông, lâm nghiệp theo hướng bền vững.

Nhằm phát huy hiệu quả của các mô hình kinh tế tập thể, thời gian qua, Tỉnh đoàn Ðiện Biên đã đẩy mạnh tuyên truyền các chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể tới đoàn viên thanh niên. Ðồng thời rà soát nhu cầu, lựa chọn các mô hình kinh tế cùng nhóm ngành nghề của thanh niên và phù hợp với thế mạnh sản xuất của địa phương để xây dựng kế hoạch thành lập CLB, hoặc HTX thanh niên. Từ đó, giới thiệu các mô hình, CLB, HTX điển hình phát triển kinh tế cho đoàn viên thanh niên tiếp cận, tham quan và học tập. Ðồng thời, phối hợp tổ chức các lớp tập huấn, hướng dẫn chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi; tập huấn kiến thức xây dựng mô hình tổ hợp tác, HTX cho thanh niên. Ðến nay, 100% huyện, thị, thành đoàn trên địa bàn tỉnh duy trì hiệu quả mô hình phát triển kinh tế tập thể trong thanh niên. Ðiển hình là các mô hình: HTX Dâu tây Mường Phăng của anh Hoàng Văn Dán (xã Mường Phăng, TP. Ðiện Biên Phủ); mô hình kinh tế trồng cây gai xanh của anh Lê Nhật Trường (xã Thanh Yên, huyện Ðiện Biên); tổ hợp tác thanh niên phát triển nông sản, rau sạch tại xã Quài Cang (huyện Tuần Giáo); mô hình phát triển kinh tế nuôi cá lồng, chăn nuôi bò, dê, ong đất của đoàn viên thanh niên huyện Tủa Chùa; mô hình kinh tế tập thể trồng cây sa nhân dưới tán rừng của đoàn viên thanh niên bản Nậm Củng, xã Chà Tở (huyện Nậm Pồ).

Việc xây dựng các mô hình kinh tế tập thể trong lực lượng đoàn viên thanh niên được coi là giải pháp hiệu quả, không chỉ giải quyết vấn đề trong phát triển kinh tế mà còn nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đoàn kết tập hợp thanh niên khu vực nông thôn. Thông qua các mô hình CLB, HTX, đoàn viên thanh niên tương trợ nhau trong phát triển kinh tế, phát huy tính đoàn kết và tận dụng triệt để các công cụ, nguồn lực hỗ trợ từ các cấp, ngành chức năng. Từ đó góp phần giảm tình trạng đoàn viên thanh niên đi làm ăn xa; đồng thời thu hút ngày càng nhiều thanh niên tích cực tham gia các mô hình phát triển kinh tế; thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, chắp cánh cho người trẻ làm giàu tại địa phương.